آشنایی بااجزا و قطعات خودرو فقط مختص تعمیرکاران نیست گاهی داشتن اطلاعاتی هرچند اندک در مورد اجزا و قطعات خودرو ونحوه کار کردن آنها میتواند به شما کمک کند تا هنگام بروز مشکلات مختلف، بهترین و درستترین کار را انجام دهید. در ادامه میخواهیم به معرفی اجزا و قطعات خودرو و کارایی آنها بر اساس اهمیتشان بپردازیم.
معرفی کامل اجزا و قطعات خودرو و کارایی آنها
در اینجا قطعات مهم خودرو که در مکانیکی با آنها سروکار خواهید داشت را به شما معرفی میکنیم:
موتور خودرو
مهمترین بخش یک اتومبیل موتور آن است که جزو اصلیترین قطعه آن محسوب میشود. اکثر وسایل نقلیه مدرن عملکرد موتور آنها شبیه به هم است در همه آنها با احتراق مخلوطی از هوا و سوخت که پیستونها را به حرکت درمیآورد، انرژی تولید میشود که باعث حرکت خودرو می شود. اصلیترین بخش موتور بدنه آن است که به آن بلوک سلیندر میگویند، این بلوک را از آلومینیوم میسازند تا در برابر دما بسیار مقاوم باشد زیرا عمل جرقه زنی و احتراق درون آن انجام میشود. بقیه اجزای موتور خودرو که شامل: سیلندر، سرسیلندر، پیستون، شاتون، کارتل، رینگ و میل لنگ است درون بلوک سیلندر قرار دارند و هریک به نوبه خود کارایی خاص خود را دارد.
باتری
شاید برایتان پیش آمده باشد که در حال رانندگی هستید و ناگهان خودروی شما خاموش میشود با وجود کافی بودن بنزین در باک خودرو هرچند استارت میزنید خودرو روشن نمیشود، اولین فکری که به ذهن هر متخصص خودرویی خطور میکند خرابی باتری است.
باتری خودرو چیست؟ باتری یکی از اجزا و قطعات خودرو است که در آن بر اثر فعل و انفعالات شیمیایی انرژی الکتریکی ذخیره میشود تا در صورت نیاز قابل استفاده باشد. دو نوع باتری برای خودروها وجود دارد، باتریهای تر یا باتریهای اسیدی که در دسته باتریهای قدیمی قرار میگیرند و باتریهای اتمی یا باتریهای پیل خشک که امروزه بیشتر استفاده میشوند.
یکی از راههای تشخیص خرابی باتری اتمی این است که چراغ هشداری که در صفحه پشت فرمان تعبیه شده است خاموش باشد این یعنی عمر باتری شما رو به اتمام است. ولی در باتریهای اسیدی یا تر صفحههای سربی آن به مرور دچار خوردگی میشوند، بنابراین باتری متورم و دچار زنگزدگی میشود که نشان دهنده خراب شدن باتری خودرو است.
دینام
دینام وظیفه تولید برق را بر عهده دارد که با تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی باتری شما را در زمان روشن بودن موتور شارژ نگه میدارد. اگر دینام خراب شود و درست کار نکند باتری فقط در زمان محدودی میتواند برق مورد نیاز اتومبیل را تامین کند.
رایجترین علامتی که نشاندهنده خرابی دینام است ظاهر شدن چراغ هشدار است که اغلب به شکل باتری کوچک در پشت آمپر ظاهر میشود این چراغ به کامپیوتری متصل است که میزان ولتاژ خروجی از دینام را بررسی میکند.
اگر ولتاژ خروجی از دینام از محدوده تعیین شده بالاتر یا پایینتر برود چراغ روی داشبورد روشن میشود و هر گاه مقدار ولتاژ به محدوده تعیین شده برگردد چراغ خاموش میشود پس وقتی دینام در حال خراب شدن باشد چراغ چشمک زن است ولی اگر کاملا خراب باشد چراغ روشن میشود.
