همه ما میدانیم که دوران شیردهی دوران بسیار مهمی از لحاظ تغذیه برای مادران است. بسیاری از مادران مخصوصا در روزهای اول بعد از زایمان احساس میکنند که شیر کمی تولید میکنند. اما به یاد داشته باشید که در همین روزهای اول ممکن است که شیر کمی تولید شود. اما همان شیر تولید شده بسیار غلیظ بوده و حاوی مقدار زیادی مواد مغذی است که برای کودک بسیار مفید خواهد بود. پس در صورت کم بودن میزان آن نگران نباشید. در یکی از مقالات قبلی به موضوع آموزش شیردهی و نکاتی که باید در دوران شیردهی رعایت کنید پرداختیم. در این مقاله از وب سایت نیمه شب به آموزش نکاتی درباره افزایش شیر مادر و مواد غذایی موثر در این امر میپردازیم.
افزایش شیر مادر
مقدار شیر در دوران شیر دهی برای مادران و همچنین برای نوزاد بسیار اهمیت دارد. مادران در این دوران نگران این موضوع هستند که به اندازه کافی شیر داشته باشند که نوزاد بتواند سیر شود. البته کم بودن شیر در چند روز اول بعد از زایمان طبیعی است. اما باید بدانید که در این دوران مادران باید به برنامه و همچنین تغذیه خود توجه زیادی داشته باشند تا بدنشان بتواند شیر کافی را تولید نماید. همچنین داشتن تغذیه مناسب در این دوران روی کیفیت شیر نیز تاثیر قابل توجهی دارد. در ادامه این مقاله به نکاتی اشاره میکنیم که مادران باید در این دوران برای داشتن شیر کافی و با کیفیت توجه داشته باشند.
برای افزایش شیر مادر چه اقداماتی انجام دهیم؟
برای افزایش شیر مادر شیرده لازم است که برخی عادات و حتی تغذیهها ترک شوند و جای خود را به عادات و تغذیههای مقویتر بدهند. اقداماتی وجود دارند که در افزایش شیر موثرند و انجام آنها به مادران شیرده توصیه میشود.
به عنوان مثال توصیه میشود که حتی اگر میبینید که شیر کمی دارید‚ شیردهی به نوزاد را متوقف نکنید و آن را ادامه دهید. این کار باعث میشود که اعصاب در زمان شیردهی تحریک شده و تولید شیر در سینهها بیشتر شود. کاهش شیر در سینهها باعث میشود که بدن شیر بیشتری تولید کند و به مرور زمان مقدار این شیر بیشتر شود. پس هرگز شیر دهی را متوقف نکنید. پس به صورت مرتب به نوزاد شیر بدهید تا روند تولید شیر بهبود پبدا کند. البته در روزهای اول بعد از زایمان شیردهی از برنامه خاصی تبعیت نمیکند و فقط باید در زمان گرسنگی به کودک شیر بدهید. ولی پس از این دوران حتی اگر کودک شما کامل شیر نمیخورد‚ شیر خود را بدوشید تا روند تولید شیر ادامه پیدا کند.
تغذیه مقوی برای افزایش شیر مادر
مادران پس از زایمان حتما باید از تغذیه خوبی داشته باشند تا بتوانند به سلامت جسمی خود کمک کنند و زودتر بهبود پیدا کنند. علاوه بر این استفاده از مواد غذایی مقوی به تولید شیر با کیفیت منجر شده که تاثیر مستقیم روی نوزاد دارد. به یاد داشته باشید که استفاده از غذاهای تحریککنندهی تولید شیر که به آنها گلاکتاگوژ یا شیرزا گفته میشود به افزایش تولید شیر کمک میکند. مادران شیرده در این دوران باید از سبزیجات، میوهها، غلات، پروتئین و همچنین چربی به اندازه کافی در برنامه غذایی خود قرار دهند. در این دوران مادران شیرده باید به صورت متوسط برای ذخیره شیر بهتر در طول روز 300 تا 500 گرم کالری دریافت کنند.
