نیمه شب | مجله آنلاین علمی هنری بهداشتی سرگرمی و فرهنگ و هنر نیمه شب مجله‌ای برای همه
یافته‌های جدید نشان می‌دهد که ناسا محل فرود مریخ‌نورد استقامت را عاقلانه انتخاب کرده است. مریخ‌نورد استقامت در ماه فوریه، در کف دهانه 45 کیلومتری Jezero فرود آمد؛ این مکان عمدتاً به این دلیل انتخاب شد که مشاهدات قبلی مدارگردهای مریخ نشان می‌دادند در گذشته، محل یک دریاچه بزرگ و یک دلتای رودخانه بوده است. حال یافته‌های جدید به کشف دریاچه آب در مریخ اشاره دارند.
کشف دریاچه آب در مریخ
یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که عکس‌های گرفته شده توسط مریخ‌نورد استقامت در اوایل ماموریت خود و حتی قبل از این که این ربات شروع به حرکت کند، این شواهد را تأیید می‌کنند. بنجامین ویس، پروفسور علوم سیاره‌ای در انستیتوی فناوری ماساچوست، در این باره گفت:
مریخ‌نورد توانست بدون حرکت، یکی از بزرگ‌ترین ناشناخته‌ها را حل کند و آن این که این دهانه زمانی دریاچه بوده است. این موضوع همیشه برایمان سؤال بود؛ تا زمانی که ما واقعاً در آنجا فرود نیامدیم و یقین پیدا نکردیم که آنجا یک دریاچه است.
بیشتر بخوانید: زمان بارش شهابی بَرساوُشی در سال 1400
یک محل مناسب برای ماموریتی جسورانه
مریخ‌نورد استقامت دو ماموریت اصلی در پروژه 2/7 میلیارد دلاری خود دارد؛ جستجوی نشانه‌هایی از حیات در مریخ و جمع‌آوری و ذخیره ده‌ها نمونه برای بازگشت به زمین. (این مریخ‌نورد همچنین از اولین پروازهای هلیکوپتر نبوغ پشتیبانی و آن را ثبت کرد؛ این هلیکوپتر اکنون به طور مستقل‌تری در سیاره سرخ پرواز می‌کند.)
بر اساس داده‌های جمع‌آوری شده توسط فضاپیماهایی مانند مدارگرد شناسایی ناسا، دهانه Jezero مکان خوبی برای انجام این کار شناخته شد. تصاویر ماهواره‌ای، یک شکل فن مانند را در Jezero نشان می‌دهد که اعضای تیم ماموریت آن را به عنوان یک دلتا تفسیر می‌کنند؛ مکانی که رودخانه‌ای در حدود 3/7 میلیارد سال پیش به دریاچه ریخته می‌شد و رسوباتی را در خود جای داده است که می‌تواند شواهدی از میکروب‌های باستانی مریخ را داشته باشد.
در مطالعات جدید که چند روز پیش در مجله Science به صورت آنلاین منتشر شد، محققان تصاویری را بررسی کرده‌اند که مریخ‌نورد استقامت از فاصله دور و با دستگاه تصویربرداری Mastcam-Z و یک دوربین بر روی ابزار SuperCam خود، از این دلتای فرضی ثبت کرده است.
این تصاویر حاشیه برآمدگی بزرگ دلتا و همچنین یک تپه جدا شده با نام «Kodiak» را در محل کشف دریاچه آب در مریخ نشان می‌دهند که به اعتقاد تیم، بازمانده فرسایش یافته از همان ساختار است. تصاویر کودیاک از وضوح بالایی برخوردار بود و لایه‌هایی جداگانه از رسوبات در آن مشاهده شد که می‌تواند ناشی از رسوبات رودخانه‌ای باشد که به دریاچه ریخته شده است.
نیکولاس منگولد، نویسنده و مسئول این مقاله از مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه و دانشگاه نانت (نویسنده دیگر، سانجیف گوپتا از کالج امپریال لندن است)، با اشاره به این تصاویر گفت:
این رسوبات به طور واضح به وجود یک رودخانه با یک دلتا و دریاچه اشاره دارد. این تصاویر به ما کمک می‌کند تا سطح دریاچه را تعیین کنیم و سناریویی از شکل‌گیری دلتا و فعالیت دریاچه در طول مسیر فعالیت مریخ‌نورد استقامت بسازیم و همچنین لایه‌های مناسب برای تجزیه و تحلیل و نمونه‌گیری را مشخص کنیم.
