در دوران کودکی، بسیاری عادات ناپسند در میان کودکان شکل می گیرد که یکی از عاداتی که از این قاعده مستثنی نیست خوردن یا جویدن ناخن است اما به راستی علت جویدن ناخن در کودکان چیست؟ جهت ریشه یابی و درمان این موضوع، با ما در ادامه مقاله همراه باشید.
علت جویدن ناخن در کودکان چیست؟
تعریفی عملی از ناخن جویدن کودک؛ قرار دادن یک یا چند انگشت در دهان و جویدن ناخن با دندان است. اما طبق نظر فروید، گازگرفتن ناخن ها ناشی از رشد روانشناختی فرد است که این کار با هدف رشد و اصلاح دهان انجام می شود و در کودکان سه تا چهار ساله بیشتر شایع است.
علل جویدن ناخن در کودکان
دلایل بسیاری برای ناخن جویدن وجود دارد و برای درمان قطعی آن ابتدا باید مشخص کرد که علت جویدن ناخن در کودکان چیست؟ براساس بررسی های صورت گرفته، دلایل زیر می تواند در بروز این رفتار موثر باشد:
1- نفرت از خود
ناخن جویدن به هر حال نوعی پرخاشگری بر علیه خود فرد است و بسیاری از نظریه پردازان به این نتیجه رسیده اند که افراد با گاز گرفتن ناخن های خود به بیان خود نفرتی می پردازند.
بیشتر بدانید : 20 برنامه کودک مناسب کودکان 3-10 سال
2- اضطراب
جویدن ناخن می تواند ناشی از اضطراب عاطفی یا ذهنی در برخی افراد باشد که در چنین حالت، جویدن ناخن می تواند راهی برای مقابله با این احساسات باشد.
3- عادت عصبی
برخی از نظریه پردازان، علت جویدن ناخن در کودکان را به سادگی فقط یک عادت می دانند.
4- اختلالات روانپزشکی
برخی از نظریه پردازان و روانپزشکان به این نتیجه رسیده اند که علت جویدن ناخن در کودکان ناشی از برخی اختلالات روانپزشکی مختلف است.
5- بی حوصلگی و ناامیدی
برخی از روانشناسان معتقدند که ناخن جویدن کاری است که شخص هنگامی که کسل و ناامید است، انجام می دهد.
بیشتر بخوانید: بهترین بازی برای تقویت هوش مالی کودک
6- تقلید رفتار
کودکان یاد می گیرند که ناخن های خود را گاز بزنند، زیرا می بینند بزرگسالان انگشت دست های خود را به وسیله دهانشان می گیرند و با آن ها کلنجار می روند، در نهایت از رفتار آن ها تقلید می کنند. کودکان در سنین 3 تا 4 سالگی، بیشتر رفتار بزرگسالان را تقلید می کنند به همین علت، بیشتر موارد جویدن ناخن در کودکان سه تا چهار سال دیده می شود.
7- ترس از ناخن گیر در کودک
عادت به جویدن ناخن در برخی از کوکان به این دلیل است که آن ها از ناخن گیر می ترسند و قبل از این که شما بخواهید ناخن هایشان را بگیرید خودشان با دندان این کار را انجام می دهند. توصیه می شود از همان ابتدای کار هنگام ناخن گرفتن کودکتان طوری رفتار کنید که او را از کوتاه کردن ناخن نترسانید.
چنانچه کودک شما از کوتاه کردن ناخن واهمه دارد و از دندان هایش برای این کار استفاده می کند بهتر است زمانی که خواب است ناخن های او را کوتان کنید، تا با این کار او را از عادت جویدن ناخن دور کرده باشید.
8- ژنتیک
هرچند ژنتیک پاسخ دقیقی برای این موضوع نیست، اما نمیتوان آن را رد کرد. کودکانی که والدین آنها ناخنهایشان را میجویدند، بیشتر احتمال دارد که این کار را انجام دهند. حتی اگر والدین قبل از تولد کودک این عادت را داشته باشند، احتمال بروز آن در کودک بیشتر است.
9- گرسنگی
کودک ممکن است زمانی که خسته یا گرسنه باشد، ناخودآگاه و بدون کنترل به جویدن ناخن مشغول شود.
