حتما از نام این قهوه مواردی را حدس زده اید، اسپشیال یا خاص! احتمالا چیزهایی در این قهوه وجود دارد که آن را خاص میکند، برای دانستن نکات این نوع قهوه و همچنین جهت دانستن اینکه قهوه اسپشیال چیست؟ با ما در ادامه مطلب همراه باشید.
قهوه اسپشیال چیست؟
همانطور که می دانید قهوه راه بسیار طولانی و پیچیده ای را طی میکند تا به دست ما برسد و ما آن را دم کرده و از نوشیدنش لذت ببریم. با اینکه این مسیر برای همه قهوه ها یکسان است اما این مسیر برای برخی از انواع قهوه کمی متفاوت عمل میکند.
متفاوت نه از این جهت که کارهای متفاوتی در زمان تولید قهوه روی آن صورت می گیرد، بلکه از نظر نحوه انجام مراحل تولید قهوه. قهوه اسپشیال یکی از این قهوه ها است که مسیر تولید بسیار متفاوتی را طی می کند.
در واقع قهوه اسپشیال قهوه ای است که تمام مراحل تولید آن، از زمان کشاورزی تا نوشیدن قهوه، کنترل و نظارت بسیار دقیقی بر نحوه انجام آنها صورت می گیرد. زیرا قرار است قهوه ای تولید شود که عاری از هرگونه عیب باشید و طعم بسیار ایده عالی داشته باشد.
مراحل تولید قهوه اسپشیال
مهم نیست قهوه با چه دستگاه قهوه سازی آماده شود، مهم این است که قهوه از انجمن تخصصی قهوه آمریکا (SCA)، نمره ای بالاتر از ۸۰ از ۱۰۰ را بگیرد. بنابراین برای بدست آوردن چنین نمره ای و خرید قهوه ای با این کیفیت نیاز به نظارت بسیار دقیق در هر مرحله می باشد. این مراحل عبارتند از:
- نوع کشاورز، منطقه کشت و شرایط پرورش گیاه قهوه
- خریدار های قهوه
- رستر حرفه ای قهوه
- نوع باریستا
- مشتری خاص برای قهوه خاص
تولید قهوه اسپشیال از چنان اهمیتی برخودار است که تک تک مراحل بالا با دقت بسیار بالا انجام می شود. به طور مثال اگر در زمان رست قهوه، میزان حرارتی که به قهوه داده می شود، چند درجه، کم یا زیاد شود، قهوه اسپشیال از بین می رود و زحمت تمام افراد از کشاورز و افراد آن تا خریدار ها از بین می رود.
به همین دلیل است که قهوه اسپشیال گران قیمت تر بوده و به راحتی نمی توان آن را تهیه کرد. زیرا همانطور که متوجه شدید، این قهوه برای افراد خاص تولید می شود.
بیشترین نوع قهوه اسپشیال از نوع عربیکا می باشد اما نوع روبوستای آن هم تولید می شود. همچنین قهوه اسپشیال بیشتر در کشورهای قاره آمریکا مانند برزیل، کلمبیا و بولیوی تولید و فراوری می شود.
نکاتی در دم کردن قهوه اسپشیال
سه نکته برای دم کردن یک قهوه عالی وجود دارد:
-از آسیابی خوب استفاده کنید بطوری که دانه های قهوه بطور یکسان و مساوی آسیاب شوند. آسیاب بی رویه موجب طعم نامطلوب قهوه هنگام دم کردن می شود.
-میزان سختی محلول در آب تاثیر مستقیم روی کیفیت و طعم قهوه دارد. اگر سختی آب بسیار بالا باشد علاوه بر آسیب رساندن به دستگاه باعث نامطلوب شدن طعم قهوه می شود و همچنین اگر سختی آب بسیار کم باشد موجب عدم استخراج طعم ها از قهوه می شود و در نتیجه عصاره گرفته شده بی کیفیت خواهد بود.
-دمای آب هنگام دم آوری قهوه باید بین 90 تا ۹۶ درجه باشد. اگر دمای آب پایین تر از این محدوده باشد قهوه به خوبی عصاره گیری نشده و اصطلاحا آندر میگردد و اگر دمای بالاتر از این محدوده باشد موجب سوختن قهوه و در نتیجه باعث به وجود آمدن تلخی بالا در عصاره می شود.
چگونه می توان قهوه اسپشیالیتی را از قهوه معمولی تشخیص داد؟
مراحل تولید قهوه اسپشیالیتی از تبدیل میوه خام به دانه های قهوه و در انتها یک فنجان دلچسب قهوه را یک روند صنعتی تشکیل می دهد.
برای تولید این نوع از قهوه باید دانه های قهوه در بهترین مکان و مناسب ترین زمان کاشته شوند تا در نهایت محصول بدست آمده قهوه باکیفیت باشد.
به طورکلی می توان گفت تمامی قهوه های اسپشیالیتی از دانه های نوع عربیکا هستند.