به گفته منگولد، مشاهدات مریخ‌نورد استقامت نشان می‌دهد که دریاچه باستانی Jezero در حدود 330 فوت (100 متر) پایین‌تر از اطلاعات مداری بود که «یک مرحله از دلتا را پس از شروع شکل‌گیری به خوبی نشان می‌داد».
وی در ادامه افزود:
ما نمی‌توانیم شروع تکامل Jezero، قبل از رسوب مواد در Kodiak را برآورد کنیم زیرا لایه‌های مربوطه در نقاط دورتری از دلتا پنهان شده‌اند اما استقامت ممکن است بتواند دراین خصوص، نتایج بیشتری در هنگام عبور از دلتا به دست آورد.
یک دهانه در حال تغییر
Jezero امروزه مانند بقیه سطح مریخ خشک شده است. دانشمندان تصور می‌کنند که سیاره سرخ در حدود 3/5 میلیارد سال پیش، پس از مرگ میدان مغناطیسی جهانی و اتمسفر ضخیم سابق خود، در اثر تابش ذرات باردار خورشید، به شکل امروزی درآمده است.
تصاویر آنالیز شده جدید در محل کشف دریاچه آب در مریخ ممکن است نمای جالبی از این تغییر بزرگ ارائه دهد. به عنوان مثال، تصاویر ثبت شده توسط مریخ‌نورد استقامت، تخته‌سنگ‌های بزرگی به عرض 5 فوت (1/5 متر) را در لایه‌های بالایی برآمدگی اصلی دلتای Jezero نشان می‌دهد. به گفته اعضای تیم، جریان قدرتمندی برای حمل سنگ‌های به این اندازه بزرگ موردنیاز است؛ چیزی مانند یک سیل که با حجم 106000 فوت مکعب (3000 متر مکعب) آب در ثانیه حرکت کرده است.
به گفته منگولد، چنین جریاناتی ممکن است ناشی از «افزایش یخ‌بندان» یا سیل‌های ناگهانی ناشی از بارندگی باشد؛ مانند آن چه در برخی از مناطق بیابانی زمین رخ می‌دهد. صرف‌نظر از علت آن، رسوبات دارای تخته‌سنگ می‌تواند به یک دهانه بسیار متفاوت از محلول رسوبات قبلی دریاچه اشاره کند.
ویس در بیانیه‌ای مشترک افزود:
شگفت‌انگیزترین چیزی که از این تصاویر به دست آمده، این فرصت بالقوه برای تعیین زمانی است که این دهانه از یک محیط قابل سکونت مانند زمین به منطقه متروکی تبدیل شده است که اکنون می‌بینیم. این تخته‌های سنگی ممکن است شاهدی بر این گذار باشد و ما مشابه این حالت را در سایر نقاط مریخ ندیده‌ایم.
اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، مریخ‌نورد استقامت سرانجام به نمایی نزدیک از محل تشکیل دلتا می‌رسد. هدف تیم پروژه این است که مریخ‌نورد استقامت را (که تا امروز 2/61 کیلومتر را در دهانه Jezero طی کرده است)، به سمت برآمدگی دلتا در محل کشف دریاچه آب در مریخ برده و با استفاده از آن، نمونه‌هایی را که در دوران دریاچه آرام ذخیره شده‌اند، جمع‌آوری کنند (استقامت در حال حاضر دو نمونه از ده‌ها نمونه برنامه‌ریزی‌شده را جمع‌آوری کرده است که احتمالاً تا سال 2031، توسط کمپین مشترک آژانس فضایی ناسا و اروپا، به زمین منتقل شود).
مریخ‌نورد استقامت و سایر روبات‌های مریخی ناسا، موقتاً از فعالیت بازمانده‌اند زیرا سیاره سرخ در حال حاضر در سمت دیگر خورشید از زمین قرار دارد. ستاره ما می‌تواند دستورات مربوط به مریخ را در پیکربندی کنونی سیاره مختل کند؛ بنابراین ناسا دو هفته خاموشی ارتباطات را وضع کرده است که در 16 اکتبر به پایان می‌رسد.
