تغذیه مناسب در ماه مبارک رمضان به خصوص در وعدهی سحری از اهمیت زیادی برخوردار است. گذشته از فواید بیشماری که روزهداری برای بدن دارد، روزهای طولانی بدون خوردن آب و غذا ممکن است مشکلاتی هم برایتان به وجود بیاورد. سردرد، سرگیجه، ضعف و بیحالی همه و همه مشکلاتی هستند که ممکن است در ماه رمضان با آن رو به رو شوید.
اما چیزی که به شما کمک میکند تا این عوارض را به حداقل برسانید، مصرف یک سحری مقوی، مغذی و سالم است. برای رسیدن به این هدف سحری چه بخوریم؟ بایدها و نبایدهای سحری در ماه رمضان چه مواردی هستند؟ جواب این دو سوال را در مقاله امروز بررسی خواهیم کرد.
خصوصیات وعده سحری:
وعده سحری میتواند ویژگی یک صبحانه معمولی را داشته باشد. اگر عادت به مصرف غذای سرد دارید، میتوانید وعدهای مشابه صبحانه و اگر به غذای گرم عادت دارید میتوانید وعدهای مانند ناهار میل کنید. اگر در هنگام صبح ترش میکنید و یا تلخی دهان دارید باید از غذاهای سبک در وعده سحری استفاده کنید. پس از خوردن سحری برای مدت ۲۰ دقیقه راه بروید و بلافاصله نخوابید. هرگز وعده سحر را حذف نکنید چون شما را تا افطار سرحال نگه میدارد. حذف این وعده سبب افت قند خون و کاهش عملکرد بدن در طول روز میشود.
همچنین گرسنگی سبب ترشح هورمونها و ارسال سیگنالهایی به مغز شده که موجب میشود که وعده بعدی یعنی افطار را بسیار حجیم، پرچرب و پرکربوهیدرات انتخاب کنید. این مساله سبب مشکلات گوارشی مثل بازگشت اسید معده به مری، ترش کردن و افزایش وزن ناخواسته خواهد شد. وعده سحر باید سالم و بیخطر باشد تا هم خوب سیرتان کند و هم انرژی لازم بدن برای چندین ساعت را تامین کند.
برخی معتقدند اگر سحری نخورید، مشکلی برایتان پیش نمیآید و بارها به این نحو بدون مشکل روزه گرفتهاند. شاید در ظاهر مشکلی نباشد، اما از نظر علم تغذیه تنها سیری شکم مهم نیست بلکه سیری سلولی نیز بسیار اهمیت دارد. فردی که سحری نمیخورد به بدن خود فشار بسیاری وارد میکند و برای تامین انرژی مورد نیاز روزانه دچار مشکل میشود. باید بدانید این عوارض هیچ ارتباطی به روزه گرفتن ندارد و نتیجه تغذیه نامناسب شماست.
ویژگیهای غذای مناسب برای سحری:
از مصرف غذاهای چرب و شور در وعده سحری بپرهیزید و در عوض سبزیجاتی مثل کاهو، گوجه فرنگی و سالاد استفاده کنید. غذاهای پرچرب نه تنها باعث احساس تشنگی میشوند بلکه هضم آنها دشوار است و مدت زمان بیشتری داخل معده باقی میماند. در این صورت بیشتر دچار مشکل رفلاکس (بازگشت غذا از معده به مری) میشوید. در وعده سحر بیشتر از غذاهای پروتئیندار مثل انواع گوشت، حبوبات و لبنیات کمچرب استفاده کنید چون در طول روز به آهستگی انرژی خود را آزاد کرده و باعث میشوند برای طولانی مدت احساس سیری داشته باشید. هر قدر سحری سبکتر باشد، احساس سنگینی، کسالت و خوابآلودگی کمتر بروز میکند.
از مواد غذایی دارای کربوهیدرات پیچیده و فیبر مانند غلات کامل، حبوبات و سبزیجات به جای کربوهیدراتهای ساده مثل قند، مربا و نانهای بدون سبوس استفاده کنید. کربوهیدراتهای پیچیده دیرتر هضم میشوند و خاصیت سیر کنندگی بالاتری دارند. در نتیجه به حفظ قند خون در محدوده طبیعی نیز کمک میکنند. مصرف میوههای سرشار از آنتیاکسیدان (زرد، نارنجی و قرمز) در طول روز و همچنین در این ماه برای پوست ضروری است. پس در صورت امکان در وعده سحری خود یکی از این میوهها را نیز بگنجانید.
همچنین در وعده سحری از مصرف قندهای ساده (قند و شکر) و شیرینیجات پرهیز کنید تا در طی روز دچار گرسنگی و افت قند نشوید. مصرف ادویه زیاد نیز در وعده سحر سبب افزایش گرسنگی و تشنگی در طی روز میشود. در مجموع در وعده سحر از غذاهایی با نمایه گلیسمی پایین (مثل پروتئینها، نان سبوسدار و سبزیجات حاوی فیبر بالا) استفاده نمایید. مایعات زیادی بنوشید تا بدن دچار کم آبی نشود و غذایتان بهتر هضم شود.
در نیمه شب بخوانیم:۲۰ افطار مقوی برای شبهای ماه رمضان ۱۴۰۱
سحری چه بخوریم؟
غذاهایی انتخاب کنید که تعادل بدن شما را حفظ کرده و معده را دچار مشکل نکند. این غذاها را سحری بخورید تا سیر و هیدراته بمانید.
