فرش دستبافت از قدیم الایام نزد ایرانیان از ارزش بالایی برخوردار بوده است و به جرات میتوان گفت که فرش، نماد هنر کشور ایران محسوب میشود. به گفته توریستان و کلکسیون داران، بهترین نوع فرشها و قالیهای دستبافت به ایران تعلق دارند. طبق آماری که صورت گرفته، حدود یک سوم فرشهای دستبافت دنیا ایرانی هستند و همچنین چهل درصد این فرشها داخل شهر آذربایجان بافته میشود. جالب است بدانید فرش دستبافت با پا خوردن کهنه نمیشود، بلکه به زیبایی آن افزوده میشود. بیشک بارها و بارها پیش آمدا که بخواهید فرش دستبافت خود را در خانه بشویید.
پس حتما این سوال هم برایتان پیش آمده که فرش دستبافت چگونه شسته میشود؟ چکار کنیم تا موقع شستن به آن آسیب نرسد؟ آیا روش شستن فرش دستبافت با فرش ماشینی تفاوت دارد؟ ما در این مقاله به تمام سوالات شما پاسخ میدهیم و روش شستن فرش دستبافت بدون آسیب رساندن به آن را برایتان شرح میدهیم.
نکات مهم شستن فرش دستبافت
کثیف شدن فرش امری طبیعی است که این کثیفی با تمیز کردن هر چند وقت یکبار فرش، خصوصا نزدیک ایام عید از بین میرود. کثیف بودن فرش جلوه زیبایی نداشته و نظم خانه را بهم میزند. به همین دلیل شستن مرتب فرش یک امر بسیار مهم است. اما همانطور که میدانید فرش دستبافت به دلیل بافت متفاوتی که با فرش ماشینی دارد، با قانون و قاعده خاصی شسته میشود.
شستن فرش دستبافت مرحله به مرحله
در این بخش از مقاله شستن فرش دستبافت را به صورت مرحله به مرحله و نکات مهم آن را برایتان شرح میدهیم.
قبل از شستن فرش دستبافت آن را غبارگیری کنید.
در قدم اول و قبل از شستشوی فرش دستبافت باید آن را غبارگیری کنید که این کار به دو روش زیر انجام میشود:
_غبارگیری معمولی
حتم دارم که این روش را چندین بار مشاهده کردهاید. در روش غبارگیری معمولی فرش را میتکانند یا با یک چوب به پشت قالی ضربه میزنند تا گرد و غبار کاملا از آن خارج شود. اما اگر ضربات چوب با شدت زیادی صورت بگیرد ممکن است به فرش دستبافت آسیب بزند. مخصوصا اگر فرش شما یک فرش قدیمی و کهنه باشد، در صورتی که به آن ضربه شدید وارد کنید آسیبهای جبران ناپذیری به بافت فرش وارد میشود.
بعد از تکاندن فرش، با یک جاروی چوبی فرش را طوری جارو کنید که بافت قالی گسیخته نشود و صدمه نبیند. اما این روش همانطور که در فیلمهای سبک قدیم مشاهده کردید، معمولا در زمان قدیم کاربرد داشته است. امروزه به دلیل وجود جارو برقی گرد و خاک زیادی روی فرشها باقی نمیماند.
هشدار: هنگام غبارگیری تحت هیچ شرایطی فرش را به زمین نکوبید.
_غبارگیری مکانیکی
روش دوم غبارگیری مکانیکی میباشد و همانطور که در محیط خارج از منزل صورت میگیرد. روش غبارگیری مکانیکی در کارخانجات به صورت حرفهای و با توجه به کیفیت فرش انجام میشود.
چرا باید فرش دستبافت را غبارگیری کنیم؟
ممکن است این سوال برایتان پیش آمده باشد که اصلا چرا باید فرش دستبافت را قبل از شستن غباگیری کنیم؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم زیرا اگر این کار را نکنید، گرد و غبارهای موجود در فرش هنگام برخورد با آب به گل تبدیل میشوند که در نتیجه به داخل فرش نفوذ کرده و به مرور زمان باعث پوسیدگی فرش میشوند.
مراقب رنگ پس دادن فرش باشید!
رنگ پس دادن آسیب شدیدی به فرش وارد میکند. پس باید از این مورد که فرشتان رنگ پس نمیدهد مطمئن باشید. فرشهای دستبافت دارای کیفیتهای مختلفی هستند که تنها بعضی از آنها ( مانند رنگهای تیرهای همچون لاکی، سبزهای تیره، سرمهای، مشکی، آبی) رنگ پس میدهند.
