ساز کالیمبا چیست؟ | معرفی ساز کالیمبا و انواع مدل های آن

دنیای موسیقی دنیای بسیار جذابی است که به نحوی همه انسان‌ها را مجذوب خود کرده است. انسان‌ها از ابتدا برای کارکردهای مختلف از موسیقی بهره می‌بردند. در حال حاضر هر کسی از ما حتی اگر هرگز به یادگیری یک آلت موسیقی خاص روی نیاوریم حتما از شنیدن موسیقی لذت می‌بریم. حال سلیقه هر کسی در نوع موسیقی تعیین کننده است. در یکی از مقالات پیشین به معرفی سازهای سنتی ایرانی پرداختیم و با هر یک آشنا شدیم. در این مقاله از وب سایت نیمه شب به معرفی ساز کالیمبا می‌پردازیم.

[player id=’22487′]

ساز کالیمبا چیست؟

حتما شما هم در سال‌های اخیر نام ساز کالیمبا را شنیده‌اید. یا این که شاید نواختن آن را در جایی دیده و یا صدای دلنشین آن را در جایی شنیده باشید. این ساز یک ساز آفریقایی است که قدمت چند هزار ساله دارد. این ساز در آفریقا بسیار نام آشنا است اما در دیگر نقاط جهان در سال‌های اخیر محبوبیت بسیار زیادی پیدا کرده است. ظاهر منحصر بفرد و طراحی زیبای این ساز از مواردی است که افراد را به خود جذب می‌کند.

ظاهر کالیمبا

ساز کالیمبا که با نام پیانوی شستی نیز شناخته می‌شود از یک بدنه چوبی و چند کلید فلزی یا دیگر آلیاژهای فلزی تشکیل می‌شود. این ساز از استحکام و کیفیت خوبی برخوردار است چون کلید آن تمام فلز است و بدنه آن از جنس یک چوب محکم مانند چوب درخت افرا‚ گردو و یا توت ساخته می‌شود. کلیدهایی که در این ساز قرار می‌گیرند کاملا چکش کاری می‌شوند تا استحکام کافی را داشته باشند. البته در مناطق مختلف در قاره آفریقا ممکن است این ساز ظاهر متفاوتی داشته باشد. چون این ساز بر اساس ذوق نوازندگان در مناطق مختلف تغییرانی پیدا کرده است. جالب است بدانید که در زمان‌های قدیم به جای کلیدهای فلزی از چوب بامبو برای این ساز استفاده می‌شد.

جعبه چوبی ساز کالیمبا که دکمه‌های فلزی روی آن قرار گرفته‌اند دارای حفره‌هایی است. این حفره‌ها برای تشدید صدا روی این چوب تعبیه شده‌اند. همچنین درون آن نیز آهنربای کوچکی قرار داده شده که باعث می‌شود صدای با کیفیت‌تری از این ساز به گوش برسد. ابعاد این ساز نیز طول ۱۸ سانت، عرض ۱۳ و همچنین ارتفاع ۳ سانتیمتری می‌باشد. وزن معمول آن نیز بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم است که البته وزن آن باید برای شما مناسب باشد.

در حال حاضر انواع مختلفی از ساز کالیمبا وجود دارد. باید بدانید که چون استقبال خوبی از طرف عموم مردم از این ساز شد انواع مختلفی از آن تولید شد و در اختیار مردم قرار گرفت. تفاوت هر یک با دیگر ممکن است در جنس بدنه‚ کلیدهای فلزی‚ تعداد کلیدها و یا حتی اندازه ساز باشد.  همین استقبال باعث شد که شکل‌های لوکس مانند شیشه‌ای این ساز تولید شود. این سازها در قیمت‌های مختلفی در بازار در اختیار قرار گرفتند. حجم کوچک این ساز و راحتی حمل کردن آن از مواردی است که باعث محبوبیت آن شده است.

نواختن ساز کالیمبا

نواختن ساده و صوت دلنشین این آلت موسیقی یکی از دلایلی است که منجر به محبوبیت فراوان آن شده است. برای نواختن این ساز نوازنده باید با انگشت شست خود در کلیدهای فلزی این ساز زخمه بزند و ارتعاش ایجاد کند تا صدای ساز منعکس شود. نواختن این ساز معمولا کار ساده‌ای است. البته همانطور که گفته شد در مناطق مختلف آفریقا در این ساز تغییراتی ایجاد شده است. این تفتوت ممکن است در تعداد دکمه‌های فلزی‚ اندازه ساز و یا موارد دیگری باشد. جالب است بدانبد که این تغییرات باعث شده که هر یک از این سازها با نام‌های متفاوتی مانند اریمبولا‚ مبریا‚ اِمبی یرا و … شناخته شوند.

