در این مقاله از وبسایت نیمه شب ، هر آنچه که باید در مورد دندان عقل و کشیدن آن بدانید گردآوری گردیده است. دندان عقل (به انگلیسی: Wisdom tooth) به آخرین دندان انسان در هر قوس فکی گفته میشود که از اواخر دورهٔ نوجوانی تا دوران جوانی و معمولاً از سنین ۱۸ تا ۲۵ سالگی رویش پیدا میکنند. این دندانها در افراد مختلف، ممکن است زودتر یا دیرتر از زمان مورد انتظار، ظاهر شوند.
دندان عقل، سومین و آخرین دندان از دندانهای آسیای بزرگ است که در دهان انسان میروید و دندانپزشکان اصطلاحاً آن را دندان آسیای سوم یا سومین دندان مولار (M3) مینامند.
مشکلات متداول دندان عقل چیست؟
بسیاری از افراد هرگز در طول زندگی مشکل و ناراحتی ای از بابت دندان عقل خود نخواهند داشت اما چنانچه مشکلات احتمالی با تشخیص پزشک منجر به کشیدن دندان شود بهتر است که این کار در سنین جوانی صورت بگیرد زیرا در این سنین هنوز ریشه این دندان در قک و لثه محکم نشده است و جراحی یا کشیدن آن به مراتب راحت تر است و بادرد کمتری همراه می باشد .
این دندان معمولا زمانی ایجاد مشکل می نماید که زیر سطح لثه بماند و به جای آنکه مانند سایر دندان ها به صورت عمودی رشد کند به صورت افقی به رشد خود ادامه دهد این امرممکن است به دلیل کوچک بودن فک و اینکه دندان فضای کافی برای رشد خود ندارد اتفاق بیفتد و حین رشد با فشار به دندان کناری موجبات درد و آسیب به دندان سالم را فراهم می کند .
گاها ممکن است این دندان ها به ریشه دندان های آسیاب فشار آورده و درد زیادی را سبب شوند .
گاهی کامل بیرون نیامدن دندان های عقل از لثه میتواند دردناک باشد و بیمار را دچار ناراحتی زیادی نماید . بعضی از افراد در حالت عادی با دندان عقل خود مشکل ندارند و تنها زمان جویدن مواد غذایی و فشار بر روی آن هاست که درد را حس می کنند.
دندان عقل نشانه چیست؟
یکی از دلایل نامگذاری دندان عقل این است که این دندان ها بعد از سن بلوغ رشد می کنند و در واقع این باور عمومی وجود دارد که در این سن فرد عاقل می باشد به همین دلیل آن را دندان عقل می نامند. می توان دلیل وجود این دندان را این دانست که اگر فرد در این سنین یا در سنین پایین تر به هر دلیلی یکی از دندان های خود را ازدست بدهد، دندان عقل می توان جایگزین آن شود.
بیشتر بخوانید: مسواک برقی بهتر است یا مسواک معمولی؟
دندان عقل نهفته چیست؟
مشکلات دندان عقل نهفته
اگر دندان عقل نهفته منجر به مشکلات زیر شود احتمالأ باید آن را بکشید:
- درد
- گیر کردن غذا و بقایا پشت دندان عقل
- عفونتیا بیماری لثه (بیماری پریودنتال) که باید اقدام به جراحی لثه نمود.
- پوسیدگی دندان دریک دندان عقل تا حدی جوانه زده
- آسیب به دندان نزدیک یا استخوان اطراف
- ایجاد کیسه پر از مایع (کیست) در اطراف دندان عقل
- عوارض درمانهای ارتودنسی دندان برای صاف کردن دندانهای دیگر
زمان کشیدن دندان عقل
با افزایش سن، ریشهها قطورتر شده و ممکن است کشیدن دندان را سختتر کند. همچنین درد بعد از کشیدن دندان به دلیل عدم انعطاف کافی استخوان فک، روند کند در ترمیم استخوان و مخاط، پوسیدگی دندانهای کناری، احتمال فک جوش شدن دندان، شکسته شدن استخوان در حین جراحی و درآوردن دندان، کاهش تحمل بیمار به دلیل شرایط سنی و درمانهای پزشکی از قبیل مصرف داروهای قلبی، ریوی و غیره همه و همه عواملیست که باعث میشود کشیدن دندان عقل در سن بالا، کاری بسیار سخت و طاقت فرسا باشد. بنابرین بهتر است زمانی که دندان های عقل تازه رویش پیدا کرده اند کشیده شوند زیرا این دندان ها دوام چندانی ندارند و به سرعت دچار پوسیدگی و تخریب می شوند و به دندان های مجاور آسیب می رسانند.