چگونه بفهمیم فرش رنگ پس میدهد یا خیر؟
برای فهمیدن این موضوع، یک دستمال سفید را با آب ولرم خیس کرده و روی قسمت پرز فرش بکشید. در صورتی که این دستمال رنگی شد، باید بدانید که فرش شما رنگ پس میدهد و نباید قبل از شست و شو فرش را خیس کنید، چون در این صورت قسمتهای روشن فرش رنگی میشود.
فرش دستبافت را آب سرد بشویید.
بعد از انجام غبارگیری فرش را روی یک زمین سخت، سیمان، موزاییک یا زمین شیبدار بندازید و شروع به شستن آن بکنید. دقت کنید که هنگام شستن فرش دستبافت، دمای آب باید معمولی باشد و به صورت دوش خارج شود.
هشدار: از شستن هر نوع فرش با آب گرم اکیدا خودداری کنید.
اگر فرش دستبافتی که رنگ پس میدهد را آب گرم بشویید، باعث میشود که رنگ پس داده شده به قسمتهای روشن فرش جاری شود و رنگبرداری آن هم سخت و پرهزینه باشد. لازم به ذکر است که کیفیت فرشهای پشمی و ابریشمی بعد از هربار شست و شو پایینتر میآید.
از شوینده مناسب استفاده کنید.
شویندههای خنثی مانند پودر دستی که در آب حل شده باشد، برای شستن فرش گزینه مناسبی است. در صورتی که میخواهید فرش خود را چربی زدایی کنید، ما به شما پیشنهاد میکنیم از مایع ظرفشویی یا پودر صابون حل شده استفاده کنید و از بکار بردن مواد قلیایی برای شستن این نوع فرشها خودداری کنید.
فرش دستبافت را چگونه آبگیری و خشک کنیم؟
برای فرش دستبافتی که رنگ پس میدهد، ابتدا آب فرش را با پارو گرفته و سپس با یک دستمال نخی یا حوله پرز فرش را بگیرید. در مرحله بعد به مدت یک ساعت فرش خود را روی زمین بگذارید تا آب کاملا از آن خارج شود. این کار برای این است که قسمتهایی که رنگ پس میدهند با قسمتهای دیگر فرش تداخل پیدا نکنند. زیرا این کار باعث از بین رفتن رطوبت فرش و آمادهسازی آن برای پهن شدن میباشد. لوله کردن یکی دیگر از کارهایی است که نباید هنگام شستن فرشهای دستبافتی که رنگ میدهند انجام دهید.
تذکر: پس از لوله کردن فرش تحت هیچ شرایطی درون آن آب نگیرید. علاوه بر این هنگام پهن کردن فرش نیز دوباره روی ریشه آن آب نگیرید زیرا این کار باعث زرد شدن ریشههای فرش دستبافت میشود. برای خشک کردن فرش نمدار، فرش را پست در معرض نور مستقیم خورشید و هوا پهن کنید.
خواب فرش را مرتب کنید.
با یک جاروی چوبی یا برس سر فرش را به سمت خواب فرش جهت زیباتر شدن و تمیزتر شدن فرشتان جارو یا برس بزنید. برای این کار به هیچ وجه از جاروبرقی استفاده نکنید زیرا این وسیله به صورت رفت و برگشت روی فرش کشیده شده و باعث بهم ریختگی خواب فرش میشود.
چگونه فرش دستبافت را با شامپو فرش در خانه بشوییم؟
1- جارو کردن فرش
قبل از شامپو فرش کشیدن، روی فرش را جارو بزنید.
2- درست کردن شامپو فرش
یک ظرف بردارید و 2 لیوان شامپو فرش و 1 الی 2 لیتر آب را داخل آن خوب مخلوط کنید، تا زمانی که کاملا کف کند.
3- کشیدن شامپو فرش
شامپو فرش رقیق شده را با یک تور یا اسفنج خیلی آرام بر روی فرش بمالید و نیم ساعت صبر کنید.
4- درست کردن خواب فرش
برای این کار بعد از گذشت نیم ساعت یک دستمال زبر یا تور پرده را برای درست کردن خواب فرش رو آن کشیده و سپس با یک جاروی چوبی فرش را به سمت خواب آن جارو بزنید. بعد از اتمام این کار یک برس قدیمی را بردارید و برای قرار گیری پرزها در جای درست و نرم شدن فرش خود، آن را شانه کنید.
اگر برای تمیز کردن فرش خود به راهنمایی بیشتری نیاز دارید، میتوانید مقاله دیگری از سایت ما با عنوان نحوه تمیز کردن فرش را نیز مطالعه کنید.