سرفه مکرر هیچ وقت نمیتواند برای کسی خوشایند باشد. همه ما از این که خودمان یا کسی از اطرافیانمان دچار سرفه شویم احساس خوشایندی دریافت نمیکنیم. اما خیلی از اتفاقات مانند سرماخوردگی یا حساسیت فصلی میتواند باعث شود که ما سرفه بزنیم. سرفههای مکرر ممکن است موجب خجالت فرد در جمع و دوری اطرافیان از فرد شود. اما برای درمان سرفه های خشک چه روشی وجود دارد. در این مقاله از وب سایت نیمه شب به آموزش روش های درمان سرفه خشک میپردازیم.
سرفه خشک چیست؟
به صورت کلی سرفه به دو دسته تقسیم میشود. سرفه خشک و سرفه خلط دار. سرفه خلط دار موجب خارج شدن خلط و مخاط از بدن میشود. به علت خارج شدن آلودگیها از ریه و سینه و تمیز کردن گلو، ریهها و مجاری تنفسی نیازی نیست که شما این نوع سرفه را سرکوب کنید. البته که این نوع سرفه هم اگر به صورت مداوم باشد دردناک خواهد شد. مصرف مواد خلط آور موجب رقیق شدن مخاط شده و با این کار دفع آنها سادهتر میشود.
سرفه خشک نیز سرفهای است که خلط ندارد و موجب ایجاد درد و خشکی در گلو میشود. برای از بین بردن این نوع سرفه باید مواد غشای مخاطی ملتهب را نرم و همچنین مواد حساسیت زا را دفع کنید. مواد نرم کننده یا دمولسنت میتواند این کار را برای شما انجام دهد. البته که روشهای درمان خانگی موثری برای درمان این نوع سرفه وجود دارد که بهتر است به علت کم ضرر بودن از آنها استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که بهتر است در صورت مشاهده علائم سرفه خشک به پزشک مراجعه کنید. چون ممکن است سرفه خشک در بدن شما نشانگر بیماری دیگری مانند بیماری مزمن ریوی، سل، سیاه سرفه، آسم و … نیز باشد. مخصوصا در صورت مشاهده خون‚ تنگی نفس‚ سرفه در شب‚ تب‚ درد قفسه سینه‚ استفراغ‚ احساس خفگی‚ سردرد‚ گرفتگی صدا‚ درد ماهیچهها‚ سرفه به مدت طولانی‚ نوزادان ۶ ماه به پایین و سر درد در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید.
سرفه خشک معمولا با علائمی مانند خس خس گلو، تورم غدد لنفاوی، استفراغ، تهوع، صدای خشن، سردرد، گلو درد، گرفتگی بینی همراه است. علاوه بر این علائمی مانند درد مفاصل، احساس خستگی، تنفس بدبو، از دست دادن اشتها، خونریزی لثه و اسهال نیز در برخی موارد دیده شدهاند و معمولا سرفه خشک به مدت 10 روز طول میکشد.
سرفه خشک چه دلایلی دارد؟
سرفه خشک میتواند ناشی از دلایل مختلفی باشد که در ادامه به آنها اشاره کردهایم.
- سرماخوردگی
- آنفولانزا
- بیماری کرونا ویروس
- سندرم حاد تنفسی ۲
- آلرژی که در این صورت ممکن است با خارش گلو‚ عطسه و خارش چشمها همراه باشد
- سیگار کشیدن
- آسم
- بازگشت اسید به مری
- بیماری های ریوی
- ترشحات پشت حلق
- لارنژیت یا التهاب حنجره
- عوارض جانبی برخی داروها
- سیاه سرفه
- وقفه تنفسی حین خواب یا خرناس کشیدن
- عادت سرفه که در روزها و معمولا در کودکان مدرسهای دیده میشود و علت خاصی ندارد
- استنشاق یک عامل خارجی مانند غذا که در نوزادان و کودکان دیده میشود
- فیبروز ریوی ایدیوپاتیک
همچنین برخی عوامل مانند آلودگی هوا‚ تنفس هوای سرد و خشک‚ استنشاق گرد و غبار یا دود‚ حرف زدن زیاد و تغییر دما میتواند موجب تشدید سرفه خشک در افراد شود.
روش های درمان سرفه خشک
سرفه خشک علاوه بر درمانهای دارویی‚ درمانهای خانگی هم دارد. در این بخش روشهای مختلف خانگی برای درمان سرفه خشک را به شما آموزش خواهیم داد.
عسل برای درمان سرفه
عسل یک مسکن طبیعی با چسبندگی بالاست که سطح غشای مخاطی تحریک شده را پوشانده و موجب تسکین آن میشود. وجود آنزیمهای طبیعی در عسل باعث ایجاد خاصیت ضد باکتری در آن شده است. به یاد داشته باشید که به خاطر احتمال بروز بوتولیسم برای کودکان زیر دو سال از عسل استفاده نکنید. اما مصرف آن برای کودکان بالای دو سال و بزرگسالان بلامانع است.
برای درمان سرفه توسط عسل باید در طول روز یک تا سه مرتبه و هر بار یک قاشق غذاخوری عسل طبیعی مصرف کنید. اگر در خواب دچار سرفه میشوید میتوانید پیش از خوابیدن یک قاشق عسل بخورید. برای کودکان به جای یک قاشق غذاخوری، یک قاشق چای خوری عسل استفاده کنید. همچنین میتوانید دو قاشق چایخوری عسل را با آب جوش یا دمنوش گیاهی و کمی آبلیمو مخلوط کنید. این روش مصرف عسل نیز میتواند تاثیر زیادی داشته باشد.
