شناخت فرش دستباف شهرهای مختلف ایران

کشور عزیزمان ایران در تولید فرش دستباف در جهان شهره است و در سطح بین المللی حسابی شناخته شده است. فرش دستباف شهرهای ایران در مناطق مختلفی مثل شهر کرمان، مرکزی، همدان و… بافته می‌شوند. مواد به کار رفته در تار و پود فرش‌های ایرانی مثل پنبه یا پشم بسیار باکیفیت هستند و با طرح‌ها و نقش‌های بسیار زیبا و چشم‌نواز بافته می‌شوند. اگر دوست دارید که با فرش دستباف شهرهای مختلف ایران بیشتر آشنا شوید و ویژگی هر یک از این فرش‌ها را بشناسید، در این مقاله از نیمه شب همراه ما باشید. همچنین اگر قصد خرید فرش دستباف را پیدا کرده‌اید، خوب است که به مقاله نکات کلیدی برای انتخاب اندازه فرش متناسب در دکوراسیون نیز نگاهی بی‌اندازید.

شناخت فرش دستباف شهرهای مختلف ایران

فرش ابریشم قم:

فرش ابریشم قم یکی از نفیس‌ترین فرش‌های دستباف ایرانی است که از ابریشم خالص و ظریف بافته می‌شود. در طراحی این فرش‌ها از داستان‌های تاریخی الگو گرفته شده است. طرح بته‌ای، شکارگاه، عباسی، گل فرنگ، خشتی و محتشم، لچک ترنج، درختی و… از مهمترین طرح‌هایی هستند که در بافت فرش ابریشم قم به تصویر کشیده می‌شوند. برای رنگرزی فرش‌های ابریشم قم از رنگ‌های طبیعی و گیاهی مثل روناس، زاج، پوست انار و پوست گردو استفاده می‌شود. این فرش‌ها مانند یک ستاره در بازار جهانی می‌درخشند و به نوعی از ماهیت صادراتی برخودار هستند.

فرش دستباف کاشان:

 

 

شاید زیاد شنیده باشید که لقب مهد فرش ایران را به شهر کاشان نسبت داده باشند. چرا که این شهر هم در زمینه بافت فرش دستباف و هم در زمینه بافت فرش ماشینی قدمت طولانی مدتی دارد. فرش‌های دستباف کاشان در طرح‌های بسیار متنوع و ظریف و رنگ‌های متعددی بافته می‌شوند. دقیقا به خاطر همین ویژگی‌هاست که فرش یا قالی کاشان به طرفداران بسیار زیادی در ایران و سطح جهان دست پیدا کرده است. معمولا برای تشخیص فرش کاشان به بررسی نوع بافت و گره فرش ( از گره نامتقارن یا فارسی برای بافت فرش‌های دستباف کاشان استفاده می‌شود) پرداخته می‌شود. البته که تشخیص این گره‌ها یک کار تخصصی است و به مهارت بالایی نیاز دارد. امروزه بهترین فرش‌های ماشینی کشور در شهر کاشان بافته می‌شوند. به همین خاطر، شهر کاشان حدود ۲۰۰۰ واحد فعال برای طراحی، تولید و عرضه فرش ماشینی را در دل خود جای داده است.

فرش دستباف بختیاری:

فرش دستباف بختیاری در خطه چهار محال و بختیاری بافته می‌شود و در دسته فرش‌های کلاسیک قرار می‌گیرد. دارهای قالی بختیاری به صورت افقی هستند که معمولا فشار زیادی را به بافنده فرش وارد می‌کنند. این فرش‌ها به صورت گره ترکی و دوپوده و با استفاده از پشم بسیار مرغوب بافته می‌شوند. در هنگام بافت این فرش‌ها از هیچ نقشه قبلی استفاده نمی‌شود و این تنها ذهن بافندگان بختیاری است که نقوش بی‌نظیری را بر روی دار قالی پیاده می‌کند. بیشتر قالی‌های بختیاری طرح‌هایی مثل ترنج، سرو و کاج، خشتی جانوری و گل و گیاه، گل اشرفی، گل مینا و قابی سماوری را شامل می‌شوند. رنگ زرد رنگی است که در میان رنگ‌های دیده شده در قالی بختیاری خاص‌تر است. روناسی، صورتی سیر، گل اناری، لاکی، کرم، سرمه‌ای، زیتونی سیر و روشن، قهوه‌ای سوخته، نارنجی، لیمویی، فیروزه‌ای و آبی از دیگر رنگ‌های چشم‌نوازی هستند که در فرش‌های بختیاری به چشم می‌خورند.