در نیمه شب بخوانید:فوت و فن هایی که برای خرید و فروش خودرو باید در نظر بگیریم؟
ترمز
از ترمز ماشین برای کمک به کاهش سرعت و متوقف کردن خودرو استفاده میشود. چطور با فشردن پا روی پدال ترمز ماشین متوقف میشود؟
یک ماشین در حال حرکت از انرژی جنبشی زیادی برخوردار است، ترمز خودرو انرژی جنبشی را به گرما تبدیل میکند که این گرما در اثر اصطکاک بین لنت و دیسک ترمز ایجاد شده است. سیستم ترمز انواع مختلفی دارد، مثل: ترمز مکانیکی، ترمز هیدرولیکی، ترمز پنوماتیک که در هر نوع اتومبیلی ممکن است از انواع مختلف آن استفاده شود.
رادیاتور
موتور خودروی شما هنگام کار گرمای زیادی ایجاد میکند. بنابراین منطقی است که یک سیستم خنک کننده برای مدیریت آن وجود داشته باشد. مخزن آب خودرو همان رادیاتور خودرو است که از جنس آلومنیوم است وظیفه خنک کردن موتور خودرو و سایر تجهیزات آن را به عهده دارد.
این سیستم که دارای آب، ضدیخ و ضدجوش است، به وسیله واتر پمپ آب درون خود را به سمت راههای داخلی و منافذ باز و خالی داخل موتور میفرستد. مهمترین و اصلیترین اجزای رادیاتور مخزن آن است که وظیفه نگهداری و انتقال آب را به نواحی مختلف بر عهده دارد، سایر اجزای رادیاتور شامل: واترپمپ،ترموستات، تسمه پروانه، شلنگ رادیاتور، درب رادیاتور است.از نشانههای خرابی رادیاتور میتوان به بیرون ریختن آب از موتور خودرو، نشت مایعی سبز رنگ در اطراف رادیاتور، روشن شدن چراغ هشدار، کم بودن آب رادیاتور اشاره کرد.
اگر سیستم خنک کنندگی در موتور خودرو وجود نداشتهباشد دمای موتور بالا رفته و باعث آتش سوزی و جرقه داخل موتور میشود و درنهایات با رسیدن این شعله به باک بنزین اتومبیل منفجر میشود پس رادیاتور یکی از قطعات مهم ماشین است که باید مرتب بررسی و چک شود.
در نیمه شب بخوانید:معرفی 20 کمپانی خودروساز برتر جهان
گیربکس
گیربکس به عنوان جعبه دنده خودرو شناخته میشود چهار مولفی که برای انجام کارکرد آن لازم است عبارت است از: شفت اصلی، چرخ دندهها، شفت معکوس، بلبرینگ. عملکرد گیربکس به اینگونه است که نیروی تولید شده توسط موتور را از خود عبور میدهد و به چرخها منتقل میکند. در بضی از شرایط مثل سربالاییها که به نیروی زیاد و سرعت کم احتیاج دارد وظیفه گیربکس ایجاد تعادل میان سرعت و نیرو است. انواع مختلفی از جعبه دندههای گیربکس در خودروهای جدید وجود دارد که عبارتند از:
دنده دستی
نیمه اتوماتیک
اتوماتیک
ترکیبی
سی وی تی
دو کلاچه
اغلب مردم فقط دنده دستی و اتوماتیک را میشناسند میتوان ادعا کرد که این روزها گیربکسهای اتوماتیک محبوبیت بیشتری دارد. روغن گیربکس همان روغن واسکازین است سعی کنید آن را در فواصل زمانی مشخص که تقریبا معادل یک سال استفاده از خودرو است تعویض کنید تا از فرسودگی آن جلوگیری کنید و مجبور به تعمیر آن نشوید.
