در این مقاله از وبسایت نیمه شب به بررسی این موضوع که واکسن HPV چیست و بهترین سن برای آن چه زمانی است؟ خواهیم پرداخت.
HPV چیست؟
HPV یک ویروس منتقله از راه مقاربتی است که می تواند بر هر زن یا مردی که از نظر جنسی فعال هستند تأثیر بگذارد ، حتی اگر فقط یکبار تماس جنسی داشته باشند. از هر 10 نفر 9 نفر در دوره ای از زندگی ميتوانند به ويروس HPV مبتلا شوند.ویروس HPV انواع مختلفی دارد. برخی “کم خطر” در نظر گرفته می شوند در حالی که برخی دیگر “پر خطر” هستند. انواع HPV کم خطر می توانند باعث ایجاد زگیل های تناسلی شده و باعث سرطان نشوند.
انواع پرخطر HPV می توانند باعث سرطان دهانه رحم یا سایر سرطان ها شوند ، از جمله:
• سرطان مقعد
• سرطان واژن
• سرطان ولو
• سرطان آلت تناسلی مرد
• سرطان های دهانه حلق (سرطان های پشت گلو ، از جمله پایه زبان و لوزه ها)
واکسنها بر انواع ویروس HPV پاپیلومای انسانی که معمولا موجب سرطان دهانه رحم می شوند موثر هستند. یکی از آنها که “واکسن HPV” نامیده می شود، در برابر انواع ویروس پاپیلومای انسانی که زگیل های تناسلی را ایجاد می کنند محافظت ایجاد می کند.
زمان ایده آل واکسیناسیون HPV قبل از انجام هر گونه فعالیت جنسی و ازدواج است. البته افرادی که سابقه ارتباط جنسی دارند نیز می توانند از فواید واکسیناسیون اچ پی وی بهره مند شوند؛ اما ممكن است از فواید کمتری بهره مند شوند. زیرا ممکن است در موقع دریافت واکسن HPV به یک یا تعدادی از انواع مورد هدف واکسن مبتلا گردیده باشند. اگر چه تعداد کمی از زنان ممکن است به همه انواع ویروسهایی که با واکسن محافظت می شوند مبتلا شده باشند؛ به همین علت است زنان جوان هنوز از فوائد واکسن اچ پی وی بهره مند می شوند.
بیشتر بخوانید: تبخال تناسلی چیست و آیا درمان دارد؟
انواع واکسن HPV
دو نوع واکسن برای پیشگیری از این ویروس به نام های “گارداسیل (مرک)” و “سرواریکس (گلاسواسمیت کلین)” وجود دارد.
واکسن گارداسیل (Gardasil)
مصرف واکسن چهار ظرفیتی گارداسیل (Gardasil) در زنان به وسیله FDA از سال ۲۰۰۶ به منظور جلوگیری از سرطان دهانه رحم، زگیلهای تناسلی و نئوپلاسم های مشخصی از مهبل و واژن با منشاء ویروسهای نوع ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ و پروس پاپیلومای انسانی تایید شده است.
در نتیجه واکسن گارداسیل در برابر چهار نوع ویروس پاپیلومای انسانی محافظت ایجاد می کند؛ دو نوع ۱۶ و ۱۸ که موجب بیش از ۷۰٪ سرطان های دهانه رحم می شوند و دو نوع دیگر ۶ و ۱۱ که موجب ۹۰٪ زگیل های تناسلی می شوند.
واکسن گارداسیل از سال ۲۰۰۹ برای استفاده در مردان ۲۶-۹ ساله مورد تایید FDA قرار گرفته که به منظور پیشگیری از زگیل های تناسلی که به وسیله ویروسهای نوع ۶ و ۱۱ ایجاد می شود استفاده میشود. این واکسن بخصوص در پیشگیری از زگیلها و نئوپلاسم مقعد در مردان همجنس باز موثر است.
واکسن سرواریکس (Cervarix)
واکسن دو ظرفیتی سرواریکس (Cervarix) به وسیله FDA از سال ۲۰۰۹ برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم به علت ویروسهای نوع ۱۶ و ۱۸ تایید شده است.
این دو نوع واکسن با ایمن سازی بدن در مقابل برخی از انواع ویروس پاپیلومای انسانی می تواند از ابتلای به آنها پیشگیری کنند. بنابراین، این واکسن ها از تمامی موارد سرطان دهانه رحم جلوگیری نمی نمایند. حدود ۳۰ ٪ سرطانهای رحم توسط این واکسن ها پیشگیری نمی شود، لذا انجام مرتب تست هایی مثل پاپ اسمیر در زنانی که واکسن سرواریکس دریافت کرده اند ضروری است. همچنین واکسن از انواع دیگر بیماریهای منتقله از طریق ارتباط جنسی پیشگیری نمی کند.