بافت فرش دستباف شهر ایران در اصفهان:

هنر فرش‌بافی از دوره صفویان در اصفهان رواج پیدا کرده و تاکنون نیز با قدرت زیاد و جایگاه ویژه به فعالیت خود ادامه داده است. تنوع رنگ در فرش‌های اصفهان بسیار زیاد است و اگر به زمینه فرش نگاه‌ کنید، معمولا با رنگ‌های سرمه‌ای، بژ، قرمز، کرمی، فیروزه‌ای یا نیلی مواجه خواهید شد. فرش‌های دستباف اصفهان نیز از نظر طرح و گره منحصر به فرد هستند، به طوری که در بافت این فرش‌ها از گره فارسی استفاده می‌شود. به همین دلیل، استفاده از گره‌های تقلبی مثل جفتی‌بافی یا ‌بی‌گره در این فرش‌های اصیل، یک تقلب رایج است. طرح شاه عباسی، لچک و ترنج، اسلیمی لچک و ترنج و شاه عباسی افشان چند نمونه از طرح‌هایی هستند که در فرش‌های دستباف اصفهان بر روی قالی پیاده می‌شوند. شهرضا، نائین، جوشقان و میمه چند مرکز مهم قالی‌بافی در استان اصفهان به شمار می‌روند.

فرش مود بیرجند:

 

سالیان سال است که قالی بیرجند با طرح‌های خاص خود مورد توجه همگان بوده است و قالی بافی در این منطقه از سابقه طولانی مدتی برخودار است. طرح خشتی در میان بافندگان بیرجندی بسیار پرطرفدار است و حدود نیمی از بافندگان این منطقه به بافت همین طرح مشغول هستند. پرز قالی بیرجند از پشم و جنس تار و پودر آن از پنبه تابیده شده است که به آن رس نیز گفته می‌شود. البته که جای نخ ابریشم نیز در بافت این فرش‌ها خالی نیست. نوع گره در فرش‌های بیرجند فارسی است و علاوه بر طرح خشتی، طرح‌های دیگری مثل بته جقه یا ماهی هم با این گره بر روی فرش‌ها پیاده می‌شوند. قهوه‌ای تیره، قرمز، کرم نخودی، آبی و نارنجی رنگ‌هایی هستند که زیبایی فرش بیرجند را به خود گره زده‌اند.

فرش دستباف آذربایجان شرقی:

هنر فرش‌بافی در شهر تبریز نیز سابقه بسیار طولانی مدتی داشته و از دوران صفویه آغاز شده است. این هنر در ابتدا در بخش روستایی انجام می‌شده و به مرور جای خود را در کارگاه‌های بزرگ و پیشرفته قالی‌بافی باز کرده است. فرش‌های تبریزی با گره‌هایی از نوع ترکی و به صورت متقارن بافته می‌شوند. بافندگان فرش تبریزی در کار خود آنقدر مهارت دارند که قادرند روزانه ۸٠٠٠ الی ۱۵٠٠٠ گره را بر روی دار قالی پیاده کنند. طرح‌های درختی، شکارگاه، هراتی، قاب قرآنی، چهره، محرابی قندیل‌دار و… چند نمونه از جذاب‌ترین طرح‌هایی هستند که بر روی فرش دستباف تبریزی خلق می‌شوند. به طور معمول از رنگ‌هایی در زمینه بژ، نارنجی سوخته، قرمز، آبی و سبز برای بافت این فرش‌ها استفاده می‌شود. هریس، اهر، مشکین شهر، سراب، اردبیل، مرند، قرحه و بخشایش نیز مراکزی از استان آذربایجان شرقی هستند که به فعالیت در هنر قالی‌بافی می‌پردازند.

