شاید برای بسیاری از افراد این سوال پیش آمده باشد که کافئین و مضرات آن چیست که در این مقاله به شرح کامل این موضوع می پردازیم.
کافئین چیست؟
کافئین یک محرک سیستم عصبی مرکزی (CNS) از گروه متیلگزانتین است. این ماده پرمصرف ترین داروی روانگردان در جهان است. برخلاف بسیاری دیگر از مواد روانگردان، کافئین تقریباً در تمام نقاط جهان از نوع مواد قانونی است.
چندین مکانیسم عملکرد برای کافئین وجود دارد. برجسته ترین آن این است که آدنوزین را بر روی گیرنده های خود مسدود می کند و در نتیجه از شروع خواب آلودگی جلوگیری می کند. کافئین یک پورین کریستالی تلخ و سفید، یک آلکالوئید متیل گزانتین است و از نظر شیمیایی با پایه های آدنین و گوانین اسید دئوکسی ریبونوکلئیک (DNA) و اسید ریبونوکلئیک (RNA) مرتبط است.
این ماده در دانه ها، میوه ها، آجیل ها یا برگ های برخی از گیاهان بومی آفریقا، آسیای شرقی و آمریکای جنوبی یافت می شود و با جلوگیری از جوانه زنی بذرهای مجاور به محافظت از آنها در برابر گیاهخواران کمک می کند.(منظور آن است که در کنار این گیاه ؛ گیاه دیگری نمی تواند رشد کند مگر آنکه فقط از نوع خودش باشد)
کافئین و مضرات آن چیست؟
کافئین در چه نوشیدنی هایی یافت می شود؟
نوشیدنی های دارای کافئین عبارتند از :
قهوه
چای مشکی
اسپرسو
شیرکاکائو
هات چاکلت
نوشابه های انرژی زا و معمولی
و تمام مشتقاتی که از ترکیبات کاکائو وقهوه تهیه شده اند.
معروف ترین منبع کافئین ،دانه گیاه قهوه است. افراد ممکن است برای تسکین یا جلوگیری از خواب آلودگی و برای بهبود عملکرد شناختی ، از نوشیدنی های حاوی کافئین استفاده کنند.
نوشیدنی های حاوی کافئین ، مانند قهوه ، چای و کولا ، در سطح جهانی در حجم بالایی مصرف می شوند. در سال 2020 ، تقریباً 10 میلیون تن دانه قهوه در سطح جهان مصرف شد.
از مزایای کافئین آن است که می تواند اختلالات تنفسی نوزادان نارس و نارسایی های تنفسی ریوی را درمان و از آن جلوگیری کند.
همچنین کافئین ممکن است در برابر برخی بیماریها ،از جمله بیماری پارکینسون ، یک اثر محافظتی متوسط ایجاد کند.
برخی از افراد در صورت مصرف کافئین دچار اختلال در خواب یا اضطراب می شوند ، اما برخی دیگر اختلال کمی دارند.
شواهد خطر در دوران بارداری مبهم است. برخی مقامات توصیه می کنند که زنان باردار کافئین را به معادل دو فنجان قهوه در روز یا کمتر از آن محدود کنند.
وقتی فردی بعد از تکرر مصرف روزانه کافئین ، مصرف آن را متوقف کند ، کافئین می تواند نوع خفیفی از وابستگی به دارو ایجاد کند که با علائم ترک مانند خواب آلودگی ، سردرد و تحریک پذیری همراه است که اینها اثرات خفیف آن هستند .
همچنین افزایش فشار خون و ضربان قلب و افزایش خروج ادرار نیز می تواند وجود داشته باشد که از اثرات مزمن آن می باشد.
کافئین همچنین بخشهای خاصی از سیستم عصبی ارادی مغز را تحریک می کند و باعث افزایش هوشیاری و کاهش خواب آلودگی می شود.
کافئین و مضرات آن چیست؟
بر خلاف اثرات مثبت و منفی که برای کافئین برشماردیم کافئین دارای مضراتی است که در ادامه مطلب به مرور آنها می پردازیم.
مضرات کافئین
حال که دانستیم کافئین چیست لازم است با مضرات آن آشنا شویم که برخی از مهم ترین مضرات آن عبارت است از :
مرگ زود رس
اولین و مهم ترین دسته از مضررات کافئین ؛ مرگ زودرس است.
نتایج تحقیقات نشان داده است که مصرف بیش از 6 فنجان قهوه به مرگ زودرس مربوط می شود.
همچنین مصرف مقادیر زیادی کافئین در افراد نشان داد که آنها علاوه بر مصرف کافئین به کشیدن سیگار هم تمایل نشان می دهند و از نظر آمادگی جسمانی ضعیف هستند و مستعد کاهش سلامتی هستند.
افزایش فشار خون|کافئین و مضرات آن چیست؟
مصرف کافئین ممکن است فشار خون را افزایش دهد.به خصوص در کسانی که قبلاً از فشار خون بالا رنج می بردند و یا افرادی که به طور معمول کافئین مصرف نمی کنند.