به یاد داشته باشید که مصرف بروکلی‚ لوبیا و کلم باعث میشود که کودک دچار نفخ شود. همچنین مصرف سیر‚ پیاز و نعنا نیز باعث تغییر طعم شیر میشود.
استرس نداشته باشید
استرس نداشته باشید. داشتن استرس و اضطراب باعث میشود که شیر تولید شده نتواند در مجاری شیر آزاد شود. در نتیجه کودک به سختی از شیر شما تغذیه میکند. پس سعی کنید که خود را در موقعیت استرسزا قرار ندهید. داشتن آرامش چه در دوران شیردهی و چه در هر زمانی برای سلامت بسیار ضروری است. سعی کنید از کمک همسر و دیگران بهرهمند شوید تا بتوانید این دوران را با آرامش هر چه بیشتر سپری کنید.
استراحت کافی داشته باشید
به یاد داشته باشید که شما در دوران شیردهی باید استراحت کافی داشته باشید. استراحت کم و کم خوابی از عواملی است که میزان تولید شیر را کاهش میدهد. کم خوابی و استراحت کم هم از عواملی است که استرس را در افراد بیشتر میکند.
ماساژ سینه
ماساژ سینه از دیگر اقدامات مهم برای جریان بهتر شیر در سینه مادران شیرده است. این کار باعث میشود که مجاری شیری بسته شده باز شده و نواحی سفت و تودهها نیز نرم شوند. ماساژ سینه علاوه بر این که جریان شیر در سینه را بهبود میبخشد از ورم سینه نیز جلوگیری میکند. برای این کار هنگامی که کودک شیر میخورد سینه را به آرامی از نزدیکی قفسه سینه رو به پایین تا نوک آن ماساژ دهید. این کار را برای هر دو سینه انجام دهید. به یاد داشته باشید که این کار باید به آرامی صورت بگیرد. چون ضربه شدید ممکن است به مجاری شیر در سینه آسیب بزند.
نکات مهم
- برای افزایش شیر مادر رژیم غذایی مقوی داشته باشید و همچنین حتما از مایعات به مقدار کافی استفاده کنید.
- اگر از داروی خاصی استفاده میکنید بهتر است درباره آن از پزشک خود راهنمایی بخواهید. از پزشک سوال کنید و مطمئن شوید که آن دارو در روند تولید شیر اختلال ایجاد نمیکند. از مصرف داروهای ضد بارداری پس از زایمان خودداری کنید.
- از لباس زیر تنگ استفاده نکنید تا به قفسه سینه شما فشار وارد نکند.
- الکل مصرف نکنید. مصرف الکل باعث میشود که شیر کمتری تولید شود.
- به یاد داشته باشید که برای افزایش شیر مادر برنامه غذایی شما باید سالم و متعادل بوده و سرشار از میوه، سبزیجات و غلات سبوس دار باشد.
- بهتر است که در هفتههای اول کودک حتما به صورت مستقیم از سینه تغذیه کند. کودک بهتر از پمپ شیر سینه را خالی میکند که این باعث میشود شیر بیشتری تولید شود.
- در هنگام شیردهی با کودک تماس پوستی برقرار کنید.
مواد غذایی موثر در افزایش شیر مادر
باید بدانید که مصرف برخی مواد غذایی و سبزیجات در دوران شیردهی بسیار توصیه شدهاند. در این میان به عنوان مثال مصرف روزانه هویج به علت دارا بودن بتاکاروتن‚ مغز بادام و فندق‚ رازیانه‚ زنجبیل‚ کنجد از موارد بسیار موثر در افزایش شیر مادر هستند. علاوه بر این مادران شیرده حتما باید در برنامه غذایی روزانه خود غلات سبوس دار و میوه و سبزیجات را قرار دهند. از دیگر موارد موثر نیز میتوان به دانه شنبلیله اشاره کرد که البته از آن نباید در دوران بارداری استفاده کرد. بلغور جو دو سر‚ اسفناج‚ برنج قهوهای‚ مارچوبه از دیگر مواد غذایی است که به افزایش شیر مادران کمک میکند.