واکسن سرواریکس جهت استفاده و تزریق در آقایان مورد تایید FDA نیست. با توجه به قیمت بالا، این واکسن ها هنوز در ایران به طور عمومی عرضه نشده است و بطور دلخواه و با هزینه شخصی تزریق می شوند.
علائم HPV چیست؟
بیشتر افراد HPV آلوده هیچ علامتی ندارند. برخی از انواع HPV می توانند باعث ایجاد زگیل های تناسلی شوند که این رشد کوچک در دستگاه تناسلی و مقعد شما است.
اگر به نوعی HPV آلوده باشید که باعث سرطان می شود ، ویروس می تواند باعث تغییر در سلول ها شود که در نهایت منجر به سرطان می شود.
معمولاً هیچ علامتی وجود ندارد ، اما برخی از افراد ممکن است متوجه این موارد شوند:
• خونریزی بعد از رابطه جنسی
• درد در هنگام رابطه جنسی
• دوره های غیرطبیعی ، خونریزی غیر معمول واژن یا ترشحات غیرمعمول
• درد در لگندر صورت مشاهده هر یک از این علائم ، به پزشک مراجعه کنید
ماهیت واکسن HPV چیست؟
واکسن HPV محلولی است که محتوی ذراتی شبیه ویروس پاپیلومای انسانی است و مشتق از پروتئین دیواره خارجی ويروس و فاقد ویروس زنده است، به همین دلیل در گیرنده واکسن بیماری ایجاد نمی کند.
سن تجویز واکسن اچ پی وی
هر دو واکسن بی خطر هستند و به وسیله سازمان غذا و داروی آمریکا ( FDA) برای خانمهای
9-26 ساله تایید شده است؛ همچنین به وسیله مشورتی ایمن سازی CIC موثر و بی خطر اعلام شده است.
واکسن چهار ظرفیتی برای پسران ۲۶-۱۹ ساله نیز بی خطر و موثر هست و به وسیله FDA برای پیشگیری از زگیلهای تناسلی و سرطان مقعد تایید شده است.
CDC هم تایید کرده که تجویز سه نوبت واکسن چهار ظرفیتی و پروس پاپیلومای انسانی احتمال بروز زگیل های تناسلی را کاهش می دهد؛ البته واکسن بلور روتین برای مردان توصیه نشده است.
از تزریق واکسن در زنان باردار پرهیز شود تا زمانی که بارداری آنان به اتمام رسد. اگر چه مطالعات نشان می دهد که تجویز واکسن به زنان باردار خطری را متوجه جنین و یا نوزاد نمی کند، اما تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است.
اگر فردی قبل از بارداری یک و یا دو نوبت واکسن را دریافت کرده است باید نوبت های بعدی واکسن تا بعد از زایمان وی به تاخیر افتد.
HPV چگونه گسترش می یابد؟
HPV از طریق تماس دستگاه تناسلی به پوست در طی فعالیت جنسی از طریق وقفه های ریزی در پوست پخش می شود. این ویروس می تواند سالها در پوست زندگی کند. حتی اگر هیچ زگیل تناسلی قابل مشاهده نباشد به فرد دیگری سرایت می کند
محل تزریق واکسن HPV
این نوع واکسن ، حاوی نیم سی سی است که به صورت عضلانی در عضله دلتوئید و یا ناحیه قدامی خارجی عضله چهار سر ران تزریق می شود و به هیچ عنوان نباید وریدی تزریق شود.
تعداد دفعات واکسن
واکسن در سه نوبت و به صورت عضلای تجویز می شود.
اولین نوبت واکسن در هر زمانی ممکن است تجویز شود؛ نوبت دوم دو ماه بعد از نوبت اول و نوبت سوم شش ماه پس از تزریق نوبت اول تزریق می شود. توصیه می شود که هر سه نوبت واکسن از یک نوع واکسن (گارداسیل و یا سرواریکس) تزریق شود.
هنوز مشخص نشده است که دختران و زنان با دریافت یک و یا دو دز واکسن به چه میزانی محافظت می شوند. به همین دلیل اهمیت دارد که فرد هر سه نوبت واکسن را دریافت کند.
در آمریکا تزریق واکسن در تعدادی از ایالتها بصورت اجباری و در بقیه بصورت اختیاری است.
