نیمه شب مجله علمی هنری بهداشتی سرگرمی و فرهنگ و هنر نیمه شب یک مجله برای تمام سلیقه ها
تا چه اندازه با معماری روستا های پلکانی آشنایی دارید؟ بی‌شک اگر به ماسوله رفته باشید، این سبک معماری بی‌نظیر که توجه هر ایرانی و حتی توریست‌های خارجی را به خود جلب می‌کند را دیده‌اید. تعداد این روستاها در کشور عزیزمان ایران کم نیست و ما داشتن تمام آنها را به گستردگی مناطق کوهستانی در کشور مدیون هستیم. چون که شیب کوه به ساکنین این مناطق اجازه ساختن خانه‌های کاملا هموار را نمی‌دهد و سبک معماری پلکانی، بهترین راه برای دور زدن این شیب محسوب می‌شود. در روستاهای پلکانی خانه‌ها به گونه‌ای ساخته می‌شوند که حیاط خانه بالایی، سقف خانه پایینی است، جالب است، نه؟ پس اگر مشتاق شده‌اید که با این روستاها بیشتر آشنا شوید، ادامه مطالب را از دست ندهید.
۱٠ روستای پلکانی زیبای ایران
روستای ماسوله
اگر بخواهیم لقب معروف‌ترین روستای پلکانی ایران را به روستای ماسوله نسبت بدهیم اغراق نکرده‌ایم. چرا که این جاذبه گردشگری مثل نگینی درخشان در استان گیلان می‌درخشد و نمی‌توان از تمام زیبایی‌های آن در یک روز دیدن کرد. این روستا که به یک شهر کوچک تبدیل شده، در لیست آثار ملی ایران هم ثبت شده است. حتی تماشای تصاویر قسمت‌های مختلف این روستا هم زیبا است و زمانی که بر آن قدم بگذارید، می‌بینید که درختان سرسبزی کل روستا را در آغوش خود کشیده‌اند و گلدان‌های زیبا در کنار پنجره‌های چوبی و شیشه‌ای حسابی خودنمایی می‌کنند. از آنجایی که ماسوله یک منطقه توریستی است، مردم آن از طریق صنعت گردشگری و فروش صنایع دستی امرار معاش می‌کنند.
هجیج، روستای پلکانی زیبا در ایران
اگر قصد سفر به غرب کشور یا بهتر است بگویم استان کرمانشاه را دارید، به هیچ وجه بدون بازدید از روستای هجیج به خانه باز نگردید. چرا که در هجیج نه تنها می‌توانید از سبک معماری پلکانی دیدن کنید، بلکه می‌توانید از تماشای جاذبه‌هایی مثل امامزاده عبیدالله، ارتفاعات شاهو، چشمه بل، دریاچه و آبشارهای مختلف هم لذت ببرید. هجیج در یک دره سرسبز و مشرف به رودخانه سیروان واقع شده و در ۲۵ کیلومتری شهرستان پاوه و بخش نوسود قرار دارد. زمانی که به این روستا بروید، خانه‌های سنگی زیادی را خواهید دید که برای رسیدن به آنها باید از خیابان‌های نیم دایره‌ای گذر کنید. این روستا رو به روی دره و رودخانه سیروان قرار گرفته و شما می‌توانید لذت قایق سواری در این روخانه را هم تجربه کنید.
روستای پلکانی شیلاندر
اگر ریه‌هایتان از هوای آلوده شهر پر شده و به دنبال جایی برای استشمام هوای پاک و دل انگیز می‌گردید، حتما به این روستا سفر کنید. روستای شیلاندر که نام درست‌تر آن روستای چیلاندر است، در ارتفاعات استان زنجان قرار گرفته و آب و هوای بی‌نظیری دارد. اگر به مسیرهای راحت و هموار علاقه‌ای ندارید و عاشق ماجراجویی و دره‌نوردی هستید، شیلاندر مشتاقانه انتظارتان را می‌کشد. چرا که برای دسترسی به شیلاندر، باید از یک جاده نسبتا سخت عبور کنید. با کمال تاسف و با تمام زیبایی‌های این روستا، بسیاری از خانه‌های آن خالی از سکنه شده‌اند. اما اگر قصد سفر به این منطقه را دارید، اصلا نگران نباشید. چون در این روستا یک اقامتگاه بومگردی مخصوص گردشگران ساخته شده است و علاوه بر این، کلبه‌های روستایی زیادی هم برای اقامت آماده شده‌اند. کوهنوردی، دره نوردی و بازدید از آبشار و روخانه‌های مجاور شیلاندر، از تفریحاتی هستند که می‌توانید در کنار روستاگردی از آنها لذت ببرید.
