نیمه شب | مجله آنلاین علمی هنری بهداشتی سرگرمی و فرهنگ و هنر نیمه شب مجله‌ای برای همه
پنیر سیاهمزگی یک پنیر محلی خوشمزه است که از دل روستای سیاهمزگی از توابع شفت در استان گیلان برخاسته و معمولا از شیر خالص بز یا گوسفند تهیه می‌شود که خامه آن گرفته نشده باشد. از خواص بی نظیر پنیر سیاهمزگی می‌توان به عضله سازی و استحکام استخوان‌ها و دندان‌ها اشاره کرد.
کیفیت بالای طعم، بافت، عطر و مزه این پنیر باعث شده تا این محصول قابل رقابت با انواع پنیرهای ایرانی و خارجی باشد. پنیر سیاهمزگی طعمی نمکین و تند و تیز دارد و با بافتی نیمه سخت شبیه به پنیر خیکی یا پنیر کوزه آذربایجان است که معمولا در وعده‌های صبحانه با نان گرم و گردو و سبزی یا در سالاد‌هایی مانند سالاد عدس و پنیر سیاهمزگی مصرف می‌شود.
بومی‌های قدیمی، سیاهمزگی را به صورت خانگی تهیه می‌کردند و در پوست گوسفند قرار می‌دادند تا دوره رسیدگی خود را طی کرده و به عمل بیاید؛ اما محبوبیت این پنیر به قدری افزایش یافت که به یکی از سوغاتی‌های معروف استان گیلان تبدیل شد و حالا برای فروش به صورت عمده تولید می‌شود.
پنیر سیاهمزگی با شیر بز تهیه می‌شود که طعمی متفاوت‌تر داشته و مصرف آن برای سلامتی بسیار مفید است. این پنیر پس از طی کردن مراحل تولید در کارخانه به مدت سه ماه در نایلون‌های وکیوم خاص نگه‌داری می‌شود که عملکردی مشابه به پوست گوسفند دارند و فرآیند تولید را بهداشتی‌تر می‌کنند.
دوره رسیدگی سه ماهه این پنیر به تجزیه ترکیبات چربی و پروتئین شیر بز منجر می‌شود و علاوه بر ایجاد عطر و طعم منحصر به فرد، باعث کاهش رطوبت و تغییر بافت سیاهمزگی نیز می‌گردد.
چرا از شیر بز در تولید پنیر سیاهمزگی استفاده شده است و چه خواصی دارد؟
ارزش غذایی شیر بز بسیار بالاتر است و این نوشیدنی لبنی با طعم خوشمزه و خواص فراوانی که پنیر سیاهمزگی دارد شما را شگفت‌زده می‌کند.
استفاده از شیر بز شاید هنوز در دنیای غرب به آن شدت مرسوم نباشد اما در سایر نقاط دنیا محبوبیت زیادی داشته و جزو پرمصرف‌ترین خوراکی ها است.
تولید پنیر سیاهمزگی با شیر بز به هضم و جذب راحت‌تر پروتئین‌ها و مواد معدنی مثل کلسیم، فسفر، مس، روی، پتاسیم و منیزیم کمک می‌کند و با اثرات آنتی اکسیدانی و همچنین تاثیر بر کاهش چربی‌های خونی برای بیماران قلبی عروقی مناسب است. این موارد تنها از معدود خواص بی نظیر پنیر سیاهمزگی است.
بیشتر بخوانید : طرز تهیه پنیر کبابی در خانه
– وجود ارزش غذایی بالای شیر بز
شیر بز نسبت به سایر شیرها ارزش غذایی بالاتری دارد؛ چون برای عضله سازی و افزایش استحکام استخوان‌ها بسیار مناسب است، راحت‌تر هضم می‌شود و همچنین مواد آلرژی زایی که باعث بروز التهاب در بدن می‌شوند در آن بسیار کمتر است.
وجود مقدار زیادی از مواد مغذی در شیر بز باعث می‌شود که این شیر از نظر ارزش غذایی شباهت زیادی به شیر مادر داشته باشد و توصیه ما این است که بعد از اتمام دوره شیردهی، به فرزندتان شیر بز بدهید.
