نیمه شب | مجله آنلاین علمی هنری بهداشتی سرگرمی و فرهنگ و هنر نیمه شب مجله‌ای برای همه
جوشاندن شیر خام، میکروب ها را از بین برده و آن را برای نوشیدن بی خطر می کند اما اینکه بهترین روش گرم کردن شیر چه می باشد و آیا گرم کردن شیر در مایکروویو خطرناک است؟ موضوعی است که این روزها به موضوعی چالش انگیز تبدیل شده است ، که در ادامه مطلب به تبیین آن خواهیم پرداخت.
شیر و دیگر محصولات لبنی مانند ماست می توانند تا نیمی از مواد مغذی خود را در دماهای بالا از دست بدهند. قرار دادن شیر در مایکروویو می تواند به از بین رفتن کامل محتوای ویتامین B12 منجر شود و محتوای مواد معدنی اساسی آن را نیز کاهش دهد اما برای دانستن اینکه گرم کردن شیر در مایکروویو مضرات دیگری از جمله ، سرطان زا بودن را دارد یا خیر به مطالعه یک مصاحبه اختصاصی خواهیم پرداخت.
یك متخصص تغذیه به نام دکتر مرتضی صفوی در پاسخ به این سوال که آیا گرم کردن شیر در مایکروویو خطرناک است؟ اذعان نمود که تحقیقات ثابت كرده است كه گرم كردن شیر در مایکروویو سرطان زا است.
وی افزود: اینكه گرم كردن و یا پخت مواد غذایی با مایکروویو سرطان زا است یا نه، یك بحث چالشی است كه نیازمند انجام تحقیقات بیشتری است.
وی اضافه كرد: تحقیقات از یك سو نشاندهنده بی ضرر بودن و تحقیقات دیگر نشاندهنده اثرات سو استفاده از ماكروفر است.
صفوی با بیان اینكه مواد غذایی خاصیت غذایی خود را در اثر پخت و یا گرم شدن در ماكروفر از دست می دهد، گفت: هر چه عمق نفود امواج در ماده غذایی كمتر باشد، زمان پخت كمتر می شود.
بیشتر بخوانید: فوم گیری شیر با فرنچ پرس
این متخصص تغذیه گفت: حفظ مواد غذایی با ماكروفر به وزن مواد غذایی بستگی دارد به گونه ای كه هر چه وزن مواد غذایی كمتر باشد، حفظ مواد غذایی بیشتر خواهد بود.
صفوی به مزایای استفاده از مایکروویو اشاره كرد و افزود: سرعت حرارت دهی، حفظ طعم و رنگ غذا، حفظ مواد مغذی، كاهش خطر مسمومیت غذایی به دلیل نگاه داشتن طولانی و عدم تشكیل رسوب در ظروف از مزایای استفاده از مایکروویو است.
وی با بیان اینكه حدود 90 درصد خانواده های آمریكایی و 85 درصد خانواده های اروپایی از مایکروویو استفاده می كنند ، افزود: كاهش ارزش غذایی، اثرات بیولوژیك بر روی انسان و ایجاد عوامل سرطانی از مضرات مایکروویو است كه همچنان تحقیقات در زمینه تایید این مضرات در جهان در حال انجام است.
صفوی، نفوذ امواج در مواد غذایی، ایجاد نقاط گرم و سرد در غذا، كاهش 60 تا 90 درصدی انرژی حیاتی غذا و عدم سرخ كردن غذا در ماكروفر را از معایب این دستگاه برشمرد.
سوالات رایج
قرار دادن شيشه حاوي شير خشك يا شير مادر در مايكروفر براي گرم كردن، مي‌تواند باعث ايجاد «نقاط داغ» در شير شود يعني قسمتي از شير داخل شيشه بيش‌ازحد و بيشتر از قسمت‌هاي ديگر شير گرم شود. اين موضوع براي نوزاد بسيار خطرناك است، بنابراين هرگز شير فرزندتان را با مايكروفر گرم نكنيد.