به طور کلی نتایج تحقیقات انجام شده در زمینه دندانهای عقل نشان میدهد كه این دندانها در بسیاری از موارد، مشكلساز بوده و به جراحی ختم شدهاند.
این مشکلات عبارتاند از:
در هم ریختگی دندان،پوسیدگی و عفونت دور دندان عقل،موقعیت نامناسب، درد، رویش افقی دندان عقل.
روشهای کشیدن دندان عقل
بیشتر بخوانید: سفید کردن دندان | روش های خانگی موثر سفید کردن دندان
مراقبت های پس از کشیدن دندان عقل در 24 ساعت اول:
- گاز استریل روی دندان را بعد از جراحی فشار دهید.
- از تکان دادن گاز استریل روی دندان خودداری نمایید و از خارج کردن آن در 24 ساعت اول خودداری کنید
- آب دهان خود را به بیرون نریزید و آن را به طور معمول قورت دهید.
- به مدت 3 الی 4 ساعت از صحبت کردن به بپرهیزید.
- بعد از جراحی می توان از کمپرس آب یخ استفاده نمایید.
- خونریزی خفیف طبیعی می باشد.
- برای کاهش درد از قرص های مسکن استفاده نمایید.
- از غذاهای آبکی برای وعده غذایی استفاده نمایید و هیچ یک از وعده های غذایی را حذف نکنید.
- تا 12 ساعت اول از غذاهای سرد استفاده نمایید و بعد از 24 ساعت می توانید به خوردن غذای معمولی بپردازید ولی تا حد امکان تا چند روز با سمت دندان جراحی شده غذایی را نخورید.
مراقبت های کلی بعد از جراحی دندان عقل:
- به مدت 5 روز از کشیدن سیگار جلوگیری نمایید.
- در روز اول از داشتن فعالیت شدید بدنی خودداری نمایید.
- کبود و تورم و باز نشدن دهان یک امر طبیعی بوده و بعد از یک الی دو روز بهبود میابد.
- دهان را تا 24 ساعت شستشو ندهید.
- از زبان زدن و دستکاری کردن محل زخم خودداری نمایید.
- بعد از 24 ساعت می توانید مسواک بزنید ولی در محل زخم مسواک نزنید و آن را تحریک نکنید.
- از قرص های تجویزی برای جلوگیری از عفونت و مسکن درد استفاده نمایید تا با عوارض بدتری مواجه نشوید.
- از دهانشویه و آب نمک استفاده نمایید تا دندان شما عفونت نکند.
- برای کاهش التهاب می توانید لثه را ماساژ دهید.
علت درد دندان عقل
درد دندان عقل ،همواره شایع است، لذا استفاده از روش های مناسب برای درمان درد ضروری به نظر می رسد. این که به نزد پزشک بروید و از او کمک بگیرید از این که خودتان در پی درمان درد باشید، منطقی تر به نظر می رسد ، اما اگر ملاقات پزشک امکان پذیر نباشد، بهتر است از برخی روش های خانگی استفاده کنید تا درد دندان شما کمتر شود.
اولین قدم برای کاهش درد، حفظ بهداشت است. زنجبیل، عسل و چای لیمو دارای خواص ضد باکتریایی است که مانع از عفونت بیشتر در نزدیکی دندان می شود. بنابراین، دهان خود را با مخلوط این مواد طبیعی شستشو دهید. آب نمک دیگر درمان طبیعی است که باکتریهای مضر درون لثه و شکافهای دندان را از بین می برد. این ترکیبات همچنین به عنوان پاک کننده هم به خوبی عمل می کنند و باعث کاهش بوی بد دهان می شوند. بنابرین بهتر است برای کاهش درد و تا زمان رسانیدن خود به دندان پزشکی ،از روش های طبیعی برای کاهش دندان درد استفاده کنید که قرار دادن سیر تازه و یا میخک بر روی دندان درد دار ، باعث کاهش درد آن می شود.
