اگر بخواهیم به یکی از خوشمزهترین شیرمالها اشاره کنیم، میتوانیم از نان شیرمال ترکی نام ببریم. شیرمال یکی از قدیمیترین نانهای شیرین یا نان قندی در ایران است که علاوه بر نوع ترکی در مدلهای مختلف دیگری نیز پخته میشود. معروفترین شیرمالهای ایران به شهرهای همدان، سمنان، بیجار، نایین و اصفهان تعلق دارد. معمولا همه این شیرمالها به صورت گرد یا دایرهای پخته میشوند و شیر، شکر، آرد و تخم مرغ مواد اولیه و مشترک در پخت آنها میباشد. آنچه که طعم و بافت شیرمالها را از یکدیگر متمایز میکند، روش پخت و موادی است که به مواد اولیه مشترک در پخت نان شیرمال اضافه میشود. طرز تهیه نان شیرمال ترکی به همراه فوت و فن پف کردن آن، همان موضوعی است که در این مقاله از نیمه شب به آن پرداختهایم. کافیست که مراحل را مو به مو اجرا کرده و از خوردن شیرمال ترکی نهایت لذت را ببرید.
طرز تهیه نان شیرمال ترکی
برای شروع پخت نان شیرمال ترکی خوشمزه، مواد اولیه را بدون کم و کاست آماده کنید:
_آرد ۴٠٠ گرم
_روغن مایع ۳/۴ پیمانه
_زرده تخم مرغ ۲ عدد
_شیر ۱ فنجان
_شکر ۳/۲ فنجان
_خمیر مایه ۱
قاشق سوپخوری
_نمک ۱ قاشق چاییخوری
_آب ولرم به مقدار کافی
زنجبیل ۱ قاشق چاییخوری (اختیاری)
_کنجد ۱/۳ فنجان
_کره به مقدار لازم
_وردنه
_همزن برقی یا دستی
_قالب بیضی
_سلفون
_ظرف دردار
( مواد اولیه ذکر شده برای ۶ نفر مناسب میباشد)
بیشتر بخوانید : طرز تهیه شیرمال همدانی با فوت و فن های آن
مرحله اول:
برای شروع یک ظرف مناسب و دردار را آماده کرده و کمی آب ولرم داخل آن بریزید. حالا خمیر مایه را به همراه ۱ قاشق چاییخوری شکر داخل آب حل کرده و درب ظرف را ببندید. سپس حدود ۱٠ دقیقه صبر کرده تا خمیرمایه به عمل بیاید.
مرحله دوم:
حالا یک ظرف جداگانه را آماده کرده و شکر، زرده تخم مرغ، نمک و شیر را داخل آن بریزید. اضافه کردن زنجبیل در این مرحله اختیاری است. حالا به کمک همزن برقی یا دستی، مواد را تا زمان یکدست شدن خوب هم بزنید. بعد اینکه از مخلوط شدن مواد مطمئن شدید، خمیر مایه و نیمی از آرد را کم کم به مواد داخل کاسه اضافه کنید. بعد از ترکیب کردن مواد، روغن مایع را هم داخل ظرف ریخته و باقی مانده آرد را آرام آرام به مواد اضافه کنید. ریختن آرد در دو مرحله، باعث میشود که بافت خمیر یکدست و منسجمتر شود.
مرحله سوم:
حالا یک سطح صاف یا تخته را انتخاب کرده و بعد از پاشیدن مقداری آرد، شروع به ورز دادن خمیر کنید. از آنجایی که نان شیرمال ترکی بافت پفی دارد، باید این مرحله را با جان و دل انجام بدهید. حدود ۵ الی ۱٠ دقیقه خمیر را ورز بدهید. احتمال دارد که خمیر بعد ورز دادن کمی حالت چسبندگی داشته باشد، اما این حالت طبیعی بوده و نیازی به اضافه کردن آرد به خمیر وجود ندارد. اگر در این مرحله خمیر کمی سفت شد، میتوانید مقدار کمی شیر ولرم را به آن اضافه کرده و مجددا ورز بدهید.
مرحله چهارم:
در این مرحله باید یک سینی با ابعاد مناسب را انتخاب کرده و کف آن را با روغن یا کره چرب کنید. برای اینکار از فرچه، برس شیرینیپزی یا یک تکه دستمال کاغذی تمیز کمک بگیرید. حالا خمیر را داخل سینی قرار داده و روی سینی را با سلفون بپوشانید. برای اینکه خمیر حسابی حجم بگیرد، آن را به مدت ۱ ساعت در یک جای گرم قرار دهید.