۱- تخم مرغ
تخم مرغ نه تنها سرشار از پروتئین است، بلکه مقدار قابل توجهی ویتامین و مواد مغذی نیز دارد. خوردن تخم مرغ باعث میشود برای مدت بیشتری سیر بمانید. تخم مرغ را با روشهای مختلفی میتوان وارد برنامه غذایی کرد. میتوانید املت سبزیجات درست کرده و یا آن را با برنج قهوهای نوش جان کنید. همچنین میتوانید تخم مرغ همزده درست کرده و همراه با نان قهوهای و کره بادام زمینی میل کنید و یا تخم مرغ آبپز را تکه تکه کرده و در کنار سالاد بگذارید.
۲- اوتمیل
یک غذای پرپروتئین، انرژی شما را تامین میکند. اوتمیل نیز نه تنها پروتئین زیادی دارد، بلکه فواید دیگری نیز به بدن میرساند. این ماده به دلیل داشتن پروتئین و کربوهیدرات زیاد باعث افزایش اشتها میشود. میتوانید اسموتی اوتمیل درست کنید که شامل موز و شیر باشد تا طعم و مزه بهتری بگیرد و یا به آن مغزیجات اضافه کنید.
۳- مرغ و ماهی
ماهی به عنوان یک غذای تقویت کننده و نشاط آور شناخته میشود. بهتر است ماهی را سرخ نکنید چرا که باعث نفخ معده خواهد شد. به طور کلی سعی کنید از غذاهای سرخ شده بپرهیزید. دلیل آن نیز ساده است به خاطر اینکه تشنهتان میکنند. چون خوردن آب در طول روزهداری ممنوع است برای همین سعی کنید از غذاهایی که ممکن است شما را تشنهتر کنند، بپرهیزید. گوشت مرغ نیز مواد مغذی زیادی دارد و برای افراد روزهدار مفید است. گوشت مرغ میتواند انرژی مورد نیاز برای افراد روزهدار را در طول روز تامین کند. برای داشتن نتیجه بهتر آن را همراه با سبزیجات میل کنید. اگر قصد مصرف ماهی دارید، بهتر است ساردین را انتخاب کنید.
۴- میوهها و سبزیجات
میوهها و سبزیجات، مواد معدنی و ویتامینهای زیادی دارند که به تامین انرژی روزانه افراد کمک میکند. به علاوه در کنار نوشیدن آب، راه دیگر برای تامین آب مورد نیاز بدن، خوردن میوهها و سبزیجات است. میوههایی ماند هندوانه، توت فرنگی، هلو، پرتقال، خیار و سبزیجاتی مانند کاهو، اسفناج و کرفس به تامین آب بدن کمک زیادی میکند. میتوانید با درست کردن یک سالاد همه این میوهها و سبزیجاتی که نام برده شد را در کنار یکدیگر نوش جان کنید و از تمام فواید آنها لذت ببرید.
۵- آجیلها
آجیلها هدیه طبیعت به انسانهاست تا بتوانند با خوردن مقدار کمی از آن احساس سیری کنند. اگر آجیلها و مغزیجات را همراه با شیر گرم نوش جان کنید یک وعده غذایی کامل را انتخاب کردهاید. لبنیات نیز انرژی شما را در طول روز تامین میکنند. مغزیجات را میتوانید به ماست نیز اضافه کنید. اگر میخواهید از خاصیت مغزیجات همراه با نان بهره ببرید، کره بادام زمینی انتخاب خوبی است. کره بادام و بادام زمینی انرژی زیادی به شما میدهند و برای مدت طولانیتری سیر نگهتان میدارند.
به یاد داشته باشید هنگام مصرف غذا، زمان کافی برای جویدن غذا اختصاص دهید. اگر غذا را به خوبی بجوید نه تنها زود سیر میشوید، بلکه برای مدت طولانیتری سیر خواهید ماند. هنگام غذا خوردن هیچ فعالیت دیگری انجام ندهید، در غیر این صورت ممکن است مغز نتواند به خوبی فرمان سیری را به بدن بدهد و دوباره در طول روز احساس گرسنگی کنید.
در نیمه شب بخوانید:ایدههای جذاب چیدمان میز افطار مهمانی
سحری چه نخوریم؟
غذاهایی هستند که سبب بروز ناراحتیهای گوارشی، عطش زیاد، ترش کردن و سوزش سر معده میشود. این غذاها عبارتند از: کوکو سبزی ،کوکو سیبزمینی، گوشتهای سرخ شده مثل کتلت، کباب، جوجه کباب ،چای زیاد ،سس مایونز،خامه ،سوسیس و کالباس غذاهای سرشار از قند و چربی مانند زولبیا، شیرینیهای مبتنی بر شیر و پودینگ به یاد داشته باشید در ماه مبارک رمضان حتما سحری میل کنید.
به بایدها و نبایدها سحری که در مقاله گفته شد توجه کنید و سعی داشته باشید به آنها عمل کنید. روزه گرفتن بدون سحری خطرات زیادی به دنبال خواهد داشت. حتما از وعده افطار تا سحر هشت لیوان آب بنوشید تا آب بدن تامین شود. اگر این سوال برایتان پیش آمد که سحری چه بخوریم بهتر است غذایی را انتخاب کنید که مطابق نکات گفته شده در مقاله باشد.
منبع: سایت دکتر کرمانی