اگر به سالهای ۲٠۱۶ و ۲٠۱۷ رجوع کنید، به یاد میآورید که در هر جا که چشم میچرخاندید، مغازهها، کتاب فروشیها، دست فروشها یا… زیادی را میدیدید که یک وسیله چند پره را در رنگها و طرحهای مختلفی به مردم و به خصوص کودکان میفروختند و مردم هم از این وسیله جالب اما ارزان بسیار استقبال میکردند. اما در آن سالها یا همین حالا که اسپینر را در دست کسی میبینید، به این فکر میکنید این وسیله چه کاربردی دارد؟ یا با خود میگویید وسیلهای که با هزینه ده یا پانزده تومان فروخته میشود مگر میتواند کاربردی هم داشته باشد؟ بله دقیقا همینطور است. پس اگر میخواهید با اسپینر و کاربردهای آن بیشتر آشنا شوید، تا انتهای این مقاله در کنار ما باشید. همچنین اگر دوست دارید بدانید که فیجت پاپیت (پاپت) چیست و چه کاربردی دارد، روی لینک آبی شده کلیک کنید.
اسپینر یا فیجت اسپینر چیست؟
اسپینر (Fidget spinner) یا فرفره بیقراری نوعی فیجت است که در سال ۱۹۹۷ میلادی و توسط شخصی به نام کاترین هگینتر ثبت اختراع شده است. اما در سال ۲٠۱۷، یعنی بعد از حدود ۲٠ سال به اوج محبوبیت خود رسید. این وسیله بازی با مواد مختلفی مثل پلاستیک چاپ شده، آلومینیوم، فولاد، برنج، تیتانیوم، مس و حتی نقره ساخته میشود که نوع تیتانیومی آن از همه باکیفیتتر است. اما اسپینر پلاستیکی نسبت به انواع دیگر اسپینر از قیمت پایینتری برخودار است.
در واقع اسپینرها از ۳ پره اصلی ساخته میشوند و روند کار در ابتدای تولید این محصول هم همین بود، اما اگر حالا برای خرید اسپینر به فروشگاهها مراجعه کنید، با دهها طرح و مدل مختلف از آن روبه رو خواهید شد. یک اسپینر معمولا از دو یا سه شاخه و یک یاتاقان در مرکز که از جنس فولاد، کروم یا سرامیک یا یک ماده ترکیبی است ساخته میشود و بسته به نیرویی که به آن وارد میکنید، حداقل ۳٠ ثانیه و حداقل حدود ۲ دقیقه خواهد چرخید. البته برخی از اسپینرهای گران قیمت توانایی این را دارند که تا ۵ دقیقه نیز به چرخیدن ادامه دهند.
فیجت به چه معناست؟
خب تکلیف تاریخچه و معرفی اسپینر در مطلب بالا مشخص شد. اما معنی این فیجت که همراه اسپینر میآید چیست؟ قطعا برای شما هم پیش آمده که در موقعیتهای مختلفی مثل یک شرایط استرسزا، شروع به تکان دادن پاهایتان کنید، با موهایتان ور بروید، پوست لبهایتان را بکنید، لب را گاز بگیرید یا با یک وسیله کوچک مثل خودکار بازی بازی کنید. تمامی این اعمال ارادی و غیرارادی برای دور کردن استرس، تخلیه انرژی و رسیدن به آرامش انجام میشوند که به تمامی این حرکات فیجتینگ گفته میشود. به همین دلیل علاوه بر اسپینر، به مکعب روبیک، اسلایم، شن جادویی یا پازلها نیز فیجت گفته میشود. در حقیقت شاید این ابزارها از نظر فیزیکی کاربرد خاصی نداشته باشند، اما بازی کردن با آنها لذت بخش و است و باعث ایجاد آرامش میشود.
کاربردهای اسپینر چیست؟
اسپینرها در ابتدا برای افرادی با بیماریهای خاصی مثل اوتیسم، مبتلا به اضطراب، ADHD یا کودکان بیش فعال تجویز میشدند. اما زمانی که مشخص شد این فیجت در دور کردن استرس و آرامش بخشیدن هم تاثیراتی دارد و مهمتر از همه اینها برای بسیاری از افراد جذاب است، برنامه تولید عمده آن در دستور کار بسیاری از شرکتها قرار گرفت. البته پزشکان در این مورد اتفاق نظر ندارند. چون که برخی از آنها معتقدند که این وسیله در کمک به بیماران مبتلا به ADHD و اوتیسم هیچ تاثیری ندارد و حتی باعث برهم خوردن تمرکز آنها نیز میشود. اما برخی دیگر از پزشکان اسپینر را یک وسیله کاربردی میدانند. در واقع میتوان گفت که هیچ صفر یا صدی در مورد این قضیه وجود ندارد و ممکن است که اسپینر برای بعضی افراد موثر و برای برخی دیگر بیتاثیر باشد.