براي گرم كردن شير فرزندتان مي‌توانيد شيشه‌شير را داخل يك ظرف آب گذاشته و روي گاز بگذاريد. براي اين‌كه چك كنيد آيا به دماي مطلوب رسيده‌ايد يا نه، چند قطره از شير را روي قسمت داخلي مچ دست‌تان بچكانيد، همچنين مي‌توانيد گرم‌كن شيشه نوزاد را خريداري و آن را در منزل يا در ماشين استفاده كنيد.
بیشتر بخوانید: نحوه نگهداری از شیر مادر دوشیده شده و بهترین زمان مصرف آن
پرسش: آیا استفاده از مایکروویو برای گرم کردن شیر نوزاد ضرر دارد؟
پاسخ: مواردی از کاهش سطح هموگلوبین خون در اثر مصرف شیر گرم شده با مایکروویو گزارش شده است. که به طور کلی از گرم کردن شیر با مایکروویو خودداری کنید. همچنین هنگام گرم کردن شیر مادر ( منظور شیر مادر نگهداری شده در فریزر می باشد) در میکروویو، ایمنوگلبولین های موجود در شیر مادر به سرعت تخریب می شوند.
در ضمن چون حرارت یکسان به قسمت های شیر نمی رسد، امکان سوختن دهان کودک وجود دارد. به همین دلیل گرم کردن شیر در ماکروویو برای غذای کودکان به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
پیشنهاد
اگر قصد دارید شیر را به صورت گرم مصرف کنید، بجای گرم کردن شیر در ماکروویو ، این کار را روی حرارت کم انجام دهید تا به دمای مناسب برای مصرف برسد.
دستور العمل صحیح جوشاندن شیر
1. بررسی نمایید که آیا شیر نیاز به جوشاندن دارد
برخی از شیرها بدون جوشاندن برای نوشیدن بی خطر هستند. در هنگام تصمیم گیری در مورد جوشاندن شیر، از راهنمایی زیر تبعیت نمایید:
- شیر خام هر زمان که ممکن بود باید جوشیده شود.
- از جوشاندن و گرم کردن شیر در ماکروویو اجتناب گردد.
- اگر شیر پاستوریزه در دمای اتاق نگهداری می شود، باید جوشانده شود. اگر شیر پاستوریزه در یخچال یا مکان بسیار سرد نگهداری شده است، نیازی به جوشاندن آن نیست.
- یک تترا پک بسته بندی شده با نشان «UHT» بر روی آن، حتی در صورت نگهداری در دمای اتاق برای نوشیدن بی خطر است. UHT به مفهوم «درجه حرارت بسیار زیاد»، نوعی فرآیند است که تمام میکروب های مضر را از بین می برد.
- قابلمه را کاملا تمیز کنید، باقی مانده مواد موجود در قابلمه، باعث دلمه شدن شیر می شود. اگر این مساله مشکل ساز شد، از یک قابلمه فقط به منظور جوشاندن شیر استفاده کنید.
- مس، آلومینیوم و فولاد ضد زنگ، بسیار سریع تر از چدن و دیگر فلزات سنگنین گرم می شوند. این کار موجب صرفه جویی در زمان می شود، اما برای جلوگیری از سوختن و سر ریز شدن شیر، نیاز به توجه بیشتری است.
2. شیر را در یک قابلمه بزرگ و تمیز بریزید
قابلمه ای با ارتفاع بیشتر از حد نیاز را انتخاب کنید، بنابراین فضای بیشتری وجود دارد. هنگامی که شیر می جوشد، سر می رود، و معمولا مقداری از آن از قابلمه کوچک بیرون می ریزد.
- قابلمه را کاملا تمیز کنید، باقی مانده مواد موجود در قابلمه، باعث دلمه شدن شیر می شود. اگر این مساله مشکل ساز شد، از یک قابلمه فقط به منظور جوشاندن شیر استفاده کنید.
