طبع سبزیجات مختلف چیست؟

براساس طب سنتی و اسلامی مزاج انسان به چهار دسته سرد و تر، سرد و خشک، گرم و تر و گرم و خشک تقسیم می‌شود. البته افراد بر اساس ویژگی‌های جسمی و خلقی توسط پزشک معالج در این گروه‌ها قرار می‌گیرند.

پزشکی سنتی، خوراکی‌ها را هم به دو نوع سرد و گرم تقسیم می‌کند و باور دارد که افراد سرد مزاج نباید در خوردن غذاهای سرد و تر زیاده‌روی کنند. در طب سنتی مصرف بیش از حد انواع سبزیجات را جایز نمی‌دانند، چرا که ممکن است باعث بروز مشکلاتی در افراد شوند.

هر فرد با توجه به خواص هر سبزی، مزاج و بیماری خود باید سبزیجات مختلف را استفاده کند. طب سنتی بر این باور است که مزاج و طبع غذاها نقش مهمی در سلامتی و تعدیل مزاج افراد دارند. به همین منظور در این مقاله قصد داریم شما را با طبع انواع سبزیجات بیشتر آشنا کنیم.

در نیمه شب بخوانیم:چطور سبزیجات تازه را در روغن زیتون فریز و نگهداری کنیم؟

طبع سبزیجات

نام سبزی	طبع	مصلح
اسفناج (Spinach)	سرد و تر	پختن با روغن بادام، روغن گاوی تازه، دارچین و فلفل
برگ چغندر	گرم و خشک	خردل، آبغوره، پختن با عدس، شربت بالنگ
پونه (Mentha pulegium)	گرم و خشک	آدر بلوط، رب مورد، سرکه، کتیرا
پیازچه (Spring Onion)	گرم و خشک	شستن با آب و نمک، سرکه آب انار، کاسنی
ترخون (Tarragon)	گرم و خشک	عسل، کرفس
تربچه (Red radish)	گرم و تر	نمک، عسل، زیره خیسانده شده در سرکه
تره (Fresh Chives)	گرم و خشک	گشنیز، کاسنی تازه
تخم ریحان	گرم و خشک	مرزنجوش
جعفری (Parsley)	گرم و خشک	بادرنجبویه، ترشی های طبیعی، کاسنی
خرفه (Purslane)	سرد و تر	کرفس، نعناع، مصطکی
رزماری (Rosemary)	گرم و خشک	سکنجبین
ریحان (Basil)	گرم و خشک	نیلوفر
شنبلیلیه (Fenugreek)	گرم و خشک	سکنجبین، انیسون، کاسنی، برگ اسفناج، برگ خرفه
شوید (Dill)	گرم و خشک	آبلیمو، آبغوره، ترشی های طبیعی، سکنجبین
گشنیز (Coriander)	سرد و خشک	سکنجبین، زرده تخم مرغ با فلفل و نمک، آب مرغ، دارچین
شبدر (Clover)	گرم و تر	کاسنی
شاهی (Garden cress)	گرم و نسبتا خشک	کاسنی، خرفه و سرکه
شاه تره (fumitory)	گرم و خشک	کاسنی و هلیله زرد
مرزه (Savory)	گرم و خشک	سرکه
نعناع (Mint)	گرم و خشک	کرفس
گزنه (Nettles)	گرم و خشک	آب میوه‌های سرد و زعفران
یونجه (Alfalfa)	گرم و تر

 

طبع سبزی خوردن; منظور از طبع سرد و گرم چیست؟

غذای گرم غذایی است که متابولیسم (سوخت‌وساز) بدن را تسریع کرده و درجه حرارت بدن را بالا می‌برد. اما غذای سرد غذایی است که سوخت‌وساز بدن را کند می کند و درجه حرارت بدن را پایین می‌آورد.

غذاهای گرم باعث بهبود جریان خون و نگهداری گرمای بدن می‌شوند. از نشانه‌های مصرف بیش از حد غذاهای گرم می‌توان به جوش، تب، یبوست، بوی تند ادرار، بالا رفتن فشارخون، عطش زیاد، افسردگی، سردرد، بی‌قراری و آشفتگی و سرگیجه اشاره کرد.

غذاهای سرد باعث تعدیل علائم ذکر شده می شوند. مصرف زیاد غذاهای سرد باعث آرتریت، روماتیسم، دست و پای سرد، تکرر ادرار، ترشح زیاد بزاق، دل درد، نفخ شکم، اسهال، اضطراب، گرفتگی عضله، خستگی و درد ماهیچه می‌شود.