نکته جالبی که باید بدانید، این است که در برخی موارد اسپینر به عنوان یک ابزار کمکی برای ترک سیگار یا دوره بعد از ترک افراد سیگاری نیز کمک کننده خواهد بود.
علاوه بر این، کارکنان برخی از مدارس معتقدند که استفاده از اسپینر در مدارس به افزایش تمرکز و یادگیری دانش آموزان کمک کرده است. اما برخی مدارس نیز استفاده از آن را به دلیل محبوبیت زیاد و داشتن ظاهر و صدایی که عاملی برای پرت کردن حواس است ممنوع کردند.
بازی با اسپینر چه فوایدی دارد؟
حالا که با فیجت اسپینر به خوبی آشنا شدید، وقت آن رسیده بدانید که این وسیله بازی چه فوایدی دارد. پس اکنون علاوه بر فوایدی مثل دور کردن فرد از استرس یا آرامشبخش بودن، به دیگر فواید اسپینر هم اشاره خواهیم کرد.
اسپینر به افزایش حس آرامش کمک میکند:
همانطور که انجام بعضی از حرکات تکراری مثل کوبیدن خودکار به میز یا فشار دادن اسلایم میتواند باعث آرامش شود، چرخاندن یک وسیله جمع و جور مثل اسپینر بین انگشتان نیز در رسیدن به آرامش بیتاثیر نخواهد بود. به خصوص اگر در بازی با اسپینر مهارت داشته باشید و با تشویق دیگران، به اعتماد به نفس بیشتر و در نتیجه حس آرامش بالاتری دست پیدا کنید.
اسپینر کمک میکند تا از حالت سکون خارج شوید:
این وسیله کوچک در دوری از بیتحرکی نیز موثر است و میتواند با همان حرکت ساده بین دست، به فعال نگه داشتن افراد کمک کند. پژوهشهای انجام شده در این مورد نشان دادهاند که استفاده از فیجت خطر مرگ در بانوانی که بیش از حد مینشینند یا افراد چاق و دیابتی را کاهش میدهد. چون فیجت میتواند در سوزاندن کالری کمی موثر باشد، اما این اصلا به آن معنا نیست که ورزش کردن را به کل کنار بگذارید و صبح تا شب با اسپینر یا سایر فیجتها بازی کنید!
اسپینر میتوانید شما را به خود وابسته کند!
شکی در این نیست که وابستگی افراطی در اکثر موارد باعث ایجاد مشکلات و دردسر میشود. اما اگر حس میکنید که جای یک وسیله یا شیء دوست داشتنی که بتوانید با آن ارتباط عاطفی برقرار کنید در زندگیتان خالیست، اسپینر میتواند برایتان یک فیجت مناسب باشد.
فرایند فکر کردن را سادهتر میکند:
طبق پژوهشهای انجام شده، مشخص شده است که انجام برخی حرکات فیزیکی مثل خط خطی کردن کاغذ در هنگام فکر کردن، باعث کمک به یادآوری فعالیتهای شناختی میشود. پس از آنجایی که بازی با اسپینر نیز یک حرکت فیزیکی است، میتواند به شما کمک کند بهتر فکر کنید و افکار خود را بهتر بیان کنید.
فیجت کمک میکند از افکار وسواسی به دور بمانید:
اگر به وسواس فکری دچار باشید یا به عبارتی دیگر مدام به چیزهایی مثل اینکه چرا من قد کوتاه هستم، چرا چاق هستم، فلانی درباره من چه فکری میکند و… فکر کنید، اسپینر به شما کمک میکند تا این افکار وسواسی از ذهن شما فاصله بگیرند.
آیا اسپینر مضراتی هم دارد؟
بله، همانطور که بازی با فیجت اسپینر به شما در رسیدن به آرامش، دور شدن استرس، افزایش تمرکز یا… کمک میکند، دارای مضراتی هم هست که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
مضرات اسپینر:
_احتمال معتاد شدن به اسپینرها وجود دارد!
_امکان خوردن قسمتهای کوچکی از آن توسط کودکان وجود دارد و در نتیجه نباید کودکان زیر ۳ سال با آنها بازی کند.
_گزارشات غیررسمی در مورد وجود سرب در اسپینرها وجود دارد.
_باعث پرت شدن حواس دانش آموزان از درس و کلاس درس میشود.