بیشتر بخوانید: سفر به مناطق خنک، ۱٠ مقصد با هوای خنک برای تابستان
روستای اورامان
روستای اورامان تخت یا اورامانات که در دل رشته کوه‌های زاگرس واقع شده، درست مثل آهنربایی است که تمام نگاه‌ها را به سوی خود جلب کرده و گردشگران را به بازدید از خود مشتاق می‌کند. این روستا در ۱۷٠ کیلومتری متری استان زیبای سنندج و ۶۵ کیلومتری مریوان قرار داشته و معماری بسیار خاصی دارد. اگر به خود روستا بروید یا به تصاویر آن نگاه کنید، متوجه می‌شوید که خانه‌ها در دامنه‌‌های پر شیب کوه قرار گرفته‌اند و ذهن هر کسی در اینجا، به این سمت می‌رود که ساکنین این منطقه چطور توانسته‌اند در این منطقه غیرمسطح خانه بسازند؟ جالب است بدانید که اورامان تخت به معنی تخت سلطنت است و در گذشته اورامی‌ها این منطقه را به عنوان مرکز سلطنت خود انتخاب کرده بودند. علاوه بر این، اورامانات در ابتدای حوضه آبریز یکی از بزرگ‌ترین رودخانه‌های کردستان هم واقع شده است. همه ساله در این روستا دو مراسم جذاب به نام‌های پیرشالیار و کمسای برگزار می‌شود که در جذب گردشگران به این منطقه نقش بسیار پررنگی دارند.
روستای پلکانی پالنگان
در اینجا استان کردستان باز هم زیبایی خود را به رخ کشیده و روستای پالنگان که یکی از روستاهای بسیار ارزشمند و با قدمت بالا است را در دل خود جای داده است. پالنگان که با نام پلنگان هم شناخته می‌شود، در دره پور تنگی و ۴۷ کیلومتری شمال غرب کامیاران واقع شده است. این روستا هم مثل ماسوله جزو آثار ملی ایران است. این فقط معماری پلکانی پالنگان نیست که توریست‌ها را به سمت خود می‌کشاند، چون این روستا به روستای چشمه‌ها هم معروف است و حدود ۲٠ چشمه در اطراف آن قرار گرفته است. زمانی که به این روستا سفر کنید، می‌توانید از دره تنگیور، قبرستان پالنگان، طبیعت کوهستان، خانه‌های سنگی، آثار تاریخی و باستانی مختلف مثل قلعه و آتشکده هم دیدن کنید و از آشنایی با آیین‌ها، مراسم‌ها و بازی‌های محلی این روستا نهایت لذت را ببرید.
روستای اشتبین
اشتبین یک روستای تاریخی در منطقه جلفای استان آذربایجان شرقی‌ست که از ترکیب سه آبادی به وجود آمده است. اشتبین که به ماسوله آذربایجان هم معروف شده، در میان روخانه مرزی ارس و هراس قرار دارد. اگر عاشق تاریخ هستید، باید بدانید که این روستا قدمتی طولانی دارد و بازمانده‌ای از دوران صفویه محسوب می‌شود. در نزدیکی اشتبین، طبیعت زیبا و بکری واقع شده است که آب و هوای مطلوبی دارد. علاوه بر معماری پلکانی خارق‌العاده، جاذبه‌های چشم‌نواز دیگری مثل کتیبه‌های مرمرین قرن‌های ۹ و ۱۰ هجری و یک قبرستان قدیمی هم در این روستا قرار دارند. عامل دیگری که باعث جذب گردشگران زیادی به این روستا شده، تولید ابریشم است که از زمان‌های گذشته تا به حال رونق زیادی را برای ساکنان اشتبین به وجود آورده است. پس بازدید از کارگاه‌های سنتی و ابریشم‌بافی قدیمی در اشتبین هم خالی از لطف نخواهد بود.