در بین انواع لبنیات، میوه ها، گوشت ها، حبوبات، مغزها و… هم طبع سرد وجود دارد و هم طبع گرم.

اما از آنجایی که در این مقاله در خصوص طبع سبزی خوردن صحبت کردیم بد نیست به صورت خلاصه طبع دیگر سبزی ها و صیفی جات را هم بدانیم.

سبزیجات طبع گرم

مصرف سبزیجات مفید در سفره‌ ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارد. تقریبا غذایی نیست که برای طبخ یا خوردن آن از سبزیجات مختلف استفاده نکنیم. در کنار گوشت‌هایی که طبع سردی دارند، مثل گوشت گوساله، بهتر است سبزیجات گرم را جایگزین کنیم.

استفاده از برخی چاشنی‌ها و ادویه‌ها به‌عنوان مصلح در طب سنتی سفارش شده‌ است. مصلحات به شما کمک می‌کنند، طبع غذا را متعادل کنید. به عنوان مثال برگ چغندر طبع گرم و خشکی دارد و اگر آن را با ادویه‌های گرم مصرف کنید، باعث اختلال در طبع می‌شود.

سبزی خوش‌عطر و طعم پونه طبع گرم و خشکی دارد و بهتر است در کنار آن از مصلحاتی مثل رب و سرکه استفاده کنید. پیازچه همچنین گرم و خشک است و بهتر است آن را با آب و نمک بشویید و بعد از مصرف آن مقداری عرق کاسنی بنوشید.

ترخون طبع گرمی دارد، در حالی‌که کرفس سرد است، این دو در کنار هم متعادل هستند. برگ گیاه ترشک که برای تهیه آش و خورشت استفاده می‌شود، طبع گرم و خشکی دارد.

سبزی تره، گرم است. آن را به همراه گشنیز یا کاسنی تازه مصرف کنید. در بین انواع سبزی خوردن، شاهی و جعفری هم گرم و خشک هستند. این سبزی‌ها را به‌همراه خرفه، کاسنی و سرکه متعادل کنید.

گیاه رازیانه خواص فوق‌العاده‌ای دارد، قاعده‌آور است و برای تسکین درد خانم‌ها توصیه می‌شود. سکنجبین مصلح خوبی برای این گیاه است. ریحان هم طبع گرم و خشکی دارد.

سی‌سنبر و شاه‌تره هر دو گرم و خشک هستند. در حالی‌که گیاه شبدر طبع گرم و تری دارد و مصلح آن، کاسنی است. شنبلیله و شوید را با استفاده از آبلیمو، آبغوره، سکنجبین و انواع ترشی متعادل کنید.

کرفس، انواع کنگر، گزنه و گشنیز هم طبع گرم و خشکی دارند. در کنار آنها می‌توانید از آبمیوه‌های سرد، زعفران، آب مرغ و سرکه استفاده کنید. مارچوبه، مرزه و نعنا به همراه عسل و سکنجبین توصیه می‌شوند.

لیست سبزیجات طبع سرد

مصرف غذاهای سرد باعث تداخل در مزاج افراد می‌شود. پزشکان طب سنتی بر این باور هستند که افراد با مزاج سرد بعد از خوردن غذاهای سرد، دچار خواب‌آلودگی، تکرر ادرار و افزایش آب دهان می‌شوند.

این در حالی است که غذاهای گرم باعث بهبود جریان خون و افزایش گرمای بدن می‌شوند. بیماری‌هایی مثل آرتریت، روماتیسم، دل‌درد، نفخ شکم، اسهال، اضطراب و درد ماهیچه‌ها با مصرف غذاهای سرد تشدید می‌شوند.

اسفناج یکی از سبزیجات مفید و سرشار از آهن است. با این حال، طبع اسفناج سرد و تر است و نباید در مصرف آن زیاده‌روی کنید. شما می‌توانید آن را با روغن بادام، روغن گاوی، فلفل و دارچین بپزید تا طبع آن متعادل شود.

بامیه نوعی سبزی پرخاصیت است که در طبخ خورشت و سوپ استفاده می‌شود. این سبزی طبع سرد و تری دارد، در کنار آن حتما از ادویه‌های گرم مثل دارچین و زنجبیل استفاده کنید.

ریواس سرد و خشک است، اگر آن را خام مصرف می‌کنید، می‌توانید با عسل میل کنید. قارچ از جمله سبزیجات سرشار از پروتئین است و طبع سرد و تری دارد. روغن کنجد، روغن زیتون، خردل، آویشن یا پونه را در کنار قارچ فراموش نکنید.