فرش هریس تبریز:

هریس یکی از شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی است که به علت داشتن فرش‌هایی با ویژگی‌های منحصر به فرد، در جهان شهره شده است. فرش‌های هریس عمدتا در ابعاد ۶، ۱۲ و ۲٠ متری بافته می‌شوند و اکثر این فرش‌ها دارای رنگ‌های تیره با کنتراست بالا هستند. قرمز تیره (لاکی)، سرمه‌ای، قهوه‌ای، بژ و آبی رنگ‌هایی هستند که به طور معمول در این فرش‌ها به کار می‌روند. فرش‌های هریس معمولا دارای پرزهای بلندی هستند که در بیشتر موارد از پشم تولید می‌شوند. تار و پودر فرش‌های این منطقه نیز از جنس کتان یا نخ پنبه است. اشکال اسلیمی هندسی و خطوط شکسته جزو مشخصه‌های اصلی فرش هریس تبریز هستند

فرش ریزماهی تبریز:

ریز ماهی یکی از معروف‌ترین طرح‌ها در بین فرش‌های دستباف ایرانی محسوب می‌شود و پیشینه بافت آن به حدود ۶٠٠ سال گذشته برمی‌گردد. فرش ریز ماهی بصورت نگاره‌هایی شبیه به برگ خمیده است که از تار‌های نخ پنبه و پود پنبه‌ای خالص تشکیل شده است.

فرش ترکمن:

فرش‌های اصیل ترکمن به گونه‌ای با فرهنگ مردم این منطقه عجین شده‌اند که می‌توانند اطلاعاتی از زندگی مردم ترکمن را در اختیار شما قرار دهند. جالب است بدانید که فرش‌های ترکمن در دار قالی افقی و معمولا در متراژهای پایینی مثل قالی ۶ متری بافته می‌شوند. اگر بخواهیم یکی از مشخصه‌های اصلی تمامی فرش‌های ترکمن را بیان کنیم، می‌توانیم به استفاده از پشم گوسفند برای بافت تار و پود این فرش‌ها اشاره کنیم. در حقیقت باید بدانید که فرش‌های ابریشمی در این منطقه به ندرت بافته می‌شوند و در صورت بافته شدن، برای جهیزیه دختران ترکمن کنار گذاشته می‌شوند. برای بافت این نوع فرش دستباف شهرهای ایران، از رنگ‌های طبیعی و گیاهی مثل سرخ لاکی، سفید، سیاه، زیتونی، قهوه‌ای، دارچینی یا نخودی استفاده می‌شود. طرح ماری گل، قابسه گل، آینه گل، طغر گل و طرح گلین بارماق گل از اصلی‌ترین طرح‌های به کار برده شده در قالی ترکمن محسوب می‌شوند.

بافت فرش دستباف شهر ایران در کرمان:

 

حتما شما هم این مثل را زیاد شنیده‌اید که می‌گویند فلانی مثل قالی کرمان خوب مانده است. اما می‌دانید چرا این مثال در بین مردم شهره شده است؟ چون که قالی کرمان به قدری باکیفیت است که نه تنها با گذر زمان و پا خوردگی دچار پوسیدگی نمی‌شود، بلکه با گذر زمان به زیبایی و جاافتادگی هر چه بیشتر آن افزوده خواهد شد. بافت فرش دستباف در این شهر سابقه طولانی مدتی دارد و یک قطعه از فرش‌های بافته شده در کرمان، در موزه امام رضا (ع) نگه‌داری می‌شود. قالی‌های کرمان با طرح‌هایی مثل درختی، شاه عباسی، خوشه برگ فرنگ، بته، شکارگاه، قاب قرانی، چهره‌بافی، افشان و شکارگاه بافته و شناخته می‌شوند.

رنگ‌های به کار رفته در قالی کرمان نیز بسیار متنوع هستند. به طوری که اگر به یکی از این فرش‌ها نگاه کنید، با رنگ‌هایی مثل سبز روشن، آبی سرمه‌ای، بژ یا قرمز لاکی که با گره‌های فارسی بافته می‌شوند روبه‌رو خواهید شد. پس اگر قصد خرید فرش دستباف شهرهای ایران را دارید، با خیالی راحت بر روی فرش‌های مرغوب و باظرافت این مرکز فرش حساب باز کنید. راور، رفسنجان و ماهان نیز چند مرکز قالی‌بافی دیگر در این استان هستند که در عرصه بافت فرش‌های دستباف یا حتی ماشینی فعالیت می‌کند.

