امروز در این مقاله از وبسایت نیمه شب به طرز تهیه دَلار یا دَلال گوجه سبز به روش اصل گیلانی پرداخته شده است که دَلار یا دَلال که به آن نمک سبز هم گفته میشود، یکی چاشنیهای معروف و البته خوشمزه در شمال کشور است. دلال که از مخلوط سبزیهای محلی مانند چوچاق، کوتکوتو و بوانجیر تهیه میشود، معمولا در خانه همه شمالیها وجود دارد. احتمالا شما هم ترکیب خوشمزه گوجه سبز و دلال یا نمک سبز را تجربه کردهاید. این چاشنی خوش عطر و خوش طعم معمولا با خیار، دوغ، ماست، گوجه سبز، پرتقال ترش، سیب ترش، کیوی، آلوچه و چاقاله سرو میشود. همچنین میتوانید آن را در سکنجبین بریزید و با کاهو میل کنید.
در بیشتر موارد دلال به همراه ماست مصرف میشود؛ چون سبزی دلال طبع گرمی دارد و مصرف آن همراه با ماست، طبع سرد ماست را خنثی میکند. خوب است این نکته را بدانید که نمک سبز علاوه بر اینکه خوشمزه و خوش طعم است، برای بدن هم فواید زیادی دارد. این محصول مقوی معده است و مجاری تنفسی را ضد عفونی میکند. ضد نفخ بودن، یکی از مهمترین خواص دلال است.
خواص این محصول به سبزیهایی که در آن استفاده میشود بستگی دارد. به طور مثال از جمله خواص سبزیهای مانند چوقاق و نعنا میتوان به افزایش تعداد گلبولهای قرمز، بهبود شادابی پوست و مو، کاهش فشار خون، قند خون و کلسترول و جلوگیری از ترش کردن و رفلاکس معده از طریق کاهش اسید معده اشاره کرد. اگر شما هم میخواهید این چاشنی خوشمزه را در خانه تهیه کنید، در ادامه مطلب همراه ما باشید تا طرز تهیه دلال خانگی را به شما آموزش دهیم.
مواد لازم
گشنیز ۳۵۰ گرم
کوتکوتو یا خلواش ۲۰۰ گرم
بو انجیر ۲۰۰ گرم
چوچاق ۱۰۰ گرم
نعنا ۱۰۰ گرم
نمک یک یا دو قاشق غذاخوری
طرز تهیه دَلار یا نمک سبز خانگی
سبزیهای دَلار شامل نعنا، چوجاق، بو انجیر، کوتکوتو یا خلواش و گشنیز را پاک کنید. هنگام پاک کردن، به جز نعنا که ساقه ضخیمی دارد، ساقه بقیه سبزیجات را دور نریزید، چون ساقه نازکی دارند.
بعد از پاک کردن سبزیها، چند بار آن را بشویید تا کاملا تمیز شود.
سبزی را در آبکش بریزید و اجازه دهید آب آن خارج شده و کاملا خشک شود. همچنین برای خشک کردن سبزی میتوانید آن را در یک پارچه تمیز بگذارید تا رطوبتش گرفته شود.
سبزیهای دلال را با استفاده از سبزی خردکن یا غذاساز طوری خرد کنید که ساقه و برگ آن مشخص نباشد و کاملا ریز شود. برای خرد کردن سبزی میتوانید از چرخ گوشت یا آسیاب برقی هم استفاده کنید.
هنگام آسیاب کردن سبزیها، کم کم به آن نمک اضافه کنید. به یاد داشته باشید که اگر نمک را دیر اضافه کنید، رنگ دلال سبز تیره خواهد شد. نمک سبب ماندگاری بیشتر و حفظ رنگ سبز دلال میشود.
سبزی دَلار را میتوانید در فریزر نگهداری کرده و هر بار، هنگام مصرف آن را از فریزر خارج کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه ترشی زو (بیهلر)
نکات تهیه دَلار
از میان سبزیهایی که در بالا اشاره شد، گشنیز، جعفری، سیر تازه و نعنا در همه شهرها موجود است؛ اما سبزیهای محلی مانند کوتکوتو، بو انجیر و چوقاق به راحتی و در همه شهرها در دسترس نیستند؛ بنابراین برای تهیه دلال خانگی، در صورت عدم دسترسی به سبزیهای محلی میتوانید فقط از گشنیز و نعناع استفاده کنید.
اضافه کردن نمک از کپک زدن سبزی دلال جلوگیری کرده و به نگهداری بیشتر آن در یخچال کمک میکند.