کاسنی و کاهو هر دو سرد هستند، پس بهتر است سکنجبین، زیره، هلیله، نعنا و هل را چاشنی این سبزیجات پرفایده کنید. لوبیا سبز در انواع غذا مورد استفاده می‌شود و یکی از سبزیجات مفید برای دوران بارداری است.

لوبیا سبز هم طبع سرد و تری دارد، برای درست کردن خورشت لوبیا سبز از دارچین، زنجبیل، زیره، فلفل و آویشن به‌عنوان طعم‌دهنده استفاده کنید.

باقالی تازه و نخود سبز را زیاد مصرف نکنید. هر دو این سبزیجات سرد و نفاخ هستند، مصلحاتی مثل زیره و آویشن به هضم آنها کمک می‌کنند.

سبزیجات سرد را نباید به همراه گوشت مرغ، ماهی، گوشت بز، سنگدان مرغ، چشم و مغز گوسفند استفاده کنید. این گوشت‌ها همگی طبع سردی دارند و لازم است با سبزیجات گرم متعادل شوند.

طبع سیب‌زمینی سرد است یا گرم؟

آشنایی با طبع سبزیجات به شما کمک می‌کند موقع طبخ غذا، به سلامت خود و خانواده اهمیت بیشتری بدهید. یکی از سبزیجات مفید و پرکاربرد که در اکثر غذاهای ایرانی جای دارد، سیب‌زمینی است.

طبق نظر متخصصان طب سنتی، طبع سیب‌زمینی خام سرد و تر است. سیب‌زمینی آب‌پز طبع متعادلی دارد و مصرف آن بیشتر توصیه می‌شود، در حالی‌که سیب‌زمینی سرخ‌ شده دارای طبیعت گرم و خشک است.

سبزیجات ریشه‌دار مثل هویج و سیب‌زمینی خواص فوق‌العاده‌ای دارند و در انواع سوپ به کار می‌روند. جالب است بدانید که طبع هویج گرم و تر است و این سبزی مناسب افرادی است که طبع سرد و خشکی دارند.

مصرف هویج به عملکرد صحیح روده‌ها، افزایش قدرت بینایی، سلامت پوست و رفع کم‌خونی کمک می‌کند. کسانی‌که طبع گرمی دارند باید آن را با گوشت بپزند و آب هویج را با آب‌میوه‌های سرد ترکیب کنند.

یکی دیگر از سبزیجات پرخاصیت که این روزها در بیشتر غذاها استفاده می‌شود، کلم بروکلی است. کلم بروکلی نوعی سبزی پرخاصیت و سرشار از ویتامین است. مصرف آن از بروز سرطان پیشگیری می‌کند و در بهبود مشکلات تنفسی نقش دارد.

طبع کلم بروکلی گرم و خشک است و مصرف بیش از حد آن برای سرد مزاج‌ها توصیه نمی‌شود. زردچوبه، فلفل سیاه و آویشن از جمله مصلحات مناسب برای کلم بروکلی هستند.

خوردن سبزیجات سرشار از فیبر مثل هویج، انواع کلم و سیب‌زمینی به افراد ورزشکار توصیه می‌شود.

در نیمه شب بخوانیم:زمان پخت سبزیجات مختلف چقدر است؟

کلام آخر

سبزیجات از جمله غذاهای سالم برای تامین انواع ویتامین و مواد مغذی مورد نیاز بدن هستند. طب سنتی غذاها را براساس طبع و مزاج افراد دسته‌بندی می‌کند. آشنایی با طبع غذاها به شما کمک می‌کند، غذاهای متعادل و سازگار با مزاج خود را انتخاب کنید.

ما در این مقاله سعی داشتیم شما را با لیست کاملی از انواع سبزیجات سرد و گرم آشنا کنیم. انواع مصلحات را هم در ادامه برای شما آوردیم تا سبزیجات را متعادل مصرف کنید.

سوالات متداول:

طبع اسفناج سرد است یا گرم؟

اسفناج طبع سرد و تری دارد و بهتر است آن را با روغن بادام، روغن گاوی، فلفل و دارچین بپزید تا طبع آن متعادل شود.

هویج چه طبعی دارد؟

هویج طبع گرم و تری دارد، مناسب افراد با طبع سرد و خشک است و افراد گرم مزاج باید آن را با گوشت بپزند تا متعادل شود.

سبزیجات سرد کدام هستند؟

اسفناج، بامیه، ریواس، لوبیا سبز، باقالی، نخود سبز، کاسنی، کاهو و بامیه طبع سردی دارند و در کنار آنها باید مصلحاتی مثل دارچین، زیره، زنجبیل، خردل، فلفل و آویشن مصرف ‌شود.

منبع سایت:سبزمنظر و تبرک