فرش دستباف شهرهای ایران در خراسان:

خراسان یکی از مراکز مهم بافت فرش دستباف در ایران است و میزان این اهمیت از تعداد کارگاه‌های زیاد فرشبافی (بیش از ۲٠٠ هزار کارگاه) در این منطقه کاملا مشخص است. امروزه علاوه بر فرش دستباف، تولید فرش ماشینی در خراسان نیز رشد قابل توجهی داشته است. برای بافت فرش خراسان از پشم مرغوب استفاده می‌شود. مانند بسیاری از شهرهای دیگر، در خراسان نیز علاوه بر استفاده از رنگ‌های شیمیایی برای رنگرزی نخ‌ها، از رنگ‌های طبیعی مثل اسپرک، پوست انار و یا پوست گردو نیز استفاده می‌شود. به همین دلیل است که فرش خراسان از نظر رنگبندی اصالت محفوظی دارد و رنگ‌های بی‌نظیری همچون کاهی یا همان کرم و نخودی، آتشی ( قرمز روشن)، لاکی، ماستی (آبی)، دوغی و فولادی (آبی کمرنگ)، سرمه‌ای، سفید و طیف رنگ سبز در آن به چشم می‌خورند. طرح‌های کلی مورد استفاده در فرش خراسان نیز به سه دسته ریزه ماهی، ربعی سعدی و بته جقه تقسیم بندی می‌شوند که البته طرح‌های دیگری مثل طرح خشتی، کله اسبی، محرمات و هفت رنگ نیز در قالی‌های بافته شده در روستاهای خراسان نیز به چشم می‌خورند.

فرش دستباف لری:

فرش‌های دستباف لری علاوه بر مرکز لرستان، در بازارهای استان‌های همجواری مثل کرمانشاه، اراک، همدان و اصفهان نیز عرضه می‌شوند. طرح‌های فرش لری از پس ذهن خلاق بافندگان این منطقه خلق می‌شوند و در رنگ‌هایی مثل روناسی، آبی نیلی، سرمه‌ای، بژ، سفید نخودی، زرد ارغوانی و سبز بر روی دار قالی پیاده می‌شود. جالب است بدانید که فرش‌های لری ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارند، اما اکثر نقشه‌ها، مواد و ابزار بافت این فرش‌ها از شهرستان‌های اطراف تهیه می‌شود. بر اساس آمارهای ثبت شده حدود ۲۱ هزار بافنده در استان لرستان وجود دارند که به تولید فرش‌های باکیفیت و اصیل مشغول هستند.

فرش دستباف استان مرکزی:

 

شهرت جهانی فرش دستباف استان کرمان به اواسط حکومت ناصرالدین شاه برمی‌گردد. تنوع طرح‌ فرش در این استان آنقدر متنوع است که بعضی از استان‌های دیگر چند نمونه از این طرح‌ها را با هم ترکیب کرده و از همین طریق طرح‌های جدیدی را برای بافت فرش دستباف خلق می‌کنند. دلیجان، اراک، ساروق، فراهان و تفرش از مهمترین مراکز قالی‌بافی استان مرکزی به شمار می‌روند. برای مثال طرح‌های هراتی، گل حنائی، میناخانی، لچک یا ترنج گلدار از جمله طرح‌هایی هستند که در رنگ‌های بژ، قرمز مسی، قرمز گلی یا عاجی بر روی فرش‌های دستباف اراک پیاده می‌شوند. فرش‌های ساروق استان مرکزی نیز به خاطر بافت و رنگ‌‌های جذابی مثل بلوطی، مسی یا آبی بسیار محبوب هستند.

در حال حاضر دلیجان نیز به عنوان یکی از مراکز تولید فرش ماشینی درجه ۱ در کشور عزیزمان به شمار رفته و فرش‌های خود را با پیشرفته‌ترین ماشین‌ آلات روز دنیا، در اختیار دوستداران این هنر ارزشمند قرار می‌دهد.