کافئین و مضرات آن چیست؟
افزایش خطر حملات قلبی
افزایش خطر حمله قلبی یکی دیگر از مضررات کافئین است .
نتایج مطالعه ای که توسط دکتر لوسیو موس انجام شد نشان داد که افرادی که در بزرگسالی مبتلا به فشار خون خفیف هستند ، در صورت مصرف کافئین معادل 4 فنجان قهوه ، 4 برابر بیشتر از سایر افراد در معرض خطر حمله قلبی قرار می گیرند.
افزایش نقرس|کافئین و مضرات آن چیست؟
مصرف کافئین مرتبط با حملات نقرسی است.
نتایج مطالعات دانشمندان نشان داد که اگر بیش از حد از نوشیدنی های کافئین دار استفاده شود، خطر بروز نقرس افزایش می یابد.
کیست های بافت سینه در زنان
نتایج یک مطالعه نشان داد که “زنانی که 310-250 میلی گرم کافئین در روز مصرف کرده اند ،با 1.5 برابر افزایش احتمال ابتلا به بیماری پستان فیبروکیستیک و رشد کیست مواجه بوده اند.
افزایش بی خوابی|کافئین و مضرات آن چیست؟
افرادی که کافئین مصرف می کنند بیش از سایر افراد دچار بی خوابی و اختلالات خواب می شوند.
افزایش سوهاضمه
کافئین می تواند باعث سوهاضمه شود. این اتفاق عمدتا زمانی اتفاق می افتد که نوشیدنی های کافئینی با معده خالی مصرف می شوند.
کافئین و مضرات آن چیست؟
بروز سردرد|کافئین و مضرات آن چیست؟
کافئین می تواند باعث سردرد شود. در حالی که دوزهای پایین کافئین می تواند علائم سردرد را تسکین دهد ، استفاده بیش از حد از کافئین می تواند باعث سردرد و میگرن شود.
کاهش باروری زنان
یکی دیگر از مضررات کافئین کاهش باروری زنان است.
نتیجه مطالعه ای از دانشکده پزشکی دانشگاه نوادا نشان داد که کافئین می تواند حدود 27٪ احتمال باردار شدن زنان را کاهش دهد.
خطر سقط جنین|کافئین و مضرات آن چیست؟
در یک مطالعه اخیر ،نشان داده شد که افرادی که پیش از بارداری حداقل دو فنجان نوشیدنی کافئین دار در روز مصرف می کردند ، اندکی خطر سقط جنین در آنها افزایش یافته است.
تهدید کننده ی افراد دیابتی نوع 2
نتیجه مطالعه انجام شده توسط انجمن دیابت آمریکا نشان داد که کافئین در بیماران دیابتی نوع 2 متابولیسم گلوکز را مختل می کند. و این یک خطر و تهدید برای افراد دیابتی نوع 2 است.
ایجاد آلرژی|کافئین و مضرات آن چیست؟
برخی از افراد نسبت به مولکول کافئین حساسیت بیش از حد دارند که باعث واکنش هایی مانند آلرژی در بدن مانند کهیر و درد می شود. اگر چه این نوع آلرژی بسیار شدید نیست اما افرادی که مبتلا به آن بوده اند علائم منفی را از آن گزارش داده اند.
انقباض قلبی
کافئین باعث انقباضات شدید قلبی می شود. نتایج یک مطالعه نشان داد که قلب بلافاصله پس از مصرف نوشیدنی های انرژی زا انقباضات شدیدی پیدا می کند که مشخص نیست این انقباضات در طولانی مدت بر سلامتی اثری دارد یا خیر.
کافئین و مضرات آن چیست؟
تشدید علائم یائسگی|کافئین و مضرات آن چیست؟
نتیجه مطالعه اخیر منتشر شده در ژورنال انجمن یائسگی آمریکای شمالی نشان داد که زنان یائسه که کافئین مصرف می کنند دارای درجه بالاتری از علائم وازوموتور هستند.
تشدید بی قراری
مصرف کافئین می تواند منجر به افزایش اضطراب ، افسردگی و نیاز به داروهای اضطرابی شود.
افزایش چاقی|کافئین و مضرات آن چیست؟
کافئین باعث تشدید میل نوشیدنی های شیرین و مصرف بالای آن در افراد می شود که این عامل به چاقی و دیابت کمک می کند.
پوکی استخوان
پوکی استخوان بزرگترین ضرر از مضررات کافئین است .
کافئین در استخوان سازی تداخل می کند و می تواند منجر به خطر شکستگی استخوان شود.
البته این عامل وابسته به دوز مصرفی است ، اما مصرف کنندگان شدید کافئین باید به آن توجه داشته باشند.
در کل باید از دادن نوشیدنی های کافئین دار حتی به میزان کم هم به کودکان خودداری کرد.