اگر میخواهید دلال ماست درست کنید، میتوانید سیر تازه به مقدار دلخواه به آن اضافه کنید. سیر تازه را به همراه سبزیها چرخ کنید تا طعم خوبی بگیرد. به یاد داشته باشید که اگر به سبزی دلال سیر اضافه کنید، نمیتوانید آن را به همراه میوههای ترش میل کنید.
ارزش غذایی
تعداد سرو: 1
کالری: 95
شکر: 0
سدیم: 4.9
چربی: 3.5
چربی اشباع شده: 6
چربی اشباع نشده: 0
چربی ترانس: 0
کربوهیدارت: 4.6
فیبر: 6.8
پروتئین: 3.8
کلسترول: 8.5
نکات و فوت فنهای طرز تهیه دلال
*اگر دلال یا نمک سبز گیلانی را با سبزیهای محلی درست کنید، طعم بسیار لذیذتری خواهد داشت، اما در صورتی که به چوچاق، کوتکوتو و بو انجیر دسترسی ندارید، میتوانید آنها را حذف کرده و دلال را با گشنیز و نعناع تازه درست کنید. اگر هم دلال ندارید خوردن گوجه سبز با نعناع و گلپر هم توصیه میشود.
*در طرز تهیه سبزی دلال حتماً از مقدار نمک بیشتری استفاده کنید. دلال به عنوان جایگزین نمک استفاده میشود، پس باید کمی شور باشد. از طرف دیگر نمک موجب ماندگاری و حفظ رنگ و طعم سبزیها میشود و از کپک زدن آن جلوگیری میکند.
*در طرز تهیه دلال ماست میتوانید برای خوشطعم شدن ماست مقداری سیر تازه به دلال اضافه کنید. توجه داشته باشید که اگر به سبزی دلال سیر اضافه کنید نمیتوانید آن را همراه با میوهها میل کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه ترشی خرما خانگی
*در طرز تهیه سبزی دلال باید سبزیها را کاملاً له کنید. حتی اگر به عکس سبزی دلال نگاه کنید، متوجه میشوید که کاملاً له شده است و بافت نرمی دارد. مردم شمال معمولاً برای خرد کردن سبزیها از چرخ گوشت استفاده میکنند تا سبزی به خوبی له و یکدست شود.
*جالب است بدانید که در قدیم سبزی دلال با استفاده از سنگ و یک ظرف سفالی به نام «نمکار» با دست ساییده میشد.
*در سبزی دلال برای کاهو سکنجبین به هیچ عنوان نباید از سیر استفاده شود.
*برای طرز تهیه سبزی دلال مرغ یا کباب ترش میتوانید همین ترکیب سبزی را بدون نمک آماده کنید و در فریزر قرار دهید و از آن برای ماهی شکمپر شمالی، مزه دار کردن مرغ و کباب ترش استفاده کنید.
*از سبزی دلال برای درست کردن زیتون پرورده و کال کباب نیز استفاده میشود.
*در طرز تهیه دلال گوجه سبز یا آلوچه به روش اصیل گیلانی نباید از سیر استفاده کنید.
خواص سبزی دلال
جلوگیری از نفخ معده
کاهش اسید معده
شادابی پوست و مو
کاهش قند خون و کلسترول
تقویت سیستم گوارشی
جلوگیری از سردی بدن
سوالات متداول
محتویات سبزی دَلار چیست؟
در طرز تهیه دلال یا نمک سبز خانگی از سبزیهایی مثل چوچاق، گشنیز، نعناع، کوتکوتو و بو انجیر استفاده میشود.
دَلار چاشنی چه غذاها و میوههایی است؟
از دلال برای خوشطعم کردن خیار، ماست، دوغ، گوجه سبز، پرتقال ترش، کیوی ترش و چاقاله استفاده میشود. شما میتوانید از سبزی دلال بدون نمک برای درست کردن زیتون پرورده، کال کباب، کباب ترش و مرغ و ماهی شکم پر و اردک نیز استفاده کنید.
سخن پایانی
دَلار یا دَلال یا دَرار (در گویشهای مختلف شمالی) یکی از چاشنیهای لذیذ و معروف در شمال کشور است که از مخلوط سبزیهای معطر محلی تهیه میگردد و به آن نمک سبز هم میگویند. این چاشنی خوش عطر و طعم که معمولاً در خانه همه شمالیها یافت میشود را اغلب با خیار، ماست، دوغ، گوجهسبز، پرتقال ترش، سیب ترش و.. میل میکنند. این دَلار یا نمک سبز را از سبزیهای محلی معطر مانند چوچاق، نعناع، گشنیز و … تهیه کردهایم. این سبزیها از سبزیهای محلی روستای سطلسر بوده و توسط زنان سرپرست خانوار در خطه شمالی کشور تولید میشود.