فرش قشقایی و بلوچی شیراز:

 

فرش‌های نفیس و اصیل قشقایی معمولا با طرح‌های ذهنی بافته می‌شوند و به همین دلیل هیچگاه دو عدد فرش قشقایی کاملا شبیه به هم را مشاهده نخواهید کرد. در بافت این فرش‌ها هم از گره ترکی و هم از گره فارسی استفاده می‌شود. ارزشمندترین قالی‌های قشقایی، یکی از چند رنگ اصلی سرخ فام، آبی فیروزه‌ای، سفید و سبز و سرمه‌ای را در خود جای داده‌اند. پنبه، پشم، ابریشم و کرک ۴ الیاف اصلی هستند که برای بافت فرش‌های قشقایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

و اما فرش‌های بلوچی نیز با طرح‌های ذهنی بافته می‌شوند و به همین دلیل، تنوع چندانی در این فرش‌ها دیده نمی‌شود. رنگ مصرفی در رنگرزی نخ‌های این فرش گیاهی است و سرخ تیره، سیاه و لاجوردی سیر یا روشن بیشترین رنگ‌هایی هستند که در قالی‌های بلوچی خودنمایی می‌کنند. فرش‌های بلوچ نیز معمولا با گره نامتقارن و با دارهای افقی بافته می‌شوند. تار و پود قالی‌های بلوچی اغلب از نخ پشمی و گاهی از پنبه است.

بافت فرش دستباف شهر ایران در همدان:

استان همدان یکی از مراکز مهم بافت فرش دستباف در ایران است. اکثر فرش‌های این استان به صورت تجاری بافته می‌شوند. رنگ‌های به کار رفته در این فرش‌ها معمولا گیاهی هستند و زمینه فرش‌ها بیشتر به رنگ بژ، سرمه‌ای یا قرمز رنگ هستند. نهاوند، ملایر، کبودرآهنگ، مهربان و درگزین چند نمونه از مراکز قالی‌بافی در همدان هستند که در این عرصه فعالیت می‌کنند. برای مثال فرش‌های بافته شده در منطقه مهربان دو نوع هستند. یک گونه از این فرش‌ها قدیمی است که بیشتر در سبک هندی بافته می‌شود و کناره‌های عریضی دارد. نوع دوم این فرش‌ها نیز از کناره‌های باریک و طویلی برخودار هستند.

فرش تویسرکان همدان:

تویسرکان در جنوب کوه الوند همدان واقع شده و فعالیت فرشبافی عمدتا در روستاهای تویسرکان صورت می‌گیرد. قالیچه‌های بافته شده در این منطقه درشت باف هستند و پرز بلندی دارند. پشم مورد استفاده شده در این قالی‌ها نیز از گوسفندان همین منطقه بدست می‌آید. رنگرزی سنتی و طرح‌هایی با اشکال ساده و ابتدایی، از مشخصات فرش تویسرکان به شمار می‌روند. برای مثال اگر به این قالی‌ها نگاه کنید، با طرح حیوانات و پرندگان روبه رو خواهید شد. نقش‌های آصادقی (آقا صادقی)، ماليچه (اژدر) و زاغه از معروف‌ترین نقشه‌های محلی تویسرکان هستند.

فرش نهاوند همدان:

و اما اگر بخواهیم زیبایی فرش دستباف شهرهای ایران را به رخ بکشیم، باید به فرش‌های منحصر به فرد نهاوند نیز نگاهی داشته باشیم. بافندگان نهاوندی از پشم مرغوب، براق و لطیف برای بافت فرش‌های این منطقه استفاده می‌کنند. طرح‌های این فرش‌ها معمولا هندسی شکسته است و گل حیدر (گرگ حیدر)، گل خار، سالاری یا تاریخی و عشوند از معروف‌ترین نقشه‌های فرش دستباف نهاوند شناخته می‌شوند. این فرش‌ها با رنگ‌های گرمی مثل رنگ سرخ، آبی و طیف زرد بافته شده‌اند و به خاطر پرزهای بلند و رنگ‌های انرژی بخش خود، به فرش مورد علاقه بسیاری از اروپایی‌ها و علی الخصوص اسکاندیناوی‌ها تبدیل شده‌اند.