روستای کنگ، یک روستای پلکانی زیبا در مشهد
اگر قصد سفر به استان مشهد را دارید، حتما بعد از زیارت و عرض ارادت به امام رضا (ع)، سری به روستای کنگ هم بزنید. این روستای دیدنی در ۳٠ کیلومتری مشهد و ۱۹ کیلومتری غرب طرقبه واقع شده است. این منطقه ییلاقی در دامنه کوه‌های بینالود واقع شده و قدمت آن به زمان پیش از اسلام بر می‌گردد. شما می‌توانید پس از تماشای خانه‌های زیبای روستا، از تفریحات دیگری مثل کوهنوردی در ارتفاعات بینالود، تماشای آبشار، چشمه‌سارها، رودخانه، رباط شاه عباسی یا رباط پای کوه، قبرستان قدیمی و منحصر به فرد کنگ، قلعه‌های حصار و تیغ و مسجد و تکیه‌های قدیمی روستا هم نهایت لذت را ببرید. البته ناگفته نماند که باغ‌های گیلاس زیادی هم در این روستا قرار دارند که می‌توانید در فصل تابستان مقداری از گیلاس‌های تر و تازه آنها را بخرید و لذت خوردن آنها در یک فضای بکر را تجربه کنید.
روستای سر آقا سید
روستای پلکانی سر آقا سید در فاصله ۱۴۰ کیلومتری شهرکرد قرار داشته و بافت اصیل و قدیمی خود را حفظ کرده است. این روستا در کوهپایه ساخته شده است. شاید این روستای پلکانی خیلی معروف نباشد و اسم آن به گوش خیلی‌ها نخورده باشد، اما همین موضوع باعث شده که بافت روستا همانطور زیبا و دست نخورده باقی بماند. در روستای سر آقا سید جاذبه‌های دیدنی و زیادی مثل امامزاده سر آقا سید، باغ‌های میوه، طبیعت بکر، چشمه‌سارهای زیبا و حوضچه‌های نمکی هم وجود دارد. در این روستا امکان اقامت در اقامتگاه‌های بومگردی و خانه‌های روستایی وجود دارد و تولید صنایع دستی به یکی از راه‌های امرار معاش در کنار کشاورزی و دامداری تبدیل شده است. شما می‌توانید در حین روستاگردی و لذت بردن از معماری پلکانی روستا، با زندگی عشایر و آداب و رسوم دست نخورده اهالی آن هم بیشتر آشنا شوید.
روستای پلکانی بوژان
بوژان روستای زیبای دیگری است که در ۱۳ کیلومتری شمال شرق نیشابور و ارتفاعات کوه‌های بینالود قرار گرفته است. این تفرجگاه ییلاقی در بافت کوهستان قرار داشته و توسط درختان بلند قامت و انبوه اطرافش احاطه شده است. در نزدیکی این روستا چندین چشمه قرار دارد که چشمه اولنگ و چشمه باغ ملا دو نمونه از آنها هستند. اگر بخواهیم به جاذبه‌های دیگر روستای بوژان اشاره کنیم، می‌توانیم از آبشارها، طبیعت بکر، پوشش‌های گیاهی و جانوری متنوع و آرامگاه‌های امامزاده سلیم و خواجه گل علی نام ببریم. ناگفته نماند که هوای این روستا در زمستان بسیار سرد است. مراسم‌های رقص چوب بازی و شمایل خوانی دو نمونه از مراسمات مشهور این روستا هستند.
روستای نایبند
شاید زمانی که بشنوید روستای نایبند در دل کویر یا بهتر است بگوییم در نزدیکی طبس و کویر لوت واقع شده است حسابی تعجب کنید. این روستا بر روی یک شیب مشرف بر نخلستان‌هایی بزرگ واقع شده و بافت آن از خشت و کاه گل است. نایبند قدمتی چند هزار ساله دارد و در ارتفاع ۲۵٠٠ متری قرار گرفته است. بیشترین میزان پوشش گیاهی این منطقه را نخل‌ها تشکیل داده‌اند و در اطراف آن چندین چشمه آب سرد و گرم وجود دارد. مثلا چشمه دیگ رستم یکی از همین چشمه‌هاست که در دسته چشمه‌های آب گرم قرار می‌گیرد. اگر قصد سفر به این منطقه را دارید، توصیه می‌کنیم که برنامه سفر خود را برای فصول سرد سال بچینید. همچنین اگر از طرفداران پر و پا قرص کوهنوردی هستید، می‌توانید در کوهستان‌های نزدیک به این روستا به کوهنوردی هم بپردازید.