کمک فنر
سیستم تعلیق اجزای متفاوتی دارد مانند: فنر، کمک فنر، سیبک بوش، طبق، میل موجگیر و استرات
از مهمترین قطعات سیستم تعلیق خودرو کمک فنرها هستند که ابعاد و شکل مختلفی دارند، کمک فنر یک قطعه مکانیکی است که در نزدیکی چرخهای خودرو نصب میشود و نقش ضربه گیری را در ماشین ایفا میکند با رد شدن ماشین از روی دست اندازها فنر جمع شده و با ذخیره بار اضافه در خود ضربات را دفع میکند. با آسیب کمک فنرها عبور از دستاندازها و سطوح ناهموار تقریبا غیر ممکن میشود. دومین کار مهم کمک کمک فنرها نگهداری دایمی از تایرهای خودرو شما در تماس با زمین است. انواع کمک فنر:
پنوماتیک
روغنی
تلسکوپی
هیدرواستاتیکی
بادی
اسپرت
نشانههای خرابی کمک فنر چیست؟
وجود روغن روی آن میتواند نشان دهنده نشتی روغن باشد، اگر خودرو در سطح ناهموار به شکل غیر طبیعی بالا و پایین شود یا در پیچها خودرو زیاد میپیچد و کنترل آن دشوار است همچنین ساییده شدن لاستیکها میتواند از نقص در کمک فنرها باشد. از عوامل اصلی خرابی کمک فنر حمل بارسنگین و بالاتر از ظرفیت خودرو به مدت طولانی است. اگر دوست دارید یک رانندگی نرم و آرام داشته باشید باید به سلامتی کمک فنرها حساس باشید زیرا یکی از مهمترین اجزای خودروی شما است.
در نیمه شب بخوانید:مهم ترین نکات نگهداری خودرو!
مبدل کاتالیزوری
در سال ۱۹۷۵ برای اولین بار مبدل کاتالیستی در خودروهای تولیدی ایالت متحده استفاده شد. مبدل کاتالیزوری دستگاهی ساده است؛ که از واکنشهای اکسایش وکاهش برای کاهش آلایندگیهای خودرو استفاده میکند. این مبدل حدود ۹۸ درصد از دودهای سمی خودرو را به گازهایی کمخطر تبدیل میکند. محل قرارگیری آن در قسمت انتهایی اگزوز است. چون برای عملکرد خود نیاز به گرمای بسیار زیادی دارد، بنابراین روی بخشی از آن است، که بیشترین گرما را تولید میکند. از سه بخش ماده کاتالیزگر، هسته کاتالیزور، لایه اکسیدی تشکیل شده است. طول عمر این مبدلها محدود است، و در حدود ۳الی ۴ سال میباشد. البته مواردی مثل: مسافت پیموده شده و تنظیمات موتور نیز میتواند بر دوام کاتالیست تاثیر بگذارد. علایم خرابی این مبدل عبارتند از:
کاهش شتاب
بوی گوگرد یا تخم مرغ گندیده از اگزوز
گرمای بیش از حد زیر خودرو
سخت روشن شدن اتومبیل
افزایش یکباره مصرف سوخت
لرزش خودرو
کاتالیزور یکی از اجزای بسیار مهم در سیستم اگزور خودرو است. در صورت حذف آن گازهای آلاینده خودرو تا حدود ۳۰ برابر افزایش پیدا میکند و باعث افزایش مصرف سوخت خودرو و صدای موتور میشود. در صورت مشاهده هر علایمی برای تعمیر خودرو را نزد مکانیک ماهر ببرید.
کلام آخر
تا اینجای مطلب با معرفی اجزا و قطعات خودرو در این مقاله با بخشهای اصلی یک خودرو آشنا شدید، اما خودرو دارای صدها قطعه ریز و درشت است که هر کدام کارایی خاص خود را دارد. شناخت مختصر اجزای اصلی اتومبیل برای هر راننده ای الزامی است تا بتواند در مواقع ضروری تعمیرکار ماشین خود باشد.