هر فردی که نسبت به تزریق نوبت قبلی واکسن حساسیت داشته است نباید نوبت بعدی را دریافت نماید.
عوارض واکسن HPV
از عوارض واکسن HPV می توان از درد و تورم ناحیه تزریق، قرمزی و خارش نام برد. این ناراحتی ها معمولا موقت هستند و ممکن است به مدت ۳-۲ روز باقی بمانند. در موارد بسیار نادری اثرات جانبی شامل تب، سرگیجه، و یا تهوع رخ می دهد. همچنین سنکوپ در موارد بسیار نادر دیده می شود، به همین منظور فرد باید تا ۱۵ دقیقه پس از تزریق تحت نظر باشد.
واکسن HPV برای موارد زیر توصیه می شود:
• نوجوانان 9 تا 18 ساله• افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند
• مردانی که با مردان رابطه جنسی دارندبهترین زمان ایمن سازی قبل از فعالیت جنسی است.
اگر در گذشته به نوعی HPV آلوده شده باشید ، هنوز می توانید واکسینه شوید.زنانی که واکسن HPV را دریافت کرده اند هنوز باید آزمایشات غربالگری دهانه رحم را به طور منظم انجام دهند ، زیرا این واکسن انواع HPV را پوشش نمی دهد. زنان 25 تا 70 ساله هر 5 سال یا 2 سال پس از آخرین تست پاپ اسمیر باید غربالگری شوند.
اثربخشی واکسن اچ پی وی
بررسیها نشان داده است که گارداسیل در پیشگیری از تغییرات پیش سرطانی دهانه رحم که به وسیله انواع ۱۶ و ۱۸ ویروس ایجاد می شوند ۱۰۰ درصد موثر است. همچنین نشان داده شده است که گارداسیل نزدیک به ۱۰۰ درصد در پیشگیری از ضایعات پیش سرطانی واژن، مهبل و زگیل های تناسلی با منشاء انواع ۶ و ۱۱ موثر است.
تزریق سرواریکس در دخترانی که هنوز در معرض انواع ۱۶ و ۱۸ واکسن قرار نگرفته بوده اند، ٪۹۳ در پیشگیری از تغییرات پیش سرطانی سرطان رحم ناشی از انواع ۱۶ و ۱۸ ویروس پاپیلومای انسانی موثر است. اگر زنی در معرض یک نوع از ویروس قرار گرفته باشد واکسیناسیون وی قادر است که او را در برابر انواع دیگر ویروس محافظت ایجاد کند.
بیشتر بخوانید: پاپ اسمیر به چند روش انجام میشود؟ از چه سنی و هر چند سال یک بار باید انجام شود؟
آیا نیاز به انجام غربالگری سرطان قبل از دریافت واکسن HPV وجود دارد؟
دختران و زنان نیاز ندارند که تست و پروس پاپیلومای انسانی و یا پاپ اسمیر را به منظور اینکه یا واکسن را دریافت کنند یا خیر انجام دهند، اگرچه خیلی اهمیت دارد که زنان غربالگری سرطان رحم را حتی در صورتی که سه نوبت واکسن را دریافت کرده باشند انجام دهند.
چه کسی نباید واکسن HPV را تزریق کند؟
این واکسن برای افرادی که دارای برخی اختلالات خونریزی یا آلرژی به مخمر هستند ، یا برای زنان باردار مناسب نیست (اگرچه تحقیقات نشان می دهد در صورت استفاده از واکسن و بعداً مشخص شدن باردار بودن ، هیچ تأثیر قابل توجهی بر روی شما یا کودک شما وجود ندارد). اگر مطمئن نیستید که باید واکسن HPV بزنید ، از پزشک خود بپرسید.
ماندگاری ایمنی واکسن HPV
بررسی ها نشان داده است که واکسن HPV حفاظت طولانی مدت ایجاد می کند. مطالعات اخیر با پیگیری بیش از 6 سال نشان داده است که واکسیناسیون بدون هیچ گونه میزانی از کاهش ایمنی موثر بوده است.
سخن آخر
اگرچه HPV به طور کلی خود به خود از بین می رود اما برخی از عوامل مرتبط با این ویروس می توانند به شرایط جدی تری مانند سرطان دهانه رحم تبدیل شوند و لازم است که برای پیشگیری از این بیماری ، روابط جنسی محافظت شده داشته باشید و علاوه بر آن رژیم غذایی سالم داشته باشید زیرا مطالعات انجام شده کمبود اسیدفولیک و ویتامین سی را با افزایش این عفونت (HPV) مرتبط دانسته اند.