نیمه شب | مجله آنلاین علمی هنری بهداشتی سرگرمی و فرهنگ و هنر نیمه شب مجلهای برای همه
اگر عاشق هوا فضا و اخبار مربوط به آن باشید، حتما در چند روز اخیر خبر شناسایی یک سیاه چاله منزوی توسط تلسکوپ هاپ را شنیده‌اید. اما اصلا این سیاه چاله منزوی چیست و چه مشخصاتی دارد؟ اگر شما هم برای آشنایی با این سیاه چاله و جزئیات این شناسایی مشتاق شده‌اید، در ادامه مقاله همراه ما باشید.
سیاه چاله منزوی چیست؟
همانطور که از اسم این سیاه چاله‌ها پیداست، در اعماق کهکشان ما وجود دارند و به صورت مستقل در فضا حرکت می‌کنند. یعنی به هیچ سیاه چاله یا ستاره‌ای متصل نیستند. این سیاه چاله‌ها هم مثل هر سیاه چاله دیگری، از خود نوری ساطع نمی‌کنند. شاید برایتان عجیب باشد زمانی که بشنوید که ۱٠٠ میلیون از این سیاه چاله‌ها در کهکشان راه شیری وجود دارند اما از آنجایی که این سیاه چاله‌ها یک پدیده نادر هستند، تشخیص و شناسایی آنها کار ساده و راحتی نیست و به سختی انجام می‌شود. دقیقا به همین دلیل است که شناسایی یکی از این سیاه چاله‌ها برای اولین بار و توسط تلسکوپ هاپ، حسابی سر و صدا کرده و توجه‌ها را به سمت خود کشانده است. این سیاه چاله منزوی ۵٠٠٠ سال نوری از ما فاصله داشته و محل قرارگیری آن بازوی مارپیچی کهکشان راه شیری است که نام کارینا_کمان را بر آن نهاده‌اند.
سیاه چاله منزوی چه زمانی تشکیل می‌شود؟
خوب است قبل اینکه به سراغ بررسی جزئیات کشف سیاه چاله منزوی با تلسکوپ هاپ برویم، به این مورد هم اشاره‌ای داشته باشیم. زمانی که یک ستاره غول پیکر حداقل ۲٠ برابر خورشید جرم داشته باشد و به عنوان یک ابرنواختر منفجر شود، در پی این اتفاق هسته متراکمی از این جرم به جا می‌ماند که در نهایت به یک سیاه چاله تبدیل می‌شود. خب تکلیف شیوه تشکیل سیاه چاله تا به ایجاد مشخص شد. اما زمانی که این انفجار از همه جهت‌ها متقارن نباشد، نیروی انفجار توانایی این را دارد که هسته را به فضا پرتاب کند و اینگونه می‌شود که سیاه چاله پرتاب شده، به صورت تنها و منزوی در فضا به حرکت خود ادامه می‌دهد.
بیشتر بخوانید: تلسکوپ جیمز وب به زبان ساده
محققان چگونه این سیاه چاله منزوی را با تلسکوپ هاپ کشف کردند؟
همانطور که گفتیم، سیاه چاله‌ها هیچگونه نوری از خود ساطع نمی‌کنند، پس نمی‌توان آنها را به خودی خود تشخیص داد. اما شناسایی آنها از طریق اثری که بر نور سایر پدیده‌ها می‌گذارند امکان‌پذیر است. به عبارتی دیگر، باید حضور سیاه چاله‌ها را از طریق دیدن اثرات آنها مثل نحوه انحراف گرانش نور از منابع دیگر بررسی کرد. محققان برای تشخیص و شناسایی این سیاه چاله منزوی، داده‌های تلسکوپ‌های زمینی و هابل را با هم بررسی کردند تا نشانه‌هایی از اثری به نام عدسی گرانشی را بیابند. به طور معمول این روش برای تشخیص و شناسایی ستاره‌ها یا سیارات فراخورشیدی به کار برده می‌شود، اما از آنجایی که سیاه چاله جرم خیلی زیادی دارد و می‌تواند نور ستارگان را پشت خود منحرف کرده و عملکردی شبیه به یک ذره‌بین داشته باشد، می‌تواند آن نور را برای یک مدت کوتاهی روشن و درخشان‌تر کند. به همین دلیل، محققان این تصور را دارند که ممکن است این اثر به خاطر وجود یک سیاه چاله به وجود آمده باشد. چونکه درخشندگی آن به دلیل گرانش خیلی قوی برای مدت زمان طولانی ادامه داشته و هیچگونه تغییر رنگی هم در رنگ نوری که از ستارگان پس‌زمینه می‌آمد ایجاد نشده است.
محققان درباره کشف سیاه چاله منزوی با تلسکوپ هاپ چه می‌گویند؟
دو تیم مختلف، یعنی یک تیم از موسسه علمی تلسکوپ فضایی و آن یکی از تیم کالیفرنیا برکلی روی این پدیده تحقیق کرده و به نتایجی هم درباره آن دست پیدا کرده‌اند. یکی از این تیم‌ها می‌گوید که این سیاه چاله منزوی حدودا ۷ برابر جرم خورشید جرم دارد. اما گفته‌های تیم دیگر مبنی بر این است که جرم این سیاه چاله بین ۱.۶ تا ۴.۴ برابر جرم خورشید است. با وجود این اختلاف نظرها، محقق اصلی دانشگاه کالیفرنیا که کیسی لام نام دارد، در برکلی و در بیانیه‌ای گفت :« هر چه که باشد، این شی اولین بقایای تاریک ستاره‌ای می باشد که در کهکشان بدون همراهی ستاره دیگری سرگردان است.»