زنجبیل
زنجبیل نیز در تسکین سرفههای خشک تاثیر زیادی دارد و اغلب در شربتهای مخصوص لوزه و سرفه به کار رفته است. برای استفاده از خاصیت درمانی زنجبیل‚ ریشه تازه آن را پوست کنده و آن را خرد کنید. سپس آن را در یک فنجان آب جوشیده بریزید و به آن کمی عسل اضافه کنید. میتوانید این ترکیب را سه بار در طول روز مصرف کنید. همچنین جویدن تکههای زنجبیل و مالش روغن آن موجب افزایش تاثیر این درمان میشود.
آویشن
آویشن برای درمان بیماریهای تنفسی کاربرد زیادی دارد. آویشن دارای خاصیت ضد میکروبی است و موجب نرم شدن عضلات نای و نایژه میشود و مجاری تنفسی را باز میکند. همچنین مخلوط عرق آویشن و گل پیچک در بهبود سرفه و برونشیت خفیف تاثیر گذار است. کاهش التهاب گلو از دیگر خواص آویشن است. برگ آویشن عضلات درگیر در زمان سرفه را شل کرده و با این کار التهاب را کاهش میدهد.
برای درست کردن دمنوش آویشن ابتدا آویشن را بکوبید و آن را در یک فنجان آب جوش بریزید. سپس روی فنجان سرپوش قرار دهید و پس از ۱۵ دقیقه بعد از صاف کردن آن را میل کنید.
ریشه شیرین بیان
یکی از مادههای موثر در سرفه ریشه شیرین بیان است. این ماده موجب رقیق شدن مخاط شده و با این کار موجب خروج آنها شده و گرفتگی را از بین میبرد. علاوه بر این‚ این ماده موجب کاهش التهابات محرک گلو میشود.
برای تهیه دمنوش شیرین بیان ابتدا ۲۲۵ میلی لیتر آب را بجوشانید. سپس آن را به همراه دو قاشق شیرین بیان داخل فنجان بریزید. روی فنجان درپوش بگذارید و پس از تقریبا ۱۵ دقیقه آن را میل کنید. میتوانید این دمنوش را روزانه دو مرتبه مصرف کنید.
بخور
خواص بخور را حتما بارها شنیدهاید. بخور برای رفع گرفتگیها و همچنین درمان سرفه مورد استفاده قرار میگیرد. چون موجب نرم شدن مجاری تنفسی شده و مخاط و خلط را از بین میبرد. همچنین میتوان از روغنهایی مانند اکالیپتوس و یا روغن درخت چای برای افزایش تاثیر ضدویروسی، ضدباکتری و ضدالتهابی آن استفاده کنید.
ابتدا به مقدار کافی آب را در ظرف ریخته و بجوشانید. پس از گذشت یک دقیقه وقتی که آب کمی خنک شد‚ دو قطره روغن درخت چای و روغن اکالیپتوس به آن اضافه کنید و آن را هم بزنید. یک حوله نرم و تمیز را روی سر خود بیاندازید. به صورتی که سر شما و در مقابل ظرف آبجوش قرار گرفته و زیر حوله باشید تا بخار به دام بیافتد. در این حالت به مدت پنج تا ده دقیقه نفس بکشید. این کار را میتوانید روزانه دو تا سه بار تکرار کنید.
به یاد داشته باشید که به صورت کلی رطوبت میتواند در روند بهبود سرفه بسیار کمک کننده باشد. به عنوان مثال دوش آب داغ در تسکین سرفهی ناشی از سرماخوردگی و همچنین حساسیت موثر باشد. دستگاههای رطوبت ساز نیز میتوانند با مرطوب کردن فضای اتاق در بهبود خشکی ناشی از تراوشات زیاد بینی تاثیر قابل توجهی داشته باشند. هوای مرطوب در بهبود و کاهش سرفه تاثیر گذار است. اما از رطوبت بیش از اندازه در هوا نیز دوری کنید. همچنین برای جلوگیری از تولید قارچ و باکتری توسط دستگاههای رطوبت ساز حتما آن را تمیز کنید.
به دانه
به دانه نیز به علت داشتن لعاب موجب نرمی گلو شده و با این کار از سرفههای خشک جلوگیری میکند. برای تهیه دمنوش به دانه ابتدا آب بجوشانید. سپس آب جوشیده را در یک فنجان بریزید و یک قاشق غذا خوری به دانه را به آن اضافه کنید و روی فنجان درپوش بگذارید. به دانه هر چقدر بیشتر در آب جوش بماند‚ بیشتر لعاب میاندازد و تاثیر بیشتر خواهد داشت. پس تا وقتی که دیدید به دانه به اندازه کافی لعاب انداخت (تقریبا دو ساعت) دمنوش را میل کنید.
گل ختمی برای درمان سرفه خشک
چای گل ختمی برای درمان سرفه و گلو درد بسیار مورد استفاده قرار میگرفته است. این گیاه با ایجاد لعاب گلو را میپوشاند و آثار التهاب در گلو را تسکین میدهد. به یاد داشته باشید که ریشه این گیاه برای استفاده کودکان مناسب نیست. برای تهیه دمنوش گل ختمی ابتدا آب را بجوشانید و سپس آن را در یک فنجان بریزید. سپس برگهای گل ختمی را درون این فنجان بریزید. روی فنجان درپوش بگذارید و پس از ۲۰ دقیقه آن را صاف کرده و میل کنید.