کوک ‌کردن ساز کالیمبا نیز توسط یک فرد متخصص انجام می‌گیرد. برای این که مطمئن‌ شویم که صوت حاصل از این ساز در یک گام مشخص  است. برای این کار نیز فرد متخصص با چکش مخصوص، ضربه‌هایی به بالا یا پایین تیغه‌ها می‌زند تا تیغه‌ها کمی به جلو یا عقب حرکت کنند. با این کار طول دکمه‌های فلزی نسبت به خرک یا پل ساز تغییر می‌کند. طول تیغه هر چقدر کمتر شود صدای حاصل از آن زیرتر و هر چه طول آن بیشتر شود صدای حاصل از آن بم تر خواهد بود. اگر شما چکش را به پایین تیغه‌ها بزنید صدای زیر و اگر آن را به بالای تیغه‌ها بزنید صدای بم تولید خواهد شد.

اما در میان برندهای مختلفی که تولید کننده این ساز هستند از چند مورد می‌توان به عنوان بهترین برندها یاد کرد. این برند‌ها شامل کالیمبا سگا‚ کالیمبا انکل‚ کالیمبا رمیدو‚ کالیمبا انکو‚ کالیمبا کیمی‚ کالیمبا بایلا و کالیمبا جکو می‌باشد. در ادامه به معرفی چند مدل از ساز کالیمبا می‌پردازیم.

کالیمبا رمیدو مدل RM-704

یکی از مدل‌های ساز کالیمبا مدل RM-704 است که از مدل‌های پر طرفدار این ساز است. این مدل دارای ۱۳۴ گرم وزن و ۱۲ تیغه است که جنس بدنه آن را هم چوب تشکیل می‌دهد. یکی از دلایل محبوبیت این مدل همین وزن کم و خوش دست بودن آن است که برای هر کسی مناسب است. تیغه‌های موجود در این مدل از ساز کالیمبا صیغل داده شده است و دارای برچسب راهنمای نت‌ها نیز می‌باشد.

کالیمبا کیمی مدل Cat Claw

این مدل از کالیمبا از مدل‌های لوکس محسوب می‌شود که ظاهر جذاب آن منجر به محبوبیت آن شده است. جنس بدنه این مدل اکریلیک شفاف است و دارای وزن ۵۵۰ گرم به همراه ۱۷ تیغه می‌باشد. این مدل نیز دارای برچسب راهنمای نت‌ها می‌باشد که کار را برای نوازنده ساده‌تر می‌کند.

کالیمبا جکو مدل K17Ca

مدل K17Ca از دیگر مدل‌های ساز کالیمبا است که دارای وزن ۵۰۰ گرم است. این مدل دارای ۱۷ تیغه فولادی و بدنه‌ای از جنس چوب کافور می‌باشد. این مدل یک کالیمبای حرفه‌ای است که روی گام B major کوک شده است.

 

انواع مختلف کالیمبا

امروزه انواع مختلف کالیمبا برای انطباق با صنعت موسیقی مدرن وجود دارد اما حفظ تاریخ به این مساله بستگی دارد که یک کالیمبای واقعی چه شکل و چه صدایی دارد. کالیمبا امروزه انعطاف پذیر و متناسب با هر نوازنده ساخته می شود. سه نوع کالیمبا با مارک تجاری وجود دارد که تربل، سلست و آلتو نام دارند. هرکدام از آنها به خاطر کلیدهای فلزی منحصربه فرد از نظر ظاهری به هم شبیه هستند اما در عملکرد کلی و جزئیات با هم تفاوت دارند.

کالیمبای تربل دارای محدوه 17 نت است که یک جعبه صدا دارد و صدای آن شدت بیشتری نسبت به انواع دیگر دارد.این ساز نوع اصلی کالیمبا است که توسط هیو تریسی در سال 1960 به جهان عرضه شد و به یک ساز کالیمبای مناسب برای افرادی که دستان کوچکی داشتند تبدیل شد.

کالیمبای سلست یکی دیگر از ساخته های هیو تریسی است. سلستو دارای17 نت و یک صفحه صدای صاف است که صدای واضحی دارد اما درجه آن نسبت به تربل کمتر است. سلست نوع دیگری از نواختن موسیقی است که موسیقی را در بدن نوازنده به جریان می اندازد و باعث آرامش ذهن می شود.

کالیمبای آلتو امروزه به محبوب ترین نوع کالیمبای هیو تریسی تبدیل شده است. این ساز تنها با 15 نت و صفحه صدای مشابه آلتو ساخته شده است. کالیمبای آلتو به خاطر نحوه استفاده آسان از آن محبوبیت زیادی پیدا کرده است. کالیمبای آلتو همچنین به دلیل امکان بالای تنظیمات آن قابلیت سازگاری با نت های موسیقی امروزی را دارد.