– بهبود تراکم استخوان با پنیر سیاهمزگی و شیر بز
مقدار فسفر و کلسیم اسیدهای چرب موجود در شیر بز بسیار فراوان است و یک وعده شیر بز 33 درصد کلسیم مورد نیاز روزانه بدن را تامین می‌کند. مصرف روزانه پنیر سیاهمزگی شیر بز به استحکام بیشتر استخوان‌ها کمک فراوانی می‌کند و برای استخوان سازی درون غشایی، مینرالیزاسیون و ترمیم بافت‌های استخوانی لازم است.
– عضله سازی زیاد با پنیر سیاهمزگی
مصرف پنیر سیاهمزگی منبع پروتئینی مناسب برای ورزشکاران و گیاه‌خواران محسوب می‌شود زیرا پروتئین موجود پنیر سیاهمزگی بز فراوان‌تر از پنیر تهیه شده با شیر گاو است و درصد بالاتر اسیدهای آمینه موجود در آن به استحکام بیشتر استخوان‌ها و حفظ بافت عضلات کمک فراوانی می‌کند.
– آلرژی زایی کمتر پنیر سیامزگی بز
پنیز سیامزگی شیر بز برای افرادی که تحمل لاکتوز موجود در سایر پنیرهای دیگر را ندارند گزینه‌ای مناسب محسوب می‌شود. برخی از افراد به ویتامین A1 که در شیر گاو وجود دارد حساسیت دارند که در کودکان می‌تواند منجر به کم خونی، کرون و سندرم روده تحریک پذیر شود. شیر بز حاوی ویتامین A2 است که اثرات التهابی ندارد و بدون نگرانی از بروز حساسیت و با خیال راحتی می‌توانید برای مصرف روزانه کودکان خود از آن استفاده کنید.
– هضم راحت تر شیر بز
مقدار چربی شیر گاو و شیر بز باهم مشابه است ولی اندازه مولکول‌های چربی در شیر بز کوچک‌تر است و هضم آن برای بدن راحت‌تر است. مقدار لاکتوز در شیر بز کمتر است و گزینه‌ای مناسب برای افرادی است که به لاکتوز حساسیت دارند. از جهتی دیگر پروتئین موجود در شیر بز به هضم راحت‌تری کمکی فراوانی می‌کند.
پنیر سیاهمزگی چگونه و چه زمانی تولید می‌شود؟
این پنیر بیشتر در شهریور ماه تولید شده و در شش ماهه دوم سال آماده مصرف خواهد بود. درواقع اگر بخواهیم فرآیند تولید این پنیر را برای شما شرح دهیم باید بگوییم که این پنیر را از شیر گوسفند یا بز تهیه می‌کنند و بدون آنکه خامه آن را بگیرند مایع پنیر به آن اضافه می‌کنند که یکی از رازهای خوشمزگی این پنیر است.
در نهایت آب به آن اضافه می‌کنند و اجازه می‌دهند تا پنیر ببندد. سپس بعد از گذشت دقایقی مایعی بدست می‌آید که داخل ظرف‌های چوبی قرار می‌دهند و تا حدی فشار می‌دهند که به صورت کامل آب مایع گرفته شود و فقط خمیری که به دست آمده در ظرف باقی بماند.
نکته قابل توجهی که در خصوص پنیر سیاهمزگی وجود دارد این است که کلیه مراحل تهیه پنیر به صورت سنتی و توسط دامداران و اهالی روستای سیاهمزگی تولید می‌شود و این تولید چیزی بالغ بر ۲۰ تن در سال است.
در واقع باید گفت که اگر بخواهیم دقیق این مسئله را بازگو کنیم باید بدانید که از هر ۷ کیلو شیر یک کیلو پنیر سیاهمزگی تولید می‌شود که در آن باید تمامی نکات بهداشتی، عمل آوری و نگه‌داری رعایت شود.
مواد تشکیل دهنده پنیر سیاهمزگی :
- شیر پاستوریزه بز یا گوسفند
- استارتر
- نمک تصفیه شده خوراکی
- کلرید کلسیم
- مایه پنیر
خواص پنیر سیاهمزگی
شیر بز در مقایسه با شیر گاو دارای ارزش غذایی بالاتری است و خواص بیشتری دارد. مصرف شیر بز یا محصولاتی که با این شیر از جمله پنیر سیاهمزگی تهیه می‌شوند به هضم راحت‌تر، عضله سازی و استحکام استخوان‌‌های شما کمک می‌کند و نیز حاوی مواد آلرژی‌زای کمتری است.