عوارض ناخن جویدن در کودکان
بسیاری از والدین ممکن است به سادگی از کنار این عادت کودک رد شوند و این عادت را رفتاری زودگذر و موقت قلمداد کنند که با جدی نگرفتن موضوع، در دراز مدت، عوارض زیر بروز خواهند کرد:
۱. عفونت های دهانی
عاقبت ناخن جویدن میتواند به عفونتهای دهانی ختم شود. هنگامی که فرد ناخنها را میجود، معمولا دستها آلوده هستند. باکتریها و میکروبهای مضر روی دست میتوانند موجب بروز عفونت دهان، لبها و لثه شوند.
۲. مشکلات دندانی
یکی دیگر از مواردی که میتوان به عنوان عاقبت ناخن جویدن نام برد، مشکلات دندانی هستند. ناخنها سفت و جویدن آنها سخت است. بنابراین اگر فرد ناخنهای خود را بجود، دندان ها آسیب (از جمله ترک خوردگی و شکستن) خواهند دید.
بیشتر بدانید : بهترین انیمیشن کودکان 2022
۳. ناتوانی در استفاده از دست ها
یکی دیگر از عوارض ناخن جویدن، میتواند ناتوانی در استفاده از دست ها باشد. اگر فرد مدام ناخنهای خود را بجود و دستش داخل دهان باشد، نمیتواند فعالیتهای روزمره خود را انجام دهد. ناخنها نوک انگشتان را از آسیب حفظ میکنند و به کمک آنها میتوان اجسام ظریف را راحت بلند کرد.
۴. عفونت ناخن
در اثر جویدن ناخن، ناخنها نرم و باکتریها و قارچها وارد زخمهای روی آنها میشوند. برخی از عفونت های ناخن به راحتی درمان میشود، ولی برخی دیگر مانند قارچ ناخن به سختی رفع میشود.
درمان قطعی ناخن جویدن در کودکان
حال که میدانید جویدن ناخن نشانه چیست و چه علل و عوارضی دارد، به یاد داشته باشید که موارد زیر برای درمان قطعی ناخن جویدن در کودکان بسیار موثر خواهند بود:
کیفیت فضای عاطفی خانواده را افزایش دهید و فضایی شاد و امن ایجاد کنید.
ویژگی های رفتاری مثبت او را تشویق، و نسبت به رفتارهای منفی او بی تفاوت باشید.
در خانه و مدرسه مسئولیت ها را در حد توان به او واگذار کنید.
از تمسخر، تهدید، سرزنش و مقایسه کودک با دیگران بپرهیزید.
داشتن همبازی و وسایل سرگرم کننده نیز میتواند به درمان قطعی ناخن جویدن کمک کند.
بیشتر بخوانید: جملاتی که هرگز نباید به کودکان خود بگویید!
چه زمانی باید نگران جویدن ناخن در کودک باشیم؟
ناخن جویدن معمولاً یک عادت بی خطر است و بعید است نشانه یا مشکلات جدی در پی داشته باشد. بیشتر کودکان با رسیدن به سن بلوغ جویدن ناخن را ترک می کنند.
اما اگر کودک شما چنان ناخن های خود را گاز می گیرد که غالباً دچار خونریزی می شود و یا عادت او باعث آزار لثه می شود، با پزشک عمومی یا متخصص اطفال خود صحبت کنید.
گاهی اوقات، علت جویدن ناخن در کودکان برای بیان اضطراب اساسی یا مشکلات روحی است. اطمینان حاصل کردن از وجود مشکل و کمک به حل آن می تواند از هرگونه مشکل احتمالی بدتر جلوگیری کند.
سخن پایانی
در موارد نادر، ناخن جویدن شدید میتواند نشانهٔ اضطراب بیش از حد باشد. اگر ناخن جویدن باعث میشود انگشتان کودک دردناک یا خونآلود شود، اگر رفتارهای نگرانکنندهٔ دیگری نیز دارد، مانند کندن پوست جایی از بدن یا بیرون کشیدن مژهها یا موها، یا اگر کودک خواب خوبی ندارد باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه نمود.