پس از کاشت درخت قهوه 3 تا 4 سال طول می کشد، تا شاهد نخستین میوه های قرمز قهوه شوید و دانه های قهوه برای مرحله برداشت آماده شوند.
اغلب دانه های قهوه به دو صورت STRIP PICKE, selectivity picked برداشت خواهند شد که در روشstriped عمل برداشت سریع تر انجام می گیرد.
اما روش selectivity picked مدت زمان بیشتری طول می کشد اما در نهایت نتیجه کار بهتر و کیفیت دانه های قهوه بیشتر خواهد بود.
پس از مرحله برداشت، فرآوری قهوه یکی از مهمترین بخش های آماده سازی قهوه برای مصرف می باشد، این عمل از خراب شدن دانه های قهوه جلوگیری به عمل می آورد.
روش های فرآوری دانه های قهوه نیز به صورت خشک، نیمه خشک و مرطوب هستند.
بیشتر بخوانید: دی کف یا قهوه بدون کافئین مناسب چه کسانی است؟
در فرآوری خشک دانه های قهوه پس از برداشت میوه های قهوه تمیز می شوند و سپس برای خشک شدن در معرض نور خورشید قرار می گیرند.
در فرآوری مرطوب قبل از خشک شدن پوشش دانه های قهوه حذف می شوند و میوه قهوه در آب غوطه ور شده و مرطوب می شوند.
در مرحله بعدی که مهمترین مرحله تولید و فرآوری قهوه اسپشیالیتی محسوب می شود با فشار دادن میوه ها از طریق دستگاه پوست میوه ها برداشته می شوند.
حال نوبت به کارگیری روش تخمیر می باشد که باید با دقت بسیار بالا انجام گیرد، زیرا وجود میکروب روی مزه و طعم این قهوه تاثیر بدی خواهد داشت.
پس از به پایان رسیدن مراحل تخمیر و جداسازی پوست قهوه، دانه ها در آفتاب و از طریق دستگاه خشک خواهند شد.
پس از به پایان رسیدن تمامی مراحل با دقت بالا، دانه های قهوه در کیسه های مخصوص قرار می گیرند و برای ارسال به نقاط مختلف جهان آماده می شوند.
پس از به پاسان رسیدن فرآیند فرآوری قهوه حال نوبت روست و دم کردن آن فرا می رسد.
پس از به پایان رسیدن مرحله روست دانه های قهوه، با استفاده از هوای آزاد دانه ها خنک می شوند.
عطر و رایحه دل انگیز قهوه اسپشیالیتی بیش از 2 الی 3 روز باقی خواهد ماند و طعم دل انگیز آن برای مدت زمان بیشتری حفظ خواهد شد.
قهوه اسپشیال بیشتر در چه مناطقی پرورش می یابد؟
اسپشیالیتی که یک قهوه تخصصی با کیفیت بالا می باشد در مناطق گرمسیر به خصوص در قاره های آفریقاآ آسیا و آمریکا بهتر رشد می کنند.
نکات
- قهوه های اسپشیالیتی نباید داری دانه های معیوب باشد مانند دانه های شکسته شده یا رشد نکرده و غیره
- قهوه های اسپشیالیتی معمولا از یک یا دو مزرعه برداشت میشوند که این امر باعث میشود کیفیت آن کاملا کنترل شود و همیشه ثابت بماند (دیگر قهوه های از ترکیب چندین مزرعه میباشد).
سوالات متداول
چرا در قهوه اسپشیال، نوع مشتری اهمیت بیشتری در مقایسه با دیگر قهوه ها دارد؟
زیرا این مصرف کننده است که با جستجوی فعال و انتخاب گزینههای ویژه، چرخه حیات قهوه اسپشیال را کامل میکند. اگر تقاضای او و جستوجوهای این افراد برای قهوه اسپشیال نباشد، تولید این قهوه هم از بین می رود. درحقیقت طعم و عطر قهوه برای این مصرف کننده ها از اهمیت بسیار بیشتری درمقایسه با دیگر افراد برخودار است.
قهوه اسپشیال را می توان با هر قهوه سازی دم کرد؟
بله میتوان اما باید در درست کردن قهوه مهارت بسیار بالایی داشته باشید.
سخن پایانی
قهوه دومین کالای معروف بعد از نفت خام است که به فروش می رسد. پس فروش بالای قهوه در سطح جهان نشان می دهد که قهوه تبدیل به یکی از محصولات اساسی در جوامع شده است. انواع متفاوتی قهوه در دنیا موجود است که در پایان ، علیرغم تمامی عواملی که باعث می شود قهوه عالی بنظر برسد، قضاوت شما مهم است که با توجه به مقاله پیشین نیمه شب که عبارت بود از آشنایی با انواع قهوه و تفاوت آنها با یکدیگر ، بگویید کدام نوع قهوه برای شما با توجه به ذائقه تان مناسب است.