مرحله پنجم:
بعد از گذشت ۱ ساعت، خواهید دید که حجم خمیر دوبرابر شده است. اکنون باید خمیر را از سینی خارج کرده و با دست کمی فشار بدهید. اینکار باعث خارج شدن هوا از داخل خمیر میشود. حالا خمیر را به چونههای ۱٠٠ گرمی، یعنی چیزی در حدود ۴ تا ۶ چونه مساوی تقسیم کنید.
مرحله ششم:
قبل از شکلدهی به خمیر، سینی فر را خارج کرده و دمای فر را بر روی ۱۷۵ درجه سانتیگراد تنظیم کنید تا گرم شود. برای قالب زدن خمیر نان شیرمال ترکی راههای مختلفی دارید. اول اینکه میتوانید خمیر را با وردنه صاف کرده ( قطر خمیر باید حدود ۱/۵ سانتی متر باشد) و سپس به کمک قالب بیضی آن را قالب بزنید. در روش دوم، میتوانید که خمیرها را به صورت لوله یا رشتههای نسبتا نازک درآورده و به هم ببافید. بعد از پایان اینکار، خمیرهای شکل گرفته را داخل سینی فر بچینید و به سراغ تهیه رومال بروید.
مرحله هفتم:
برای تهیه رومال شیرمال به ۱ عدد زرده تخم مرغ، ۲ قاشق غذاخوری شیر و ۱ قاشق غذاخوری روغن مایع نیاز دارید. این مواد را با هم خوب مخلوط کرده و به کمک برس یا فرچه شیرینیپزی، تمامی خمیرها را به مواد رومال آغشته کنید. در نهایت کنجد را برداشته و بر روی سطح خمیرها بپاشید.
مرحله آخر:
سینی را داخل فر قرار داده و ۲٠ دقیقه صبر کنید. اگر بعد گذشت این مدت روی شیرمال طلایی نشده بود، المنتهای بالایی فر را نیز برای چند دقیقه کوتاه روشن کرده و سپس آن را خاموش کنید. نان شیرمال ترکی شما آماده است! امیدوارم که بتوانید با دستور پخت ذکر شده، خوشمزهترین شیرمال ترکی را برای خودتان بپزید.
نکات تکمیلی پخت نان شیرمال ترکی
۱_امکان جایگزین کردن شیرگرم بجای آب ولرم در مرحله اول وجود دارد.
۲_میتوانید که برای تهیه رومال شیرمال، از کره به جای روغن مایع استفاده کنید.
۳_خمیر را به مدت خیلی طولانی ورز ندهید. چرا که در این صورت احتمال خشکی خمیر و ترک خوردن نان شیرمال بالاتر میرود.
۴_اگر دوست دارید که نان شیرمال ترکی خوشمزهتری داشته باشید، در هنگام گرم کردن فر یک ظرف فلزی را تا نیمه پر از آب کرده و داخل فر قرار بدهید.
۵_برای لذیدتر شدن شیرمال، بعد از پخت و سرد شدن آن مجددا کمی کره یا شیر ولرم را بر روی نان شیرمالها بمالید.
۶_اگر پیمانه در دسترس ندارید، از لیوان فرانسوی برای پیمانه زدن موادی مثل روغن مایع استفاده کنید.
میزان کالری نان شیرمال ترکی
برای تهیه نان شیرمال ترکی از آرد، شیر، شکر، روغن و زرده تخممرغ استفاده میشود. کالری نان شیرمال به ازای یک کف دست ۱۰۸ کیلوکالری است.
جدول ارزش غذایی نان شیرمال به ازای هر ۱٠٠ گرم
انرژی 255 کیلوکالری
کربوهیدرات 53.30 گرم
پروتئین 10.70 گرم
چربی 1.20 گرم
آب 32.90 گرم
فیبر 3.60 گرم
قند 1.63 گرم
کلسترول 0.00 میلیگرم
جمع بندی
در این مقاله به طرز تهیه نان شیر مال ترکی به علاوه فوت و فنهای پف کردن آن پرداختیم. این شیرمال از مواد اولیه شکر، زرده تخم مرغ، روغن مایع، آرد، خمیر مایع و نمک تهیه شده و بافت پفداری دارد. شیرمال ترکی در استان خراسان محبوبیت زیادی دارد. نان شیرمال ترکی برای مصرف در وعده صبحانه و میان وعده بسیار مناسب است.