- مس، آلومینیوم و فولاد ضد زنگ، بسیار سریع تر از چدن و دیگر فلزات سنگنین گرم می شوند. این کار موجب صرفه جویی در زمان می شود، اما برای جلوگیری از سوختن و سر ریز شدن شیر، نیاز به توجه بیشتری است.
3. به جوشاندن شیر تا زمان ایجاد حباب در آن ادامه دهید
شیر را با حرارت ملایم گرم کرده و کاملا به آن توجه کنید. در زمان حرارت دادن، یک لایه براق خامه ای بر روی سطح شیر تشکیل می شود. در نهایت، حباب های کوچکی از زیر قسمت خامه ای بیرون آمده و در لبه های قابلمه ظاهر می شوند. زمانی که این اتفاق افتاد، میزان حرارت را کم کنید.
- ممکن است برای صرفه جویی در زمان، شیر را با درجه حرارت بالا بجوشانید، اما دائما به آن نگاه کرده و برای کم کردن درجه حرارت آماده باشید. در درجه حرارت بالا، شیر سریعا بعد از تشکیل اولین حباب های کوچک بر روی آن، سر می رود.
4. گاهی اوقات آن را هم بزنید
اگر قابلمه شما به طور غیر یکنواخت گرم می شود، ممکن است قسمت هایی از شیر بسوزد. هر چند دقیقه یک بار شیر را با یک قاشق چوبی یا کاردک مقاوم در برابر گرما، هم بزنید به طوری که قاشق چوبی یا کاردک به انتهای قابلمه برخورد کند.
5. همانطور که کف تشکیل می شود، آن را جدا کنید
همانطور که شیر می جوشد، قسمت خامه ای در بالای شیر بخار می شود. بخارها از خامه به شکل کف جدا شده و در نهایت به سرعت بالا آمده و از قابلمه سرازیر می شود. به سرعت واکنش نشان دهید تا مانع از این اتفاق شوید:
- از میزان حرارت تا زمانی که حباب ها با یک نرخ ثابت کاهش یابند، کم کنید.
- دائما شیر را هم بزنید تا مانع از تشکیل کف شوید.
- قاشق را در داخل شیر بگذارید (این کار اختیاری است). این کار باعث جدایی خامه های سطحی شده، وقفه ای برای فرار بخارهای تشکیل شده ایجاد می کند. کافی است تا اطمینان حاصل کنید که قاشق بدون سوختن می تواند مدت زیادی در شیر باقی بماند.
6. شیر را برای دو تا سه دقیقه در حال هم زدن دائم بجوشانید
این زمان برای اطمینان از بی خطر بودن مصرف شیر کافی است. جوشاندن شیر بیش از این مدت، تنها مواد مغذی موجود در شیر را از بین می برد.
7. شیر را بلافاصله ذخیره کنید
شیر را سریعا در یک ظرف درب دار بریزید. آن را در یخچال یا سردترین مکان منزل خود نگهداری نمایید. اگر شیر را در یخچال نگه می دارید، نیازی به جوشاندن مجدد آن نیست. اگر شیر را در دمای اتاق نگهداری می کنید، باید هر بار قبل از استفاده آن را بجوشانید.
- جوشاندن شیر به دفعات بسیار، مواد مغذی آن را از بین می برد. اگر یخچال ندارید، سعی کنید که شیر را به میزان مصرف فعلی خود خریداری نمایید.
سخن پایانی
هر غذایی را نمی توان با مایکروویو گرم کرد، گرم کردن بعضی غذاها با این فرها می تواند خطرناک باشد. برخی مواد غذایی خاص و پر مصرف از جمله شیر ، اگر در مایکروویو گرم شوند و تحت دمای بالا و اشعه ماوراء بنفش قرار بگیرند با ایجاد مواد مضر در آنها به سلامتی آسیب رسانده و در برخی موارد حتی سرطان‌زا می شوند بنابرین باید تا جای ممکن از گرم کردن شیر در ماکروویو اجتناب کرد ، علی الخصوص برای شیر کودکان.