فرش دستباف یزد:

 

شهر یزد از روزگاران قدیم از مهمترین مراکز قالی‌باقی در کشور بوده است. در واقع می‌توان گفت که شروع فرش‌بافی در استان یزد به قبل از دوران قاجاریه بر‌می‌گردد. در بافت قالی یزد بیشتر از رنگ‌های تیره‌ای مثل آبی و قرمز مایل به بنفش استفاده می‌شود و از رنگ‌های روشن‌تری مثل سفید یا صورتی نیز برای ایجاد کنتراست بیشتر بهره برده می‌شود. گره قالی یزد از نوع فارسی و ظریف باف است و جنس تار و پودهای به کار برده شده از نوع پنبه یا پشم می‌باشد. طرح سردار جنگلی، هراتی، احمد محمدآبادی و تال و خونچه از اصیل‌ترین طرح‌هایی هستند که در دوره قاجار برای بافت فرش دستباف یزدی رواج پیدا کرده‌اند.

زمانی که از هنر فرش‌بافی یزد صحبت می‌کنیم، نمی‌توانیم از کنار فرش دستباف اردکان به راحتی بگذریم. چرا که فرش‌های دستباف اردکان از مواد اولیه‌ای مثل پنبه، پشم، کرک یا ابریشم طبیعی بافته می‌شوند و از ویژگی‌های منحصر به فرد و ظرافت بالایی در سطح جهانی برخودار هستند.

فرش ورامین:

می‌توان گفت که اقوام مختلفی از جمله ترک، لر و عرب در ورامین ساکن‌اند و در زمینه بافت فرش فعالیت می‌کنند. فرش‌های ورامین به دو گروه فرش‌های ایلاتی یا زمین بافت و فرش‌های سفارشی تقسیم بندی می‌شوند. قالی‌های ورامین بیشتر در ابعاد ۲ متر در ۳ متر بافته می‌شوند. تار و پود این فرش‌ها از پنبه و پرز آنها از پشم باکیفیت است و هر چه که کهنه‌تر شوند، ارزش بیشتری پیدا می‌کنند. طرح میناخانی، شاه عباسی، طرح‌های افشان و گلدار از جمله نقش‌هایی هستند که بر روی فرش‌های دستباف ورامین پیاده می‌شوند.

فرش دستباف شهرهای ایران در بیجار:

دوست دارید بدانید که لقب فرش آهنی متعلق به کدام فرش دستباف شهرهای ایران می‌باشد؟ جالب است بدانید که فرش‌های دستباف بیجار به دلیل سخت و متراکم بودن، این لقب جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. تعداد پودهای استفاده شده در قالی بیجار ۳ عدد است و به همین خاطر، تا کردن این قالی‌ها به سختی انجام می‌شود. بافنده‌های قالی دستباف بیجار از ایجاد تضادهای خاص در رنگبندی فرش‌های خود هیچ هراسی ندارند و به همیت دلیل، از حدود ۲۷ رنگ در بافت فرش‌ها استفاده می‌کنند. معمولا از رنگ‌های سفید، قرمز و سرمه‌ای برای بافت زمینه این فرش‌ها استفاده می‌شود. اما رنگ‌هایی با تناژ سبز، حنایی، مشکی، سفید، صورتی و پوست پیازی جزو رنگ‌هایی هستند که برای بافت نقش‌های فرش به کار برده می‌شوند. اگر بخواهیم به معروف‌ترین و بروزترین طرح‌های پیاده شده بر روی قالی‌های بیجار اشاره کنیم، می‌توانیم از طرح‌های لیلی و مجنون، مینیاتور، شکارگاه دورنما، لچک و ترنج، میناخانی، گل میرزاعلی و خرچنگی نام ببریم.

فرش دستباف زنجان:

اغلب فرش‌های دستباف زنجان از پشم بافته می‌شوند که فرایند ریسندگی و رنگرزی بخشی این پشم‌ها در خود استان زنجان صورت می‌گیرد. البته ناگفته نماند که قالی‌های ابریشم بافته شده در زنجان از نظر کیفیت با شهرهای پیشروی مختلفی مثل کاشان، اصفهان یا قم رقابت می‌کنند. طرح فرش‌های زنجان بیشتر عشایری یا هندسی است اما در حال حاضر فرش‌هایی با طرح اسلیمی نیز در این شهر بافته می‌شوند. قرمز لاکی، کرمی و سرمه‌ای از اصلی‌ترین رنگ‌هایی هستند که در فرش‌های زنجان دیده می‌شوند. اما اگر بخواهیم به چند نمونه دیگر از رنگ‌های به کار برده شده در این قالی‌ها اشاره کنیم، می‌توانیم از رنگ بژ، قرمز، نارنجی، سیاه و آبی نام ببریم.