درد دندان عقل و سردرد
سردرد میتواند بخاطر مسائل مختلفی ایجاد شود. شما ممکن است به دلیل استرس، تغذیه نامناسب یا حتی کافئین بیش از حد، احساس تنش و سردردکنید. اما علاوه بر این، مشکلات دندانی هم میتواند باعث بروز سردرد شود.
دندانهای عقل شاید برای فرد هیچ تاثیر منفی نداشته باشد، ولی با این حال، اغلب اوقات دندانهای عقل، برای رشد فضای کافی در عقب دهان در اختیار ندارند و لذا با زاویه ظاهر میشوند، ممکن است در فک گیر کنند و یا این که به دندانهای آسیای دیگر ضربه بزنند. این موجب میشود که دندانهای دیگر شما جابجا شده و حالت دهان شما را نامناسب کند.
این حالت نامناسب میتواند سبب تشدید درد دندان عقل و موجب سردرد شود، زیرا فک پایین باید ناهنجاری بوجود آمده را جبران کند، در نتیجه موجب درد میشود که میتواند به ناحیه سر هم سرایت کند. در صورتی که سردرد تکراریای را تجربه کردید، خوب است که نزد دندانپزشک هم بروید تا ببینید این موضوع به خاطر رویش دندان عقل شماست یا دلیل دیگری دارد.
درد دندان عقل و گلودرد
اگر دندان عقل تحت تاثیر قرار بگیرد یا نتواند به درستی رشد کند، میتواند منجر به عفونت شود. با توجه به زاویه دندان، مسواک زدن و نخ دندان آن دشوار است. اگر غذا و باکتریها بین دندانها گرفتار شوند، پوسیدگی دندان و عفونت ممکن است رخ دهد. همانطور که دندانهای عقل نهفته مشکلاتی را به همراه دارند، عفونت نیز ممکن است با چند عارضه معمول همراه باشد:
التهاب و سست شدن لثه
درد در برابر عفونت
چرکی که از لثهها میآید
غدد لنفاوی متورم شده
گلو درد
مشکل بلعیدن
تب
عوارض ناشی از كشيدن دندان عقل
حفره خشک: امکان دارد لختهخون در حفره ناشیاز كشيدن دندان تشكيل نشود ويا پساز تشكيل از بين برود.
درناحيه دندان كشيده شد يک حفره خالی دردناک و همراه با بوی بد ايجاد میشود.
برای درمان اين عارضه كه اغلب3تا4روز بعد از خارج شدن دندان اتفاق میافتد، به دندانپزشکتان مراجعه كنيد.
علت اينعارضه مشخص نيست اما گفته میشود كشيدن سيگار پساز جراحی دهان ممكن است در ايجاد اين عارضه موثر باشد.
پارستزی: از عوارض نادر جراحی دندانهای عقل پایين پارستزی است.
اين عارضه به معنای ايجاد بیحسی موقتی در ناحيه زبان، لب پایين و يا فک پایين است.
ممكن است از چند روز تا چند ماه طول بكشد.
به ندرت اتفاق میافتد كه اين بیحسی بهصورت دائمی باقی بماند.
سخن پایانی
در واقع امروزه دندانهای عقل بیش از اینکه مفید باشند مضر هستند و دندانپزشک شما ممکن است توصیه کند که آن را بکشید.
اگر علائم مشخص و واضح دارید یاحتی اگر مشکلی احساس نمیکنید به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص دهد که آیا در حالحاضر مشکلی وجود دارد و یا احتمال بروز مشکل در آینده وجود خواهد داشت یا نه؟
در صورتیکه دندانپزشک شما توصیه کند که دندان عقل خود را باید بکشید مطمئناً این پیشنهاد عاقلانهترین انتخاب برای حفظ سلامت بقیه دندان های شما خواهد بود.