شیر بز حاوی مواد مغذی بی‌شماری است که از نظر ارزش غذایی می‌توان آن را با شیر مادر مقایسه کرد؛ به همین علت هم مصرف شیر بز پس از اتمام دوره شیردهی مادر برای کودکان توصیه می‌شود.
در پایین به چند مورد از فواید و خواص مصرف پنیر سیاهمزگی برای بدن پرداختهایم:
– به دلیل میزان بالای کلسیم در تقویت استخوان بندی بدن بسیار موثر عمل می‌کند.
– خواص ضد التهابی دارد، شیر بز به دلیل داشتن آنزیم‌های مفید التهاب روده را کاهش می‌دهد.
– جذب مواد مغذی بیشتر و هضم راحت‌تری دارد و بیشترین شباهت را به شیر انسان دارد.
– به دلیل وجود مواد مغذی بیشتر ، تقویت کننده متابولیسم است..
– به دلیل وجود مقدار بالای سلنیوم شیر بز، در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش بسیار مهمی دارد.
– پنیر سیاهمزگی درمان کننده بیماری سل و آسم به دلیل وجود ماده ارزشمند چون بتاکازئین و فلورین
– ماده مغذی کامل برای زنان باردار و شیرده
– کمک به رفع کم خونی در بدن با کاهش تعامل بین کلسیم و آهن
– وجود الیگو ساکارید موجود در شیر بز به عنوان پروبیوتیک عمل می‌کند.
– جذب راحت و ساده ای در بدن دارد.
– یکی دیگر از فواید پنیر سیاهمزگی :کمک به درمان آلرژی‌های پوستی
– افزایش نشاط و سرزندگی
– کمک به کارکرد لوزالمعده
– کمک به کاهش دردهای ناشی از سرطان
– درمان زخم معده
– درمان کم خونی
– کمک به بهبود سیستم گوارشی و جلوگیری از پوکی استخوان
مقایسه ی پنیر سیاهمزگی با سایر پنیرها از نظر خواص
از آنجا که پنیر سیاهمزگی بر پایه ی شیر بز است و با مقایسه این پنیر با پنیرهای با شیر گاو می‌توانیم متوجه شویم پنیر سیاهمزگی انتخاب مناسب تری است. چرا که پنیر سیاهمزگی به دلیل هضم و جذب راحت پروتئین‌های آن، چربی‌های کوچک‌تر، جذب بیشتر مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم، مس و آهن در مقایسه با شیر گاو مفیدتر تلقی می‌شود.
همچنین برای اشخاصی که به پنیر گاوی آلرژی دارند، پنیر بز یا پنیر سیاهمزگی با داشتن اجزایی با آلرژی‌زایی کمتر، جایگزین بهتری خواهد بود.
پنیر سیاهمزگی از طریق کاهش چربی‌های خونی، اثرات آنتی اکسیدانی و دفع مواد زاید، پیشگیری از چاقی و دیابت نوع دو و جلوگیری از تشکیل لخته‌های خونی، غذایی مفید برای افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی است.
بیشتر بخوانید : آیا پنیر برای سلامتی مضر است ؟
همچنین به دلیل این که محتوای کلسترول پنیر سیاهمزگی پایین بوده و حاوی چربی‌هایی است که تولید کلسترول را در بدن کاهش و ترشح و دفع آن را از بدن افزایش می‌دهند، راهکاری مفید برای کاهش کلسترول خون است.
سخن پایانی
پنیر سیاهمزگی، پنیری است که منحصرا در شهر شفت و شهرهای اطراف استان گیلان تولید می‌شود. این پنیر بر پایه‌ی شیر بز بوده و به دلیل کیفیت و مزه و خواص فوق العاده‌ای که ارائه می‌دهد کم نظیر بوده و قابلیت رقابت با پنیرهای خارجی را دارد. پنیر سیاهمزگی خامه‌ای که دارد را در دل خود نگه می‌دارد و از آن حذف نمی‌شود طعمی بسیار جذاب داشته و مزه آن را بسیار خاص می‌کند.
